در گفت‌وگو با مدیرعامل شرکت مهرجام سدید (MGS) مطرح شد
کالای قاچاق؛ معضل مهم تولیدکنندگان ظروف آشپزخانه
یکی از مشکلات حوزه لوازم خانگی به خصوص در بخش عرضه وجود کالاهای قاچاق است. با وجود تاکیداتی که نسبت به ضرورت حذف قاچاق صورت می‌گیرد و اقدامات نسبی که در این بخش در مورد مبارزه با کالاهای قاچاق انجام شده باز هم فضا برای عرضه کالاهای قاچاق فراهم است. این معضل علاوه بر لوازم خانگی بزرگ به تولیدکنندگان قاشق و چنگال و قابلمه نیز تسری پیدا کرده است. برای واکاوی این مشکل با محمد شعبانی، مدیرعامل شرکت مهرجام سدید، رئیس هیاتمدیره شرکت دینا استیل کاوه و رئیس هیاتمدیره دینا رامش که در زمینه تولید قاشق ، چنگال و قابلمه فعالیت دارد، گفت‌وگو کرده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
تولیدکنندگان توان رقابت با کالای قاچاق را ندارند
مهم‌ترین مشکل تولیدکنندگان قاشق و چنگال بحث کالای قاچاق است که عمدتا هم چینی است. واردات قابلمه و قاشق و چنگال به صورت رسمی آزاد نیست، اما به صورت قاچاق وارد کشور میشود. این در حالی است که پنج کارخانه با بهترین تکنولوژی و کیفیت در کشور احداث شده و به دلیل اینکه کالای قاچاق هم هست رقابت خیلی سنگین است.
مدیرعامل شرکت مهرجام سدید (MGS) با اعلام این مطلب در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: به همین دلیل دو کارخانه این حوزه در معرض ورشکستگی هستند. به هر میزان که مشتری بخواهد کالای تولید شده برای ارائه داریم، اما در فروش آنها مشکل داریم. زیرا بیشتر قاشق و چنگال موجود در بازار به صورت قاچاق وارد کشور شده و قاچاق قابلمه نسبت به قاشق و چنگال ۸۰درصد کمتر است. در این زمینه و برای مبارزه با قاچاق با نهادهای دولتی نامه‌نگاری کرده‌ایم اما هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم.
محمد شعبانی افزود: کالای قاچاق زیاد بوده و اجناس تولید داخل از نظر کیفیت بهتر از اجناس قاچاق است. اما طرح‌‌‌های کالاهایی که به صورت قاچاق میآید بسیار متفاوت بوده و طراحی‌‌‌های آنها بسیار به‌‌‌روز است. بالاخره هر روز شکل و شمایل محصولات تولیدی را تغییر می‌دهند. با توجه به قیمت بالای قالب‌‌‌سازی در سال می‌توانیم پنج یا شش مدل محصول نوآورانه داشته باشیم. اگر بخواهیم هر سال ۱۰۰ مدل محصول نوآورانه تولید کنیم اصلا این توجیه اقتصادی ندارد.
وی در ادامه گفت: در چین ۱۰۰ کارخانه وجود دارد که با دنیا کار می‌کنند. در حالی که تنها پنج کارخانه تولیدکننده قاشق و چنگال در کشور وجود دارد که با این تعداد کارخانه نمی‌توانیم با آنها رقابت کنیم.
شعبانی با اشاره به این مشکل در صنعت تولید قابلمه گفت: بزرگ‌ترین مشکل در تولید قابلمه نیز به کالای قاچاق برمی‌‌‌گردد. بسیاری از فروشندگان به دنبال کالاهای قاچاق هستند با این استدلال که سود فروش اجناس ایرانی اندک بوده و اجناس قاچاق را با سود ۲۰۰درصدی می‌توانند به فروش برسانند. این اجناس بیشتر از ترکیه و چین می‌‌‌آیند و قیمت آنها از محصولات ایرانی بیشتر است اما چون کالای قاچاق با عنوان کالاهای اروپایی فروخته میشود، سود بسیار بیشتری برای فروشندگان دارد.
هزینههای بالای سربار تولید در کشور
هزینههای تولید استاندارد در کشور زیاد است. اگر بحث مواد اولیه را نیز حساب کنیم، سربار تولید در کشور نسبت به سایر نقاط دنیا بیشتر است حتی میزان سربار تولید در ترکیه هم از سربار تولید آن در ایران کمتر است.
