گفت‌وگو با معاون بازرگانی شرکت «بلور نوری تازه»
حلقه مفقوده تولید و صادرات چیست؟
عدم امکان برنامه‌ریزی برای صادرات
به دلیل عدم ثبات نرخ ارز، امکان برنامه‌ریزی موضوع صادرات، وجود ندارد.
معاون بازرگانی شرکت «بلور نوری تازه» با اعلام این مطلب در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: لیست قیمت محصولات صادراتی این مجموعه به صورت ریالی بوده و با نرخ روز دلار محاسبه می‌شود. به همین دلیل مشتریان صادراتی به نرخ ارز توجه می‌کنند. اگر نرخ ارز نوسان داشته باشد، به معنای گران شدن کالای صادراتی است. به عنوان مثال اگر امروز نرخ دلار ۳۶ هزار تومان بوده و فردا ۳۲هزار تومان باشد نمی‌توان برنامه‌ریزی خاصی برای صادرات انجام داد.
مسعود کلافچی درباره تاثیر افزایش نرخ ارز بر صادرات گفت: موضوع افزایش نرخ ارز به نفع صادرات است. اگر دولت امسال در تعیین نرخ ارز دخالت نمی‌کرد و اجازه افزایش نرخ ارز متناسب با نرخ تورم را می‌داد، صادرات محصولات این مجموعه به بیش از ۵۰درصد افزایش پیدا می‌کرد. افزایش هزینه‌های تولید شامل افزایش بی‌رویه بهای مواد اولیه و افزایش حقوق و دستمزد که در ابتدای امسال اتفاق افتاد، به عنوان دو عامل مهم در تولیدات این مجموعه تلقی می‌شود. زیرا این مجموعه حدود ۸۵۰ نفر پرسنل مستقیم داشته و هزینه‌های حقوق، دستمزد و بیمه آنها بیش از صد‌در‌صد رشد داشته که این موضوع قیمت تمام‌شده را به‌شدت افزایش داده در نتیجه تولید‌کننده نیز مجبور است، قیمت محصولات را افزایش دهد. زمانی‌که جلوی افزایش قیمت ارز متناسب با تورم توسط دولت گرفته می‌شود به تبع آن اجناس نیز برای مقاصد صادراتی گران‌تر شده و عرضه آنها صرفه اقتصادی ندارد.
وی افزود: به علت افزایش هزینه‌ها و قیمت تمام‌شده بالای تولید محصولات، قیمت کالاهای صادراتی برای خریداران خارجی به صرفه نیست. زیرا این خریداران عمده قیمت محصولات را با تولیدکنندگان مصری و چینی مقایسه می‌کنند. این مسائل باعث می‌شود عمدتا مجبور به ارائه تخفیفات زیاد به خریداران باشیم تا بازار صادراتی خود را از دست ندهیم و در رقابت باقی بمانیم.
یارانه چینی‌‌ها به تولیدکنندگان خود
معاون بازرگانی شرکت «بلور نوری تازه» با اشاره به لزوم حمایت از صادرکنندگان گفت: یارانه‌هایی که چین به تولیدکنندگان خود می‌دهد قابل توجه است. به عنوان مثال بعد از اتمام شیوع کرونا، نرخ حمل محصولات از چین به برزیل، از حدود ۳هزار دلار به حدود ۱۶ هزار دلار در هر کانتینر رسید که برای کشور چین که حجم صادراتی بالایی دارد، مشکل بزرگی بود. به همین دلیل دولت چین به کشورهایی که محصولات شرکت‌هایش به آنجا صادر می‌شد بابت حمل کانتینر، یارانه پرداخت کرده و حدود ۸۰ درصد نرخ حمل را تقبل می‌کند تا صادرات افت نکند و بازارهای صادراتی حفظ شود. وی افزود: جای خالی این قبیل اقدامات برای حمایت از صادرکنندگان کشور احساس می‌شود. در صورتی که قیمت حمل یک کانتینر حدود ۷۰۰۰ دلار بوده و بعضا قیمت ارزش کالاهای صادراتی کمتر از قیمت حمل آن است و برای صادرکننده توجیه اقتصادی ندارد.
