تداوم تولید در گروی ثبات سیاستگذاری

ریسک تولید در نتیجه نوسان نرخ ارز

زمانی که دائما نرخ برابری ارز در حال تغییر باشد، تولیدکننده مجبور است با ریسک بالا تولید کند، این موضوع تبعات منفی روی حجم تولید دارد. امیدواریم نرخ ارز حداقل برای یک دوره سه ساله از ثبات لازم برخوردار باشد. عباس ابهری، مشاور عالی شرکت همتا صنعت ویرا و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با اعلام این مطلب در گفت‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: شرایط اقتصادی فعلی کشور، تولیدکننده را از برنامه‌‌ریزی بلندمدت و میان‌مدت و از امکان سرمایه‌گذاری یا برنامه‌‌ریزی صحیح بازمی‌دارد. زیرا تولید فرآیندی است که نیاز به یک برنامه‌‌ریزی پیشینی داشته و در ادامه یک برنامه‌‌ریزی بلندمدت و میان‌مدت را می‌‌طلبد تا بتوان به اهداف تولیدی دست پیدا کرد.

وی افزود: اگر قرار باشد تولیدکننده به علت نوسانات به دنبال روند بازار بوده و بر اساس آن کالا تولید کرده یا مسیر تولید خود را تغییر دهد، روش صحیحی نیست. باید بتوان تولید را به صورت یک برنامه‌‌ریزی مدون و از پیش تعیین شده و بر اساس یک روند اقتصادی (که یکی از شاخصه‌‌های آن نرخ برابری ارز بوده) انجام داد. ابهری، درباره انتظار تولیدکنندگان در این زمینه گفت: تولیدکنندگان توقع دارند که ارز یک نرخ ثابت و مشخص داشته باشد؛ اول اینکه چند نرخی نباشد و دوم اینکه نرخ آن تغییر آنچنانی نداشته باشد. کما اینکه در کشورهایی که از یک اقتصاد پایدار برخوردار هستند برای سال‌های متمادی نرخ پول ملی آنها در برابر ارزهای معتبر دنیا یک عدد ثابتی بوده و نهایتا تغییر قیمت جزئی دارد. در چنین اقتصادی به راحتی می‌توان برای تولید برنامه‌ریزی کرده و افق پنج ساله و ۱۰ ساله تعیین کرد.

IMG_6769

کاهش میزان تخصیص ارز به یک پنجم

یکی از مشکلات روزانه واحدهای صنعتی و تولیدی، موضوع میزان تخصیص ارز از طرف بانک مرکزی است. میزان ارز تخصیص یافته در شرایط فعلی نسبت به آذر و دی ماه سال گذشته به طور متوسط به یک‌پنجم کاهش پیدا کرده است. این در حالی است که این میزان در ابتدای امسال به 1/ 0 کاهش پیدا کرده بود. عباس ابهری، مشاور عالی شرکت همتا صنعت ویرا و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با اعلام این مطلب گفت: این موضوع میزان تولید و تامین منابع مالی برای پرداخت حقوق و دستمزد کارگران را تحت الشعاع قرار دا‌‌ده است. واقعیت این است که در شرایط تحریمی‌‌ قرار داریم و در این شرایط، دولت باید منابع خود را کنترل کند و بر این باور هستیم که منابع باید به صورت کنترل شده تخصیص پیدا کند. اما شاهد هستیم که این منابع به طور صحیح تخصیص دا‌‌ده نمی‌شود. وی افزود: بعضا این منابع به بخش‌‌هایی تخصیص داده می‌شود که صنعت پیشران نبوده یا معضلات دیگری دارد و در مقابل به صنعت پیشران لوازم خانگی که رشد مطلوبی داشته و با وجود تحریم‌‌های موجود، شرایط مطلوبی را ایجاد کرده، به درستی تخصیص داده نمی‌شود.

افزایش اشتغال آفرینی

از صنعت لوازم خانگی به عنوان صنعت پیشران یاد می‌شود، زیرا زمانی که این صنعت رونق می‌گیرد منجر به ایجاد گروه شغل‌‌های متعدد شده که به صورت مستقیم و غیرمستقیم با این صنعت ارتباط دارند. عباس ابهری، مشاور عالی شرکت همتا صنعت ویرا و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با اعلام این مطلب گفت: در صنعت لوازم خانگی به واسطه توسعه بخش‌‌های مختلف این صنعت و گستردگی گروه‌‌های تولیدی لوازم خانگی مانند قطعه‌‌سازان و تامین‌کنندگان مختلف، زمانی که زنجیره‌‌های تولید شکل بگیرد، مشاغل بسیاری به صورت شبکه‌‌ای از نظر رسته‌‌های شغلی و تعداد نفرات شاغل را در پی خود فعال می‌کند.

