روزهای خوب زنجیره ارزش پتروشیمی
آخرین آمارهای معاملات پلیمرها در بورسکالا حکایت از آن دارد که حجم معاملات تا هفته منتهی به ۳۰ شهریور به نسبت مدت مشابه سال قبل از آن از رشد ۲۰درصدی برخوردار بوده است که نشان میدهد روند توسعه در این صنعت هنوز قدرتمندانه به پیش میرود. این در حالی است که مجموع معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران در سالجاری تا هفته منتهی به ۳۰ شهریورماه رشد ۱۸درصدی را نشان میدهد که حکایت از آن دارد که به جز بازار پلیمرها، سایر ارکان معاملاتی ذیل محصولات پتروشیمی نیز از رشد قابل قبولی برخوردار هستند. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که حجم معاملات قیر در این بازه زمانی رشد ۵۸ درصدی، وکیوم باتوم افزایش ۲/ ۶۲درصدی همچنین لوبکات رشد ۷/ ۱۳درصدی داشتهاند که نشان میدهد به جز محصولات پتروشیمیایی، در فرآوردهها نیز آمارهای بورسکالا از رشد مطلوبی حکایت دارد که البته نیاز به بررسی بیشتری دارد.
اینکه زنجیره ارزش محصولات پتروشیمیایی خود را با افزایش قیمتها وفق داده نکته بسیار مهمی است که از دو منظر مختلف باید به آن توجه کرد؛ یکی آنکه بسیاری از کالاها در فرآیندهای رقابتی نرخهایی بالاتر از افزایش قیمتهای اخیر را تجربه میکردند که به معنی بیاثر بودن این رشد قیمتهاست بلکه با کاهش التهاب روانی، فضا برای تعدیل نرخ نیز فراهم خواهد شد. بخش دیگر آنکه بسیاری از کالاها در قیمتگذاری با دلار ۲۸هزار و ۵۰۰ تومانی با رقابت چندانی همراه نبودند و قیمتهای به نسبت پایینی را تجربه میکردند. این گروههای کالایی مخصوصا پلیاتیلنهایی که در تولید لولههای انتقال آب مصرف میشوند با نگرانیهای جدید روبهرو شدهاند، زیرا فرآیند فروش آنها مستقیم یا غیرمستقیم به پروژههای آبرسانی یا گازرسانی منتهی شده و در نهایت تقاضا و تامین مالی آن به سمت دولت معطوف میشود. این صنعت را باید مورد توجه جدی قرار داد، زیرا با رشد برجستهای در قیمت تمام شده روبهرو شدهاند و اگر به هر دلیل روند توسعه خطوط آبرسانی و پذیرش این رشد نرخ یا تامین مالی آنها با وقفه همراه شود ریسک بزرگی صنعت لوله و اتصالات پلیاتیلن را تهدید خواهد کرد. به جرات باید گفت این صنعت هماکنون به حمایت و تعدیل قیمتهای فروش همچنین تخصیص بودجه نیاز دارد و دولت به سادگی میتواند با تامین مالی به موقع چهره جدیدی از توسعه را در این صنایع رقم بزند.
توجه به گروههای کالایی مشخص یا صنایع خاص را باید بخشی از روند توسعه زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی دانست و اگر از موانع یا سرعتگیرهای توسعه بخشی عبور نکنیم نمیتوان به موفقیتهای کلی در زنجیره ارزش محصولات پتروشیمیایی خوشبین بود. در هر حال صنعت پلاستیک یا سایر بخشهای زنجیره ارزش محصولات پتروشیمیایی به یکدیگر به صورت مستقیم و غیرمستقیم وابسته هستند و برای استمرار توسعه کلی در این بخش مهم صنعتی باید توسعه متوازن را تعقیب کرد.