چرا خوزستان با بیکاری دورقمی دستوپنجه نرم می‌کند؟
مثلث بیکاری در استان نفت‌‌خیز
شهلا عموری با بیان اینکه شرکت‌‌ها و صنایع برای ایجاد اشتغال بیشتر در خوزستان باید از فرصت‌‌های سرمایهگذاری و تولیدی حمایت کنند، می‌گوید: عدم تکمیل زنجیره ارزش افزوده صنایع در خوزستان، حلقه مفقوده ایجاد اشتغال در این استان است.
عموری با اشاره به استقرار صنایع بزرگی مانند فولاد و پتروشیمی در خوزستان می‌گوید: اینکه نرخ بالای بیکاری در خوزستان داریم و این آمار از متوسط کشوری نیز بالاتر است به دلیل همین موضوع است که حتی در مسیر تکمیل زنجیره ارزش افزوده صنایع قرار نگرفته‌‌ایم.
به گفته شهلا عموری، خوزستان نقش بالایی در تامین بودجه عمومی کشور دارد اما میزان نرخ بیکاری در آن نسبت به میانگین کشوری بالاتر است. عموری معتقد است عدم الزام صنایع خوزستان به استخدام نیروهای بومی، مساله دیگری است که می‌تواند به کاهش بیکاری این استان نفت‌‌خیز کمک کند و می‌گوید: متاسفانه شهرستان‌های غیر‌برخوردار بسیاری در سطح استان خوزستان داریم و ضرورت دارد با تصویب قوانینی، درصد معینی از اشتغال صنایع و شرکت‌‌های خوزستان به استخدام بومی اختصاص پیدا کند تا شاهد حضور جوانان استان بر سر کار باشیم.
رتبه دوم تولید ناخالص، رتبه سوم بیکاری
با اینکه خوزستان بیشترین مرزهای زمینی با عراق را دارد و از مزیتهای تجارت بین‌المللی علاوه بر مزیتهای سرزمینی چون تولید ۷۹درصد نفت و مشتقات کشور برخوردار است، نرخ بیکاری بالاتر از میانگین کشوری این استان تعجب‌برانگیز است.
دومین استان اقتصادی کشور که بعد از تهران، بیشترین سهم در تولید ناخالص داخلی ایران را به خود اختصاص داده است، بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران با نزدیک به ۱۳درصد در میان سه استان اول کشور با بیشترین نرخ بیکاری در سال ۱۴۰۰ قرار داشته است؛ در حالی که میانگین نرخ بیکاری کشور کمتر از ۱۰درصد است و در تازه‌ترین اعلام مرکز آمار به ۹/ ۸ درصد هم رسیده است.
عوامل مهمی در به وجود آمدن جایگاه دوم تولید ناخالص ملی تاثیرگذار هستند که طبیعتا مهم‌ترین آنها تولید سهم بیشتر نفت کشور در خوزستان است. اما حتی اگر نفت را به عنوان یک سرمایه ملی از محاسبات اقتصادی اهوازی‌ها حذف کنیم، به واسطه استقرار صنایع بزرگ مانند فولاد و پتروشیمی در خوزستان، اثرگذاری این استان در اقتصاد کشور بیش از پیش نمایان می‌‌شود.
رئیس اتاق اهواز به نقش دولت به عنوان سکان‌دار بخش بزرگی از اقتصاد دولتی خوزستان هم اشاره می‌کند و می‌گوید: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان بزرگ‌ترین نهاد مدیریتی حوزه‌های صنعت و انرژی و اداره‌کننده بزرگ‌ترین هلدینگ‌‌های اقتصادی منطقه، می‌تواند به حل مساله اشتغال در خوزستان کمک شایانی کند و در این زمینه انتظار داریم تا این وزارتخانه با همکاری دیگر دستگاه‌های اجرایی به حل مساله اشتغال در خوزستان کمک کنند. عموری با انتقاد از عدم التزام و عمل نکردن شرکت‌‌های دولتی و شبهدولتی به توسعه اشتغال در راستای مسوولیت‌های اجتماعی خود، ادامه می‌دهد: متاسفانه آن چیزی که شرکت‌‌های بزرگ و صنایع در حوزه مسوولیت‌های اجتماعی خود برای ایجاد اشتغال در استان دنبال می‌کنند با آنچه در این زمینه مد نظر است، بسیار متفاوت است و نتیجه این عملکرد آن است که شاهد نرخ بالای بیکاری در خوزستان هستیم. اگر این شرکت‌‌ها و صنایع از فرصت‌‌های سرمایهگذاری و تولیدی حمایت کنند، قطعا شاهد افزایش سرمایه‌‌گذاری‌‌ها و ایجاد اشتغال بیشتری در استان خواهیم بود؛ اما مساله این است که چنین اقدامی انجام نمی‌شود.