کلافچی با اشاره به سایر مشکلات صادراتی گفت: یکی دیگر از مشکلات صادراتی در این مجموعه، ابطال پروانه استاندارد در دوره مدیریتی قبلی این سازمان بود که تا امروز هم هنوز با وجود پیگیری‌ها به‌طور کامل برطرف نشده است. دلیل این امر به نوع نگرش یکسان سازمان ملی استاندارد به تمامی کالاهای تولیدی در داخل کشور برمی‌گردد. حال آنکه ماهیت این کالاها با یکدیگر تفاوت دارد. یک فرآورده لبنی را نمی‌توان با محصول بلور و کریستال مقایسه کرد و الزامات غیر قابل اجرا برای آن در نظر گرفت. کالای تولیدی این شرکت از نظر کیفیت بسیار بالا است و رقیب جدی محصولات تولیدکنندگان مطرح در این زمینه در دنیا به شمار می‌آید. اما باید در نظر داشت که ما تحت شدیدترین تحریم‌ها در دنیا هستیم و کالای ایرانی اگر با مشخصات نشان‌دهنده ایران در بازارهای جهانی عرضه شود برای صادرکننده و خریدار خارجی مشکلات جدی ایجاد خواهد کرد. بنابراین درج عنوان‌های فارسی، آدرس کارخانه و دیگر موارد مشابه امکان‌پذیر نیست.
وی افزود: از طرفی امکان تفکیک کالای صادراتی و داخلی نه از نظر فنی و نه از نظر اجرایی وجود ندارد. که از سازمان ملی استاندارد هم در دوره جدید درخواست کردهایم که در این خصوص شرایط و اقتضائات این صنعت و شرایط کشور را در نظر گرفته و در این زمینه با تولیدکنندگان همکاری بیشتری داشته باشد.
صادرات ۲۵ درصد از محصولات تولیدی
معاون بازرگانی شرکت «بلور نوری تازه» درباره میزان صادرات محصولات این مجموعه گفت: این محصولات به بیش از ۳۵ کشور شامل روسیه، اروپای شرقی، آمریکای جنوبی، هند، پاکستان و کشورهای همسایه صادر می‌شود و این قابلیت را داریم که تمامی محصولات این شرکت را صادر کنیم. اما در یک سال اخیر موضوعاتی مانند نوسانات ارز و فقدان شرکت‌های کشتیرانی و حمل و نقل برای این نوع محصولات در کار صادرات تاثیر منفی داشته و کمتر از ۲۵ درصد از محصولات تولیدی مجموعه صادر شده است.
عدم نظارت دولت بر عرضه‌کنندگان مواد اولیه
کلافچی با اشاره به عدم کنترل قیمت مواد اولیه گفت: تقریبا تمامی مواد اولیه مورد نیاز برای ظروف بلوری از داخل تامین می‌شود، بنابراین افزایش قیمت ارز نباید تا این حد بر قیمت آنها تاثیرگذار باشد. این در حالی است که دولت عملا نظارتی بر نحوه عرضه مواد اولیه مخصوصا معدنی نداشته و در نتیجه تامین‌کنندگان این‌گونه مواد به دلخواه خود قیمت آنها را افزایش می‌دهند. وی افزود: ضمن آنکه درباره نظارت بر قیمت‌گذاری مواد استخراج شده از معادن هم کنترل درستی صورت نمی‌گیرد و قیمت‌ها بدون تناسب با هزینه‌های استخراج افزایش می‌یابد. قیمت سیلیس در مدت سه تا چهار سال اخیر بیش از ۱۰ برابر افزایش داشته است. اما قیمت دیگر ماده اصلی اولیه این صنعت در همین مدت حدود ۵/ ۲ تا ۳ برابر افزایش داشته است.
