هرچند ایران توان تولید و تامین بخش عمده‌ای از نیازهای داخلی را دارد ولی تحریم‌ها نیز با وجود فشارها از یک جهت باعث خوداتکایی و خروج ایران از وابستگی‌‌‌‌‌‌‌ها شده‌است، این در حالی است که خیلی از کشورهای دنیا به دلیل برخورداری ایران از محصولات و مواد معدنی و طبیعی تشنه ارتباط با ایران هستند، به همین دلیل با شیوه‌‌‌‌‌‌‌های مختلف سعی می‌کنند تا ارتباطات خود را حتی در شرایط تحریم با کشورمان توسعه دهند. تشکیل اتحادیه آسیا و پیوستن ایران به پیمان‌‌‌‌‌‌‌های منطقه‌ای و بین‌المللی چون بریکس و شانگهای نیز نکته عطفی است که با همکاری و مشارکت کشورهای عضو در انجام توافق‌های و پیمان‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی، راه پیوستن ایران به خیلی از کشورهای جهان را هموار کرده‌است. رویکردی که اثرات مثبت آن منجر به خنثی‌‌‌‌‌‌‌سازی تحریم‌ها و توسعه روابط سیاسی و اقتصادی کشور با دنیا می‌شود.

علاوه‌بر این موضوع توجه و تمرکز بر توسعه پیمان‌‌‌‌‌‌‌های دو یا چند‌جانبه پولی با کشورهای عضو اتحادیه‌های منطقه‌ای راهکار مناسب دیگری است که از این طریق می‌توان میزان تعاملات و حجم مبادلات تجاری کشور را با کشورهای عضو افزایش داد. البته ایران با توسعه روابط دیپلماتیک مسیر راهبردی خود را برای خنثی‌سازی تحریم‌ها با ارتباط وسیع با کشورهای دنیا و انجام توافق‌ها و قراردادهای فراوان اقتصادی فراتر از منطقه را به‌خوبی مشخص کرده و در این راه گام برمی‌دارد، به‌طوری که هم‌اکنون ایران در قاره‌‌‌‌‌‌‌های مختلف شریک اقتصادی دارد یا قراردادهای تجاری زیادی را به امضا رسانده است.

حال در چنین شرایطی که تحریم‌های بین‌المللی علیه کشورمان راه را برای توسعه‌تجارت و ارزآوری ناهموار کرده‌است، اما برخی کشورهای دوست و همسایه اقدامات خود را در راستای راه‌اندازی شعب بانکی در ایران به‌کار گرفته‌‌‌‌‌‌‌اند تا با حضور بانک‌های خارجی در کشور مسیر تبادل پول متقابلا به‌خوبی میسر شود. این راهکار در کنار توجه به پیمان‌‌‌‌‌‌‌های دوجانبه پولی و رایزنی برای همبستگی با اغلب کشورها با هدف دلار‌زدایی و کاهش قدرت آن به‌عنوان ارز برتر، می‌تواند قدرت دلار را در جهان به‌تدریج تضعیف کند.

همچنین ایجاد بانک‌های مشترک در ایران نیز راهکار مناسبی است که باید مورد‌توجه قرار گیرد، البته رئیس‌کل بانک‌مرکزی اخیرا اعلام کرده؛ با تصویب قانون حضور بانک‌های خارجی در ایران، شرایط حضور بانک‌های خارجی در ایران تسهیل شده‌است و به‌رغم اعمال تحریم‌های اقتصادی و بانکی در حال‌حاضر شاهد حضور برخی بانک‌های خارجی یا تاسیس بانک‌های مشترک در ایران هستیم. هرچند هم‌اکنون برخی بانک‌های خارجی و موسسات مالی در ایران فعالیت می‌کنند اما گویا برخی دیگر از کشورهای منطقه خواهان تاسیس بانک در ایران یا حضور بانک ایرانی در کشورشان هستند.

آنطور که بزرگ‌ترین بانک روسیه هفته گذشته اعلام کرد؛ خدمات جدیدی را راه‌اندازی کرده که به مشتریان خود امکان انتقال پول به ایران را می‌دهد. به گفته این بانک، این خدمات هم برای افراد و هم برای کسب‌وکارها با استفاده از حساب‌های «اسبر» در دسترس است. البته این اولین بانک روسی نیست که قرار است همکاری نقل و انتقال پول را در ایران داشته‌باشد؛ چراکه امسال دومین بانک بزرگ روسیه یعنی وی‌‌‌‌‌‌‌تی‌‌‌‌‌‌‌بی VTB سرویس مشابهی را در ایران راه‌اندازی و شعبه‌‌‌‌‌‌‌ای را در کشورمان افتتاح کرد. وی‌‌‌‌‌‌‌تی‌‌‌‌‌‌‌بی اولین وام‌دهنده روسی است که خدمات بانکی را در جمهوری‌اسلامی ارائه کرده‌است.