وی درباره استفاده از توانمندی‌‌های داخلی در صنعت لوازم خانگی گفت: بزرگ‌ترین اتفاق این است که از پتانسیل شرکت‌های دانش‌بنیان در تامین قطعات و ارتقای محصولات به واسطه تحقیق و توسعه در این صنعت استفاده شده است. استفاده از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان و دانش بومی‌‌ در توسعه محصولات لوازم خانگی منجر به این شده که بسیاری از مشکلات موجود با سرعت بیشتری رفع شود و بعضا نیاز وارداتی نیز در این زمینه‌‌ها متوقف شود. در چند سال اخیر از نظر اشتغال‌‌آفرینی، حجم تولید و کیفیت محصولات در صنعت لوازم خانگی شاهد تحول و ارتقا بودیم اما هنوز به نقطه بهینه نرسیده‌‌ایم. امیدوارم ظرف دو یا سه سال آینده این امر محقق شود.

وی افزود: به لحاظ تعدادی بعد از اعمال تحریم‌‌ها و خروج برندهای خارجی از بازار کشور، افزایش اشتغال‌‌آفرینی و تعداد نفرات فعال را در صنعت لوازم خانگی شاهد بودیم. این موضوع کمبود عرضه محصولات لوازم خانگی را تا حدودی رفع کرده اما همچنان این نقص در تولیدکنندگان داخلی وجود دارد که هنوز به معیار کیفی به صورت کامل نرسیده‌ایم.

ایجاد زیرساخت لازم برای افزایش تولید

معمولا از سوی دولت برای جبران نیاز بازار برای افزایش تولید محصولات لوازم خانگی هدف‌‌گذاری می‌شود. اگر قرار است تیراژ تولید به صورت دستوری تعیین شود نباید توقع تولید محصولات با کیفیت داشت. عباس ابهری، مشاور عالی شرکت همتا صنعت ویرا و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با اعلام این مطلب گفت: سیاستگذاران باید به این باور برسند که در صورت افزایش تیراژ تولید باید ابتدا زیرساخت آن ایجاد شود. اگر زیرساخت لازم ایجاد نشود، افزایش تیراژ به لحاظ کنترل هزینه و قیمت تمام شده منجر به این می‌شود که کیفیت به ناچار کاهش یابد. وی افزود: درست است که یکی از شاخصه‌‌های رشد، تولید تعداد بیشتر محصولات بوده، اما همیشه نیاز به رشد عمودی نیست. بلکه در بعضی نقاط به رشد عرضی نیاز داریم. اگر زیرساخت‌‌های لازم برای افزایش رشد فراهم نباشد، این صنعت شکننده خواهد شد. باید به تناسب افزایش کمی‌‌محصولات، عمق کیفی لازم نیز ایجاد شود. در آن صورت می‌توانیم در بازار لوازم خانگی رقابت کنیم.

عدم‌دخالت؛ بهترین شیوه حمایت

بهترین روش حمایت از تولید این است که بخش دولتی در امور تولید تصدی‌‌گری نکرده و آنها را به تولیدکنندگان بخش خصوصی واگذار کنند. عباس ابهری، مشاور عالی شرکت همتا صنعت ویرا و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با اعلام این مطلب گفت: قوانین، بخشنامه‌‌ها و دستورالعمل‌‌های صادره توسط بخش‌‌های دولتی و حاکمیتی، بعضا تولیدکننده را گرفتار معضلات می‌کند. زیرا این بخشنامه‌‌ها به صورت جزیره‌ای صادر شده و تبعات و تداخلات آن در بخش‌‌های دیگر برای صنعتگر و تولیدکننده کاملا مشهود است. وی افزود: برای مثال سازمان دولتی وجود دارد که بیش از یک‌هزار بخشنامه در طول یک سال صادر کرده است. بخش خصوصی برای اجرای این بخشنامه‌‌ها و دستورالعمل‌‌ها دچار مشکل شده و برای پیگیری، مطالعه و سنجش اثر بخشنامه‌‌های صادر بر کسب و کار باید یک واحد پیگیری جداگانه ایجاد کند که این موضوع ظلم به تولیدکننده است.

