نسخه نجات داروسازان

به عقیده تولیدکنندگان این حوزه، مشکلات خرید، تامین و تدارک مواد اولیه، کافی نبودن ارز یا تخصیص دولتی، مشکلات موجود در حوزه نقل و انتقال مالی و حمل و ارسال کالا از مهم‌ترین چالش‌هایی است که تولیدکننده‌‌‌های دارو در حال حاضر با آنها روبه‌‌‌رو هستند و این مشکلات ریسک زیادی را به شرکت‌های بخش‌‌‌خصوصی تحمیل می‌کند که باعث تاخیر در فرآیندها، افزایش بهای تمام‌‌‌شده تولید، کاهش کیفیت و دسترسی ناکافی بیماران به دارو شده و می‌شود. با وجود تمامی مشکلات ذکر شده مالیات ۹درصدی  ارزش افزوده نیز مشکل‌ساز شده است. سابق بر این اگر ۹درصد ارزش افزوده بر مبنای ارز ۴۲۰۰ تومانی محاسبه می‌شد، اکنون بر مبنای ارز ۲۶‌هزار و ۵۰۰ تومان محاسبه می‌شود که بهای تمام شده دارو را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. در این بین در حالی که هزینه‌های تولید دارو آزاد است، قیمت دارو به صورت دستوری تعیین می‌شود و افزایش نرخ حامل‌های انرژی و حمل‌ونقل هم مزید بر علت است. در همین راستا داروسازان در جلسه‌ای که با حضور مسوولان سندیکا و مدیران عامل شرکت‌های داروسازی برگزار شد، درخصوص تبعات مخالفت دولت برای منطقی‌‌‌سازی قیمت‌ها هشدار دادند و برای چندمین بار درخواست اصلاح قیمت‌ها را مطرح کردند.

پاس‌کاری مسائل صنعت دارو بین نهادهای ذی‌ربط

در ابتدای این جلسه رئیس هیات‌‌‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران با اشاره به اقدامات این تشکل درخصوص اصلاح قیمت دارو با توجه به نرخ تورم در کشور گفت: از اواخر بهمن ماه سال گذشته ارز ترجیحی از صنعت دارو حذف شد و در اسفندماه ۱۴۰۰ و فروردین‌‌‌ماه ۱۴۰۱ طی مکاتبه‌‌‌ای با سازمان غذا و دارو و وزیر بهداشت و درمان، مشکلات ناشی از این سیاست را مطرح کردیم. همچنین در ۲۷ فروردین ماه امسال طی گزارشی مشکلات بخش تولید، تامین و تخصیص ارز و نرخ تورم در بخش تولید را به معاون اول رئیس‌جمهور ارائه کردیم. به دنبال این مکاتبات جلسات متعددی با کمیسیون بهداشت مجلس، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو برگزار شد و مستندات افزایش قیمت‌ها و نحوه تخصیص ارز را به آنها ارائه کردیم که نتیجه آن تخصیص یک‌میلیارد دلار ارز به این صنعت است.

محمد عبده‌‌‌زاده با اعلام اینکه در اردیبهشت‌ماه به دنبال پیگیری‌‌‌ها و جلساتی که با نهادهای ذی‌ربط برگزار شد، مقرر شد وزارت بهداشت راجع به قیمت تمام شده دارو تصمیم کارشناسی بگیرد، افزود: در کمیسیون قیمت‌گذاری مصوب شد که کارگروه‌‌‌هایی برای گروه‌‌‌های مختلف دارویی تشکیل شود و قیمت‌های پیشنهادی و اثر بهای تمام شده را به‌‌‌روزرسانی و ارائه کنند. ۱۱ کارگروه با حضور مدیران مالی شرکت‌ها تشکیل و قیمت‌ها بر اساس نرخ تورم به‌‌‌روزرسانی و به سازمان غذا و دارو ارسال شد که تاکنون نتیجه‌‌‌ای حاصل نشده است. چند روز بعد نامه‌‌‌ای را به رئیس‌‌‌جمهوری ارسال کردیم مبنی بر اینکه بحران دارو شوخی‌‌‌بردار نیست و وضعیت دارو با توجه به تعلل در تصمیم‌گیری‌‌‌ها نیازمند پیگیری جدی است و اگر دچار کمبود دارو شویم، آسیب‌های جدی به همراه خواهد داشت. وی ادامه داد: در خردادماه نامه‌ای از سوی حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس درخصوص افزایش قیمت ۴۰ تا ۵۰‌درصدی دارو به رئیس‌جمهور و نهادهای متولی ارائه شد، اما کماکان افزایش قیمت دارو در حال پاس‌‌‌کاری بین سازمان‌های ذی‌ربط است. در این شرایط بلاتکلیفی، وزارت بهداشت و سازمان دارو و غذا هنوز تصمیمات خود را ابلاغ نکرده است.

