بررسی وضعیت تولید و بازار لوازم آرایشی و بهداشتی کودکان و نوزادان در ایران
تولیدکنندگان قدیمی جا ماندند
در بررسی علل این میزان قاچاق محصولات خارجی، کارشناسان میگویند رصد سلیقه مشتریان داخلی نشان میدهد برندهایی که از گذشته در کشور مشغول به فعالیت بودهاند در رقابت با نوآوریها و تبلیغات و کیفیتی که محصولات خارجی دارند نتوانستهاند از خود عملکرد مناسبی نشان دهند و همین موضوع که میتوانست ابزاری برای بهروزرسانی شیوههای تولید، فرمولاسیون و بهبود و ارتقای سهم بازار برای آنها شود، در عوض به توسعه تولید برندهای زیر پلهای در کشورهای همسایه با شکل و فرم محصولات اصلی منجر شده است که حتی برای سلامت مصرفکننده مضر است.
برای آنکه اهمیت استفاده از کالاهای خاص برای نوزادان و کودکان روشن شود باید مثالی بزنیم؛ بر اساس گزارش آژانس ملی امنیت دارویی و محصولات بهداشتی در فرانسه ماده فنوکسی اتانول، نوعی ماده شیمیایی است که در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند شامپو، خمیردندان، دستمال مرطوب، انواع شویندهها و سایر مواد آرایشی و بهداشتی به کار میرود و مصرف آن برای کودکان زیر ۳ سال به خاطر ایجاد مسمومیت توصیه نمیشود.
وی ادامه داد: آنچه قابلتوجه بوده این است که ماده فنوکسی اتانول قابلیت جذب بالایی دارد و از طریق پوست در بدن کودک نفوذ میکند، اگرچه مصرف کوتاهمدت آن عوارض قابلتوجهی ندارد و باعث ایجاد حساسیتهای پوستی نیز نمیشود، اما مصرف مداوم آن باعث سوزش چشم و آلرژی میشود.
در این بین البته برندهای جدیدی نیز وارد بازار شدهاند که در تولید محصولات باکیفیت تنه به تنه رقبای معتبر جهانی زدهاند و توانستهاند هم از نظر کیفی و فرمولاسیون و هم از نظر تنوع محصولات سهم مناسبی از بازار را در اختیار بگیرند و برندهای قدیمی را از میدان بیرون کنند، اما موضوع مهم آن است که برندهایی که بیش از چند دهه در اقتصاد ایران نقشآفرینی داشتهاند چه رفتاری در قبال این تهدیدهای جدی دارند و استراتژی آنها برای اصلاح سهم خود از کیک بازار چیست؟
امروزه برندهای جدید به سمت تولید محصولاتی سلامتمحور و هایپوآلرژیک حرکت کردهاند که از بدو تولد نوزاد برای سلامت آنها مناسب است. ورود برندهای جدید با فرمولاسیون ویژه نوزادان بازار را از انحصار برندهای قدیمی بازار خارج کرده و این مساله از چند نظر حائز اهمیت است؛ نخست آنکه استفاده از فرمولاسیون یک شرکت که کیفیتمداری خود را به اثبات رسانده جای خالی برندهای دیگر یا کالاهای موردنیاز دیگر را پر میکند و خریدار نیازی نیست برای برخی محصولات سراغ برندهای دیگر مخصوصا برندهای خارجی برود. دوم اینکه تولیدکننده بازخورد درباره همه محصولات تولیدی خود دریافت و در جهت رفع مشکلات آن اقدام میکند. سوم اینکه محصولات ایرانی در سامانههای مختلف ثبت و قابلیت پیگیری دارند و این در حالی است که در کالاهای قاچاق که تلاش میکنند سهمی از بازار تولیدکنندگان جدید این صنعت در ایران را از آن خود کنند، این گونه نیست و کالاها و برندهای قدیمی ایرانی نیز اصولا رقیب جدی و بزرگی در حوزه نوزاد نیستند.
فعالان قدیمی این صنعت میگویند ما دهههاست محصولات کودکان را معرفی و تولید میکنیم و به بازار عرضه میکنیم. تا پیش از اینکه برندهای جدید با تفکرات بزرگ وارد میدان شوند این حرف درست بود و مشتریان به سمت خرید محصولات این گروهها حرکت میکردند، اما امروزه با ورود برندهایی در سطح بازارهای جهانی و با فرمولاسیون جدید ضرورت تغییر در شیوههای قدیمی کاملا حس میشود، این در حالی است که با توجه به آگاهیهایی که برندهای جدید در زمینه تولید محصولات سلامت محور یا هایپوآلرژنیک قابل استفاده از بدو تولد را در اختیار دارند، اما برندهای قدیمی تغییرات اندکی ایجاد کردهاند که در آن تنها محصولات کودک با تغییر در رایحه روبهرو شدهاند، این در حالی است که انتظار میرفت برندهای قدیمی نیز به سمت دانش جدید و فناوریهای نوین حرکت کنند.
این شرکتها در حال حاضر ریسک تولید محصولات مشابه جدید را قبول کردهاند، در حالی که به نظر میرسد در کیفیت و فرمولاسیون محصولات خود تغییر جدی ایجاد نکردهاند. به عبارتی برندهای قدیمی در تلاش برای بهروزرسانی هستند اما این تلاشها بدون تغییر در فرمولاسیون بوده و این تولیدکنندگان همچنان به سمت تولید محصولات کودک حرکت میکنند و در زمینه نوزادان برنامه جدیدی ندارند. در حالی که انتظار میرفت برندهای قدیمی بازار ایران با دقت به نیاز و آگاهی مصرفکننده به این سمت حرکت کنند و با پذیرش ریسک تولید محصولات مشابه، علاوه بر بازطراحی محصولات، استانداردها و فرمولاسیون خود را نیز تغییر دهند تا سهم بازار خود را حفظ کنند. مراقبت از بدن کودکان مستلزم دقت و توجه زیادی است.
پوست و موی کودک در سنین پایینتر از یک سال، بسیار حساس است. در این دوره، بافت پوست کودک هنوز کامل شکل نگرفته و آسیبپذیری زیادی دارد. پوشک مورد استفاده برای کودک، پودر و روغن، صابون و شامپو، گوش پاک کن، کرم و لوسیون و دهها قلم کالای دیگر وجود دارد که از بدو تولد و در دورههای کودکی و خردسالی باید به آنها توجه جدی شود و برای این منظور ضروری است دولتمردان کشور با اتخاذ سیستمهای نظارتی شرایط را برای تضمین سلامت کودکان ایجاد کنند و در این مسیر نظارت بر محصولات تولیدی و بررسی تناسب آنها با استانداردهای روز دنیا ضروری است.