قیمت‌گذاری دستوری در شرایط تورمی

یکی از مشکلاتی که اکثر تولیدکنندگان با آن مواجه هستند، بحث روانی کنترل قیمت‌ها (قیمت‌گذاری دستوری) توسط دولت است. در صنعت لوازم خانگی با توجه به شرایط موجود بازار و قدرت خرید مصرف کننده، هیچ تولیدکننده‌‌ای به دنبال افزایش قیمت محصولات نیست. تنها خواسته تولیدکننده این است که قیمت در بعضی از محصولات به نقطه سر به سر برسد. عباس ابهری، مشاور عالی شرکت همتا صنعت ویرا و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با اعلام این مطلب گفت: تولیدکننده به این موضوع باور دارد که با افزایش قیمت، سهم بازار خود را از دست خواهد داد. قیمت‌گذاری دستوری و بحث روانی آن فنر قیمت را فشرده کرده و اجازه افزایش آرام و مقطعی آن داده نمی‌شود. درصورتی که میزان عرضه و تقاضا در بازار باید قیمت را تعیین کند.

وی افزود: این در حالی است که بین تولیدکنندگان صنعت لوازم خانگی رقابت وجود دارد و در اکثر محصولات تعدد تولیدکنندگان را شاهد هستیم و انحصاری در صنعت لوازم خانگی وجود ندارد. ابهری، در ادامه گفت: از طرفی زمانی که فنر قیمتی توسط دولت ثابت نگه داشته می‌شود به نقطه‌‌ای خواهد رسید که دولت مجبور شود در شرایط وجود تورم آنچنانی داشته و عدم‌تامین منابع ریالی و ارزی برای تولیدکننده اجازه افزایش قیمت را به تولیدکننده بدهد. در آن صورت فنر قیمتی باز شده و کنترل بازار بسیار دشوار خواهد بود.

وی تاکید کرد: تولیدکنندگان به دنبال افزایش قیمت نیستند اما در اثر تورم موجود و افزایش قیمت تمام شده مجبور به افزایش قیمت محصولات هستند. امروز قیمت تمام شده تولید باتوجه به تغییر نرخ ارز، تورم، افزایش نرخ دستمزد، قیمت حامل‌‌های انرژی، قیمت مواد اولیه، دو برابر قیمت دوسال گذشته است. در حالی که هیچ افزایش قیمتی را در محصولات لوازم خانگی شاهد نبودیم. اگر این افزایش قیمت با توجه به تورم موجود، به آهستگی اتفاق بیفتد، مصرف‌کننده نیز راضی‌‌تر خواهد بود.

کم اثر شدن تحریم‌‌ها در اثر دستاوردهای ایجاد شده

عباس ابهری، مشاور عالی شرکت همتا صنعت ویرا و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی در پاسخ به تاثیر گشایش‌‌های سیاسی احتمالی و کمرنگ شدن تحریم‌‌ها بر صنعت لوازم خانگی گفت: کشور مبتلا به تحریم و اثرات آن است. باتوجه به پتانسیل و خود باوری‌‌هایی که در کشور در چند سال اخیر ایجاد شده نتیجه این شده که بازی قدرت در منطقه در حال تغییر است.

وی افزود: به همین علت به واسطه این تغییرات، اثرات تحریم به صورت خود به خود در حال کمرنگ شدن است. ممکن است هیچ توافق و قرارداد جدیدی نیز با قدرت‌‌های بین‌المللی صورت نگیرد، اما نوع روابط و پتانسیل‌‌های مطلوبی در کشور در بخش‌‌های مختلف ایجاد شده که امیدوارم که شرایط تحریم‌‌ها بهبود یافته و منجر به گشایش اقتصادی شود. دستاوردهایی که در کشور در شاخه‌‌های مختلف علوم اتفاق افتاده منجر به این شده که نگاه بین‌المللی به ایران نسبت به گذشته یک تغییر ویژه پیدا کرده و دچار دگردیسی شده است.

ابهری، در ادامه گفت: این نگاه منجر به این می‌شود که روابط دیپلماتیک و روابط سیاسی تغییر کند. امیدوارم تغییر روابط سیاسی منجر به گشایش‌‌های اقتصادی شود. این موضوع که کشور عضو دائم پیمان شانگهای شده یک مزیت بسیار بزرگ برای کشور محسوب می‌شود، اما اینکه به چه میزان بتوانیم از پتانسیل‌‌های پیمان شانگهای استفاده کنیم یک موضوع پسینی محسوب می‌شود. این موضوع که روابط با بعضی کشورها به لحاظ دیپلماتیک تغییر کرده و شرایط بهبود پیدا کرده موضوع جداگانه‌‌ای است اما اینکه چقدر بتوانیم از این تغییر شرایط برای بهبود شرایط اقتصادی بهره‌‌برداری کنیم، حائز اهمیت است.