سرمایهگذاری جدید توجیه اقتصادی ندارد
معاون بازرگانی شرکت «بلور نوری تازه» گفت: زمین کافی برای ایجاد طرح‌های توسعه در اختیار داریم اما برای سرمایهگذاری جدید در این صنعت به ثبات نیاز است. در غیر این صورت سرمایهگذاری جدید توجیه اقتصادی ندارد.
رکود نسبی بازار
تورم باعث افزایش بهای تمام شده کالاهای تولیدی شده اما درآمد مصرف‌کنندگان به همان تناسب افزایش نیافته در نتیجه فروش داخلی مجموعه از ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است و این فقط مختص کالای تولیدی ما نیست. کلافچی با اعلام این مطلب گفت: بخش دیگری از مشکل نیز این است که خرید این محصولات توسط مصرف‌کننده بیشتر فصلی بوده و در نیمه دوم سال اتفاق می‌افتد اما به علت رکود بی‌سابقه، فروش محصولات اکنون بسیار کاهش داشته با این حال توقف تولید به دلیل ماهیت این صنعت و استفاده از کوره دائم‌‌کار امکان‌پذیر نیست و نتیجه اینکه هزینه‌ها ثابت باقی مانده و توقف تولید باعث زیان بیشتر خواهد شد در نتیجه مجبور هستیم کالاهای تولید شده را انبار کنیم.
بزرگ‌ترین معضل تولید
کمبود نیروی انسانی متخصص و متعهد یکی از بزرگ‌ترین مشکلات امروز تولیدکنندگان است. برخی از نیروی انسانی به بهانه‌های مختلف بعد از مدتی کار را ترک می‌کنند. این کمبود ماندگاری نیروی تولید در آینده تاثیر جدی بر تولیدکنندگان خواهد داشت.معاون بازرگانی شرکت «بلور نوری تازه» ضمن اعلام این مطلب درباره آینده صنعت تولید ظروف بلوری گفت: از مزیت‌های این صنعت در کشور می‌توان به انرژی ارزان‌قیمت و مواد اولیه داخلی اشاره کرد که از این حیث نیاز به تامین ارز نیست و عمده هزینه‌های ارزی روی خطوط تولید و مسائل فنی است و کارشناسان این صنعت می‌توانند آینده خوبی داشته باشند به شرط اینکه مداخله غیرمنطقی صورت نگرفته و از این صنعت حمایت شود.
تولید ۴۳ هزار تن ظروف بلوری در سال
کلافچی در پایان این گفت‌وگو درباره این واحد تولیدی عنوان کرد: بنیان‌گذار این مجموعه، حضوری ۷۰ ساله در بازار بلور و کریستال و چینی خاورمیانه داشته و در زمینه واردات محصولات چینی و بلوری از کشورهایی نظیر ژاپن، فرانسه و چین جزو افراد شناخته‌شده بوده است. ایشان از حدود ۲۵ سال گذشته ایده تولید در داخل ایران را با راه‌اندازی این مجموعه به سرانجام رساند. امروز این مجموعه با ظرفیت اسمی تولید حدود ۶۵ هزار تن در سال انواع ظروف بلوری شامل مظروفات پذیرایی، غذا‌خوری، انواع لیوان، فنجان، ماگ، پارچ و لیوان را تولید می‌کند که عمده‌ترین مزیت این مجموعه نیز در تولید اجناس کادویی است. وی افزود: این مجموعه تولیدات خود را در قالب سه برند «نوری تازه»، «ساکورا» و «inn crystal» عرضه می‌کند. برند «نوری تازه» شامل اجناس مصرفی، برند «ساکورا» اجناس کادویی بلور و برند «inn crystal» صرفا به تولیدات کریستال مجموعه اختصاص دارد.
