رقابت و جایگزینی قطعات بتنی با فولاد عاملی برای رونق این صنعت طی سال‌های اخیر شده است؛ زیرا در بسیاری از موقعیت‌‌‌ها بتن، صرفه‌‌‌ اقتصادی و ایمنی بالاتری را به اثبات می‌رساند و شاید دیری نپاید که مصرف فولاد و قطعات آن، رو به افول بگذارد و قطعات سیمانی در اشکال مختلف جایگزین آن شود. برای بررسی بیشتر این موضوع، جوانب گوناگونی از این ابتکار موثر و همچنین چالش‌‌‌های پیش روی این صنعت را با مهدی کیهانی، مدیرعامل یک شرکت فعال در محصولات پیش‌ساخته بتنی به‌‌‌عنوان یکی از فعالان اصلی این صنعت مرور می‌‌‌کنیم.

آیا می‌توان نتیجه گرفت که در این زمینه، بتن به رقابت با فولاد آمده است؟ و آیا شما الگوهای لازم برای ساخت قطعات را از قبل داشته‌‌‌اید یا این الگوها متعلق به خودتان است؟

به نظر من بتن و فولاد در کنار هم معنی پیدا می‌کنند و هر کدامشان در سازه‌‌‌ها رفتار متفاوتی دارند و شاید نکته دقیق این باشد که ما از این دو عنصر با توجه به کارآیی و نیاز پروژه‌‌‌ها چگونه استفاده کنیم و در حقیقت کاربرد و کارآیی در پروژه است که به ما می‌‌‌گوید کدام را مورد استفاده قرار دهیم. در ابنیه جاده‌‌‌ای و سازه‌‌‌های ساختمانی نیز اغلب تلفیق فولاد و بتن را به کار می‌‌‌بریم که البته‌ درصد ساختمان‌‌‌هایی که با اسکلت بتن در کشور ما ساخته می‌‌‌شوند بیش از سازه‌‌‌های فلزی است.

در مورد طراحی و تولید هم ما بازارسنجی و نیازسنجی می‌‌‌کنیم و مهندسان طراح ما بر اساس نیاز مشتری و استانداردهای روز، قطعات و سازه مورد نظر را طراحی می‌کنند و بر اساس این نقشه‌‌‌ها و مشخصات فنی، قالب‌‌‌سازی شده و به مرحله نصب می‌‌‌رسند.

یکی از موضوعاتی که ایران خیلی با آن درگیر بوده، بلایای طبیعی است. مقاومت قطعات پیش‌‌‌ساخته شما در برابر این بلایا چگونه است؟

واقع شدن ایران روی خط زلزله یک تهدید مداوم به حساب می‌‌‌آید که در صورت بی‌توجهی، تاوان سنگینی در پی دارد و شاید همین عامل موجب سخت‌‌‌گیری بیشتری روی سازه‌‌‌های اخیر شده است. ولی این مولفه در ساختمان‌‌‌سازی منوط به یکسری از مصالح استاندارد و با کیفیت و در عین حال تامین به موقع آن در مراحل ساخت است. در اینجاست که پای حلقه نخست، یعنی تولیدکننده‌‌‌های مواد اولیه مثل سیمان، میلگرد و تیرآهن به میان می‌‌‌آید.

یکی از مواد اولیه اصلی صنایع بتنی پیش‌‌‌ساخته، سیمان است. شما سیمان خود را از کجا تهیه می‌‌‌کنید؟

ما سیمان را از کارخانه‌‌‌های مختلف و از طریق بورس خریداری می‌‌‌کنیم؛ اما عمده خریدمان از سیمان تهران است. در کارخانه‌‌‌ها گاهی به خاطر قطع برق، قیمت‌ها تغییر می‌کنند اما در بحث تحویل مشکلی وجود ندارد. اما همین تغییر قیمت‌ها و عدم‌ثبات قیمت مواد اولیه مثل سیمان باعث می‌شود که ما در قراردادهایی که با پروژه‌‌‌های مختلف داریم با مشکلاتی مواجه شویم، اما تمام سعی خود را به کار می‌‌‌بریم که به‌‌‌رغم این مشکلات، به تعهدات خود در پروژه‌‌‌ها کاملا پایبند باشیم و قطعات لازم برای پروژه‌‌‌ها را به موقع و باکیفیت مناسب طراحی و تولید کرده و در اختیار آنها قرار دهیم.