عموری با بیان اینکه خوزستان اقتصادی دولتی دارد و ظرفیتهای بخش خصوصی آن باید در عرصه اقتصادی به کار گرفته شود، ادامه می‌دهد: قطعا در این رهاورد، توجه به پیگیری مطالبات بخش خصوصی خوزستان از طریق شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی و همچنین ارائه آموزش‌های کاربردی به فعالان اقتصادی تاثیرگذاری داشته است. عموری همچنین شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان را یکی از فعال‌ترین میدان‌های مطالبه‌گری برای فعالان اقتصادی استان می‌‌داند و می‌‌افزاید: این شورا طی ادوار گذشته به صورت مستمر موفق به کسب برتری‌های متعددی شده و علاوه بر رضایت فعالان این حوزه با چانه‌زنی‌هایی که صورت گرفته در تلاش برای رونق و بهبود محیط کسب و کار در استان بوده است.
رئیس اتاق اهواز در ادامه بر نقش تاثیرگذار «آموزش» در شناخت فعالان اقتصادی خوزستان برای ارتقای عملکرد تجاری تاکید می‌کند و می‌گوید: مدیریت در اتاق بازرگانی اهواز به عنوان فرآیندی تشکیلاتی، هدف‌گذاری‌هایی را در سال جاری درنظر گرفته که دستاوردهای آن با جنبه ملی و با هدف بهبود رونق تجارت خارجی از مرزهای خوزستان نمود داشته است. عموری می‌‌افزاید: «محصولات صادراتی با کمک واحدهای تولیدی سراسر کشور از طریق مرزهای خوزستان» شعار تازه و جدیدی است که اتاق بازرگانی اهواز آن را به ادبیات اقتصادی کشور وارد کرده است و عملی شدن آن را با جدیت دنبال می‌کند. به گفته رئیس اتاق اهواز، حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی داخلی و خارجی، پذیرش هیات‌های تجاری مختلف به ویژه از کشور عراق، از جمله ابزارهایی است که این نهاد برای افزایش تاثیرگذاری خود در عرصه اقتصادی و فعالیت‌های تشکیلاتی بر آنها متمرکز است. آن طور که پیداست، فعالان بخش خصوصی در خوزستان با جدیت در پی یافتن بازارهای تازه برای محصولات غیرنفتی هستند و برای این منظور روی ظرفیتهای بین‌المللی حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند. از جمله قرار است با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، برای نخستین‌بار نمایشگاه تخصصی خرما در این استان برگزار شود که بر اساس اعلام دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خوزستان، فرآیند اجرای آن آغاز شده و قرار است این نمایشگاه با حضور فعالان اقتصادی بخش خرما از دیگر استان‌های کشور و همچنین هیات‌های تجاری دیگر کشورها برگزار شود.
همچنین به نظر می‌‌رسد هدف‌‌گذاری دیگر فعالان بخش خصوصی خوزستان برای ایجاد شغل، حساب باز‌‌کردن روی جذب گردشگران است که آمارهای اعلام شده توسط مسوولان دولتی از تمرکز بر جذب سرمایه‌گذاران در این حوزه حکایت دارد؛ بر اساس اعلام مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان، بیش از چهار هزار میلیارد تومان حجم سرمایهگذاری در حال ساخت این استان است که شامل هتل‌‌های یک تا پنج‌‌ستاره، اقامتگاه‌های بوم‌‌گردی و میهمان‌‌پذیر است که پیش‌‌بینی شده بیش از سه هزار نفر را به صورت مستقیم شاغل کند.
