این فرآیند توسعه و رشد ساخت‌وسازها، در نبود قوانین و چار‌چوب‌های مشخص و علمی منجر به ایجاد هرج و مرج و اعمال سلیقه سازندگان و طراحان با خاستگاه‌های فرهنگی و اقتصادی متفاوت شده است که خود عامل مخدوش شدن هویت ملی و فرهنگی و نا‌آراستگی شهرهای ایران شده است. بنابراین در سال‌های اخیر و در راستای حفظ هویت شهری و ملی کمیته‌ای با نام کمیته نما متشکل از متخصصان امر تاسیس شد که با وضع قوانین و چارچوب‌هایی به مقابله با این بی‌نظمی درآید. اما در پس وضع این قوانین و ضوابط و تجربه معماران و سازندگان در مواجهه با آن، مشکلات دیگری عیان می‌شود که باید به‌طور جدی در رفع آنها تدبیر به کار بست.

از جمله این مشکلات‌، رویکرد سلیقه‌محور اعضای کمیته درمقابل روش علمی و آزمایشگاهی‌، همچنین عدم‌انطباق قوانین با شرایط متفاوت در پروژه‌های مختلف است. در صورتی‌که هر پروژه در موقعیت فرهنگی و جغرافیایی خاصی و با رویکرد اقتصادی مشخصی شکل می‌گیرد بنابراین قوانین مترتب برآن نیز باید با این ملاحظات وضع شود. چنان‌که در کشور‌های توسعه‌یافته نیز قوانین و قواعد ساخت در خصوص شرایط متفاوت انعطاف‌پذیر است. مثلا در انتخاب مصالح شفاف و غیر‌شفاف نما قانون رعایت نسبت سطح شفاف به غیر‌شفاف در سطوح مختلف یکسان است در حالی که باید بر اساس وجوه مختلف و موقعیت جغرافیایی متفاوت و همچنین همجواری‌ها، قانون قابلیت انعطاف و انطباق داشته باشد.

از دیگر آفات حاصل از وضع قوانین یکسان برای تمام شهر هدایت آنها به تبعیت از هم و طبیعتا تقلید و تبعیت از نماهای گران‌قیمت مناطق مرفه‌نشین شهر است که به نوبه خود منجر به افزایش قیمت تمام‌شده ساخت و نهایتا افزایش قیمت متوسط مسکن می‌شود. این مسائل و مشکلات مطرح‌شده تنها نتایج و آثار وجود کمیته نما نیست و بررسی نقاط مثبت و منفی آن به مجال بیشتری نیاز دارد و در این متن تنها به مختصری از آن اشاره شد. اما در پایان یادآور می‌شود که بازنگری و تجدید نظر در ساختار کلی و روش‌های این کمیته و مجهز شدن این مجموعه به تکنولوژی‌های جدید و دانش روز ضرورت دارد. همچنین هم‌اندیشی میان معماران و شهرسازان و متخصصان حوزه‌های مختلف مربوطه به گونه‌ای انجام شود که منافع بلندمدت شهر و سازندگان و شهروندان در نظر گرفته شود. با ایجاد یک فرآیند شفاف و علمی در تایید نما‌ها می‌توان از هرج و مرج بصری که در بسیاری از شهرهای ایران مشاهده می‌شود جلوگیری کرد و به سمت توسعه پایدار و کیفیت زندگی بهتر حرکت کرد.

اخبار مرتبط