در یک زمانی که کشور با کمبود سیمان جدی مواجه شده بود. شما آن زمان چه کاری انجام دادید؟

در مواجهه با هر بحرانی شاید برخی فکر کنند که ما واکسینه می‌‌‌شویم، اما در اصل عقب می‌‌‌مانیم. مثلا در زمان‌‌‌هایی که سیمان به ما نمی‌‌‌رسد، هم مشتری‌‌‌ها، هم اشتغال، هم خط تولید کارخانه و هم پروژه‌‌‌های عمرانی عقب می‌‌‌مانند و همه اینها یک زنجیره هستند که باعث تاخیر در سرعت کارها می‌شود. به همین خاطر لازم است که تدابیر لازم به کار گرفته شود که این زنجیره و فرآیند تولید بتواند به درستی به کار خود ادامه دهد تا همه اجرای این زنجیره از آن منتفع شوند.

در زمینه تهیه فولاد و میلگرد چگونه عمل می‌‌‌کنید؟

ما میلگرد را گاهی از بورس و گاهی از بازار تهیه می‌‌‌کنیم. اگرچه ما در این زمینه مشکلی نداریم، اما نوسانات قیمت خودش مشکل‌ساز است. اگر شما با هر کدام از همکاران ما صحبت کنید خواهید دید که جنس سخنان اغلب تولیدکنندگان یکی است و از نبود یک روند مشخص و با ثبات در اقتصاد شکایت دارند و اینکه چرا همه دولت‌‌‌ها شعار حمایت از تولید را می‌دهند، ولی بدنه دولت همراهی نمی‌‌‌کند؟ به نظر می‌رسد شاید بهترین راهکار در این زمینه کوچک‌‌‌سازی دولت و هدایت آن به مسیر درست باشد. به هر حال وصف امروز دولت و تولیدکنندگان این است که گوش اگر گوش تو و ناله اگر ناله ماست، آنچه البته به جایی نرسد فریاد است.

یکی از تجهیزات و عناصر پیش‌‌‌ساخته‌‌‌ای که جدیدا مد شده و بیشتر در اتوبان استفاده می‌شود، نیوجرسی است که قبلا به جای آن از گاردریل استفاده می‌‌‌شد، مزیت نیوجرسی نسبت به گاردریل چیست؟

در راه‌‌‌ها و به‌‌‌ویژه اتوبان‌‌‌ها، ایمنی کاربران جاده‌‌‌ای از مهم‌ترین اولویت‌‌‌های مسوولان و سیاستگذاران راهداری و حمل‌‌‌ونقل جاده‌‌‌ای به شمار می‌رود و نیوجرسی هم از جمله مواردی است که به‌‌‌عنوان جداکننده مسیرهای رفت و برگشت و همچنین محافظ جاده در مسیرهای پر پیچ و خم و پرتگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. قبلا اکثرا از گاردریل استفاده می‌‌‌شد که در پیمایش‌‌‌های علمی که از نحوه تصادفات و برخورد وسایل نقلیه با گاردریل‌‌‌ها استخراج شد، مشخص شد که قطعات گاردریل در برخورد با سرنشینان خودرو باعث ایجاد جراحات شدید و بعضا منجر به فوت می‌شود. بنابراین اینجا بحث مد نیست، بلکه بحث ایمنی است و نیوجرسی در مقایسه و جایگزینی با گاردریل، خیلی از لحاظ ایمنی در جاده‌‌‌ها کمک کرده و جان انسان‌‌‌ها را نجات داده است. در ضمن علاوه بر ایمنی از دیگر مزایای استفاده از نیوجرسی می‌توان به هزینه‌‌‌های نگهداری خیلی کمتر، کیفیت و مقاومت بالا اشاره کرد. در واقع طراحی نیوجرسی به‌‌‌گونه‌‌‌ای است که اگر لاستیک ماشین به آن برخورد کند، می‌تواند ماشین را به مسیر برگرداند. تلاش ما و همکارانمان نیز در قسمت‌‌‌های تولید و ساخت قطعات زیرساختی، تولید با کیفیت است و با افتخار اعلام می‌‌‌کنم که تمام قطعات تولیدی نیوجرسی تهران-شمال، قسمتی از تهران-قم، اصفهان به شیراز و حتی بزرگراه همت را در دستور کار داریم و در حال تولید هستیم.