مدیرعامل شرکت مهرجام سدید (MGS) با اعلام این مطلب گفت: کیفیت محصولات ایرانی نسبت به چینی بسیار بهتر بوده و از مواد اولیه درجه یک استفاده میشود اما از نظر ظاهری تفاوتی وجود ندارد. اما به علت اینکه هزینههای جانبی و هزینه سربار تولید در ایران بسیار زیاد است. محصولات چینی با قیمت پایین‌‌‌تری عرضه می‌‌‌شوند.
وی افزود: وقتی می‌خواهیم به یک مغازه‌‌‌دار یا بنکدار جنس بفروشیم، برای آن مغازه‌‌‌دار و بنکدار از جاهای مختلف جنس میآید(به صورت قاچاق) از نظر قیمتی نمی‌توانیم با آنها رقابت کنیم. به عنوان مثال سرویسهای قاشق و چنگال به صورت شوتی از مناطق آزاد به بازارهای مصرف میآید. این رقابت فقط بر سر قیمت نیست بعضا از نظر قیمتی می‌توان رقابت کرد. در کشور ۷ کارخانه تولیدکننده قاشق و چنگال با ایجاد اشتغال برای حدود ۲۰۰۰ نفر وجود دارد اما با حدود صد تولیدکننده چینی در بحث طراحی محصولات و قالب‌‌‌سازی نمی‌توان رقابت کرد.
نوسان بهای نرخ ارز باعث بیاعتمادی
تولیدکنندگان حدود ۱۰ سال است که با نوسان قیمت ارز مشکل دارند و شرایط را برای تولیدکننده دشوار کرده است. نوسان قیمت ارز باعث نوسان قیمت‌های مواد اولیه شده و به همین علت ثبات بازار از بین رفته است و اعتماد مشتریان به تولیدکننده‌‌‌ها هم کمتر شده است. زیرا قیمت محصولات هر سه تا چهار ماه یک بار تغییر می‌کند. این نوسان قیمت ارز باعث بیاعتمادی به تولیدکنندگان شده است.
مدیرعامل شرکت مهرجام سدید (MGS) با اعلام این مطلب گفت: به عنوان یک تولیدکننده برنامه‌‌‌ها و هدف‌‌‌های مختلفی داریم، همه چیز به دولت برمی‌‌‌گردد. دولت اگر حمایت کند، آینده این صنعت درخشان و عالی است. اگر حمایت نکند، مطمئن باشید همه‌‌‌شان بسته میشود و خودشان خیلی راحت می‌‌‌روند؛ کارگری را به تولیدی ترجیح می‌دهند. وی افزود: با وجود پتانسیل‌‌‌های زیادی که در این صنعت هست، اما تداوم مشکلات باعث بی‌‌‌انگیزگی میشود. همه چیز به دولت برمی‌‌‌گردد.
قیمت‌گذاری دستوری نداریم
شعبانی گفت: درباره این محصولات قیمت‌گذاری دستوری وجود ندارد اما رقابت بین تولیدکنندگان در موضوع کیفیت سنگین و تنگاتنگ است و این رقابت، قیمت را کنترل می‌کند.
وی افزود: قدرت خرید مردم نسبت به سال‌های قبل حدود ۶۰درصد کمتر شده است. به همین دلیل خرید لوازم خانگی نیز کمتر شده است.
مدیرعامل شرکت مهرجام سدید در ادامه گفت: واقعیت این است که برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌های مختلفی در تولید انجام میشود اما در قوانین و دستور‌العمل‌های دولتی ثبات زیادی وجود ندارد. قوانین و بخشنامه‌‌‌های مختلف تغییر کرده و بوروکراسی‌‌‌های اداری، سخت‌‌‌گیری‌‌‌هایی برای تولیدکننده‌‌‌ها به وجود آورده است. اگر این رویه‌ها سهل‌تر شوند، تولیدکنندگان راحت‌‌‌تر می‌توانند تصمیم گرفته و هدف‌‌‌گذاری بلندمدت داشته باشند.
رقابت سنگین در بحث صادرات
شعبانی گفت: برنامه صادراتی مجموعه این است که یک دفتر در کشور عمان تاسیس کنیم و از طریق عمان بتوانیم به بازارهای اروپا دسترسی داشته باشیم. فقط به آذربایجان صادرات مستقیم داشته‌ایم، اما به پاکستان و چند کشور دیگر مانند قزاقستان و قرقیزستان به‌‌‌صورت غیرمستقیم صادرات داشته‌ایم و روی توسعه آن در حال فعالیت هستیم.