مجیدرضا حریری، رئیس هیات‌مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین درباره تاثیر راه‌اندازی بانک‌های مشترک خارجی در کشور گفت: در شرایط تحریم هر اقدامی که بتواند مسیر نقل و انتقال پول را در مبادلات تجاری و اقتصادی تسهیل کند، بی‌‌‌‌‌‌‌تردید به نفع ما خواهد بود، بنابراین ایجاد کانال‌های بانکی با برخی کشورهایی که با آنها مراودات اقتصادی داریم رهگشا است و آن را باید به فال‌نیک گرفت؛ چراکه اکنون ایران به دلیل تحمیل تحریم‌های بین‌المللی، مشکلات زیادی در نقل و انتقال پول دارد و این موضوع هزینه‌های زیادی را برای تجار و فعالان اقتصادی در پی دارد.

او با بیان اینکه باید با راهکارهای درست و اصولی روش‌هایی را پیدا کنیم که بتوان در این شرایط، تحریم‌ها خنثی شود، افزود: البته تاسیس یا راه‌اندازی بانک‌های مشترک در کشور آن‌هم در زمان تحریم برای تسهیل نقل و انتقال پول هرچند بسیار موثر است اما روش‌های فرعی می‌تواند باشد، با این وجود برای اینکه بتوانیم با دنیا ارتباط داشته باشیم، رایزنی برای حذف تحریم‌ها در چارچوب خاص است، زیرا ایران سالانه بیش از ۱۰۰‌میلیارد دلار مبادله اقتصادی با دنیا دارد که هم‌اکنون در نقل و انتقال پول و انجام فعالیت‌های اقتصادی به‌ناچار کج‌دار و مریز کار می‌کند.

رغبت خیلی از کشورها در ایجاد بانک در ایران

رئیس هیات‌مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین در ادامه اظهار کرد: البته راه‌اندازی بانک‌های مشترک یا تاسیس بانک خارجی در کشور همچنان مطرح است و چند بانک نیز هم‌اکنون در این زمینه در ایران فعالیت می‌کنند، اما آنگونه که گفته می‌شود برخی کشورها راغب هستند در ایران بانک تاسیس کنند، این رویکرد کمک می‌کند تا روابط کشورهایی که بانک مشترک دارند یا مراودات و مبادلات پولی و اقتصادی با هم دارند، در آینده منظم‌‌‌‌‌‌‌تر شود، اکنون نیز با ورود بانک‌هایی چون بانک کشور روسیه می‌‌توان در انجام امورات اقتصادی قوی‌‌‌‌‌‌‌تر از قبل عمل شود. حریری اضافه کرد: از آنجا‌که مراودات اقتصادی و مبادلات تجاری ایران بیشتر با کشورهای منطقه است با راهکارهای کارشناسانه چون توسعه پیمان‌‌‌‌‌‌‌های دو‌جانبه پولی می‌توان انجام فعالیت‌های اقتصادی را در شرایط تحریم آسان کرد، این امکان هم‌اکنون در کشورهای منطقه به‌خصوص اعضای اتحادیه میسر است، بنابراین نباید از چنین فرصت‌هایی غافل ماند، تا با رایزنی‌‌‌‌‌‌‌ها بتوان ارتباط اقتصادی را با کشورهای منطقه و حتی جهان برقرار کرد.

مسعود دانشمند، دیگر عضو اتاق بازرگانی ایران نیز گفت: درست است که هر اقدامی برای تسهیل تجارت و نقل و انتقال پول ضروری است اما باید چشم‌انداز به‌گونه‌ای باشد که مسیر ارتباط با دنیا با شگردهای خاصی هموار شود، چراکه حجم تجارت ایران در دنیا به دلیل برخورداری از ظرفیت‌های فراوان بالاست، با این‌وجود توجه به پیمان‌‌‌‌‌‌‌های دو یا چند‌جانبه پولی با کشورهایی که با ایران مراودات اقتصادی دارند ضروری است. او افزود: برخی بانک‌های مشترک در ایران اقداماتی را انجام می‌دهند که به‌نظر می‌رسد فعالیت آنها شاید محدود به دو سه کشور باشد، با این وجود باید علاوه‌بر توجه به حضور بانک‌های خارجی در ایران تمرکز در شرایط تحریم، بیشتر روی انجام پیمان‌‌‌‌‌‌‌های دو یا چند‌جانبه پولی با کشورهای طرف معامله تجاری شود.

بنا بر این گزارش هم‌اکنون ایران با خیلی از کشورها مبادلات تجاری و اقتصادی دارد و از کانال‌های مختلف اقدام به نقل و انتقال پول می‌کند، چراکه کشور در شرایط تحریم قرار دارد اما اقداماتی را در راستای تاسیس بانک‌های مشترک یا حضور بانک‌های خارجی در ایران به‌کار گرفته ‌شده‌است، اقدامی که به گفته کارشناسان ‌‌‌‌‌‌‌می‌تواند در صورت توسعه برای خنثی‌‌‌‌‌‌‌سازی تحریم‌ها راهگشا واقع شود.