وی افزود: با توجه به مشکلاتی که در صنعت وجود دارد، قیمت محصولات ایرانی با چینی قابل رقابت نیست. زیرا شبیه محصولات ما در چین هم تولید میشود اما محصولات چینی کیفیت پایین‌‌‌تری دارد. در مجموع در بحث صادرات رقابت سنگین است.
مشکلی از نظر تامین مواد اولیه وجود ندارد
حدود ۸۰درصد مواد اولیه موردنیاز در تولید قاشق و چنگال وارداتی است. ۶۰درصد مواد اولیه را استیل تشکیل می‌دهد که وارداتی بوده و تنها ۵ یا ۶ کشور در دنیا آن را تولید می‌کنند. از۴۰درصد باقیمانده نیز حدود ۲۰درصد آن وارداتی است که شامل مواد پولیش و جلاست.
مدیرعامل شرکت مهرجام سدید با اعلام این مطلب گفت: حدود ۲۰درصد مواد اولیه موردنیاز در تولید در قابلمه وارداتی است. فقط تفلون و گرانیت و پوشش‌‌‌های بیرونی و داخلی از خارج تهیه میشود و بقیه موارد در داخل کشور وجود دارد.
جذب سه‌میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی
شعبانی درباره تاریخچه شکل‌گیری شرکت مهرجام سدید گفت: این شرکت تولیدکننده قابلمه‌‌‌های چدنی با تکنولوژی دایکاست است. زمینه‌‌‌اش تکنولوژی دایکاست کشور ایتالیا بوده، اما چینیها روی آن بسیار کار کرده و توانستند این صنعت را دست بگیرند. در سال ۱۳۹۱ با یک شرکت چینی همکاری داشتیم و واردات انجام می‌‌‌دادیم، این موضوع تبدیل به یک همکاری جدید تولیدی در کشور شد.
وی افزود: به این صورت که با سرمایه‌گذاری ۵۰درصدی طرف چینی و ۵۰درصدی شرکت مهرجام سدید، به مبلغ سه‌میلیون دلار سرمایه‌گذار خارجی و دریافت مجوز سرمایه‌گذار خارجی کارخانه را تاسیس کردیم و طبق برنامه‌‌‌ریزی خرید ماشین‌‌‌آلات و تجهیز کارخانه انجام و در سال ۹۲ به تولید رسیدیم.
مدیرعامل شرکت مهرجام سدید در ادامه گفت: این شرکت در حال حاضر ۲۸۵ نفر کارگر مستقیم بیمه‌‌‌شده (نیروی کار آماده) دارد. یکی از واردکنندگان بزرگ بودیم و رقابت خیلی سنگینی داشتیم. با کیفیت خیلی بالایی که محصولات تولیدی داشت، تا آنجا که توانستیم جلوی واردات گرفته شد. روزانه ۵هزار عدد قابلمه در مدل‌‌‌ها، قالب‌‌‌های مختلف و رنگ‌‌‌های مختلف تولید میشود و تا آنجا که توانستیم نوآوری را در بازار وارد کردیم تا رقابت داشته باشیم. اما ظرفیت اسمی آن تولید ۷۰۰۰ قابلمه در روز است.
وی درباره فعالیت شرکت دینا استیل کاوه گفت: مشابه فعالیتی که در شرکت مهرجام سدید انجام شده، را پیش می‌‌‌برد اما محصولاتش متفاوت بوده و قاشق و چنگال تولید می‌کند. تولید سرویسهای قاشق و چنگال در دینا استیل، در اواخر سال ۹۷ شروع شد و در سال ۹۸ به تولید رسید. با سرمایه‌گذاری ۱۵درصدی چینیها آغاز شد و مبلغ یک‌میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی وجود دارد. در دینا استیل حدود ۲۰۰ کارگر بیمه‌‌‌شده مشغول فعالیت هستند.
شعبانی درباره شرکت دینا رامش گفت: این شرکت سرمایه‌گذار خارجی ندارد و کارخانه آن فعلا به بهره‌‌‌برداری کامل نرسیده و قرار است با یک تکنولوژی فورج (ماشین‌‌‌کاری) در تولید قابلمه فعالیت کند. با استفاده از این تکنولوژی نیروی کار موردنیاز به یک‌سوم کاهش پیدا می‌کند. این موضوع به‌ویژه در استان مرکزی (محل قرار‌گیری کارخانه) که کمبود نیروی انسانی دارد، حائز اهمیت است.