زیان‌دهی واحدهای تولیدی

این فعال صنفی با بیان اینکه با توجه به زیان‌ده بودن واحدهای داروسازی و عدم‌پوشش هزینه‌‌‌ها و مشکل در تهیه مواد اولیه، در ۲۲ خرداد ماه مجددا نامه‌ای درخصوص پیش‌بینی وضعیت خطوط تولید دارو در کشور به ریاست جمهوری ارسال شد؛ گفت: خروجی این نامه برگزاری یک جلسه اضطراری در تاریخ ۲۵ خردادماه با دکتر عین اللهی (وزیر بهداشت)و بیان مشکلات و چالش‌های موجود بود که دستور رسیدگی داده شد. در ۲۹ خرداد نیز جلسه‌ای با معاون اول رئیس‌جمهور و سایر مسوولان برگزار شد و دکتر مخبر دستور رسیدگی به وضعیت صنعت دارو طی یک هفته را از جهت تعیین‌تکلیف بحث ارز و همسان‌سازی قیمت دارو و تعیین نرخ دارو متناسب با تورم کشور داد. به گفته وی، صورت‌جلسه‌‌‌ای مشتمل بر ۴۲ بند تهیه و توسط نهادهای ذی‌نفع امضا شد که در آن مسائل مختلفی از قبیل تک نرخی شدن ارز، تامین نقدینگی صنعت، تکلیف سازمان بودجه به تامین بودجه و... دیده شد که با گذشت سه هفته از تاریخ آن، به‌رغم پیگیری‌ها هنوز پاسخی به ما نداده‌اند. ما به عنوان یک صنف همواره پیگیر بوده و تصمیمات مبتنی بر منفعت مردم، کشور و صنعت را به دولت ارائه کرده‌ایم، اما خروجی تصمیمات محدود به پاس‌‌‌کاری بین نهادها و وزارتخانه‌های متعدد است.

عمق بحران در صنعت دارو

عبده‌‌‌زاده با اشاره به دو پیشنهاد در شرایط کنونی گفت: پیشنهاد اول درخواست وقت ملاقات با رئیس‌جمهور با حضور مدیران عامل صنایع است تا مشکلات صنعت را مستقیما به گوش رئیس جمهور برسانند. پیشنهاد دوم این است که با حفظ چارچوب‌‌‌های آیین‌‌‌نامه قیمت‌گذاری موجود، بر مبنای بهای تمام‌شده و طبق مستندات، گروه‌‌‌های دارویی را قیمت‌گذاری کنیم. چون با تداوم این روند کشور دچار مشکل شده و صنعت تعطیل خواهد شد. ضمن اینکه مسوولان ذی‌ربط تصمیم‌گیر و ناظر می‌توانند در این جلسه حضور یابند.

شرکت‌های داروسازی تمایلی به خرید ندارند

عضو هیات‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران نیز در این جلسه با بیان اینکه در شرایط کنونی داروسازان در وضعیت خوبی به سر نمی‌برند عنوان کرد: در طول سال‌های گذشته بحث درباره این بود که چرا به شرکت‌ها ارز تخصیص نمی‌‌‌دهند و امسال با وجود اینکه ارز تخصیص داده‌اند، اما شرکت‌های دارویی به دلیل مشکلات عظیم موجود در این صنعت، دیگر تمایلی به خرید ندارند و این نشان‌دهنده عمق بحران در صنعت داروی کشور است. مرتضی خیرآبادی درباره مشکلات امروز صنعت داروسازی کشور عنوان کرد: دیروز بخشی از مشکل ما در این صنعت وجود گروه‌‌‌های مخالف تصمیمات سندیکا و نظرات کارشناسی آن بود ولی با تلاش‌‌‌های انجام شده در سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، گروه‌‌‌های مخالف دیروز، امروز نظرات کارشناسی سندیکا را قبول دارند. وی تاکید کرد: مشکلات این صنعت بارها و بارها برای مسوولان حوزه سلامت و دارو در کشور تکرار شده است و امروز باید در این زمینه به ارائه پیشنهاد و راهکار برای ادامه بقای این صنعت بپردازیم.

تولیدکنندگان زیر آوار گرانی

در این جلسه عضو هیات‌مدیره انجمن علمی داروسازان ایران و مدیرعامل شرکت طب مفید نیکان گفت: ما دلسوز نظام هستیم و به دنبال این هستیم تا شجره‌‌‌ای که طی چهل دهه زحمت و تلاش متخصصان ایرانی به این نقطه رسیده است، نابود نشود؛ خود را از زیر آوار بیرون بکشیم و از سلامت مردم دفاع کنیم. امروز تولیدکنندگان زیر آوار گرانی مانده‌‌‌اند و مصرف‌کنندگان زیرآوار کمبود و نبود دارو زجر می‌‌‌کشند. محمدرضا زرگرزاده با بیان اینکه صنعت دارو زیرساخت سایبری ندارد که دشمنان بخواهند از آن طریق به این صنعت ضربه بزنند ولی بی‌‌‌توجهی به قیمت‌گذاری منطقی دارو همین کار را با صنعت دارو می‌کند، افزود: پیشنهاد می‌شود که ضمن درخواست ملاقات مستقیم با مقام معظم رهبری درخواست تظلم برای رسیدگی به حال مردم در این قضیه را بکنیم. همچنین صنعتگران دارو همراستا در دفاع از حقوق مردم گام بردارند. مدیران عامل شرکت‌ها میثاق نامه‌‌‌ای را امضا کنند، سندیکا قیمت‌ها را اعلام کند و مدیران شرکت‌ها با سندیکا اعلام همراهی کنند.

نبود اراده برای کمک به داروسازان

نیما سپهری، مدیرعامل شرکت نانوالونددارو نیز در این جلسه گفت: بسیاری از داروهای شیمی‌‌‌درمانی در دوره گذشته تحریم با کمبود جدی روبه‌رو شد و ما توانستیم این داروها را تولید کنیم. طی یکی دو سال اخیر، با وجود کمبود بسیاری از داروهای عمومی، با کمبود داروهای ضد‌‌‌سرطان در کشور مواجه نشدیم، اما با توجه به شرایط سخت کنونی ناچار به تغییر حوزه فعالیت خود در حوزه تولید دارو هستیم. وی ادامه داد: ما در کنار مردم هستیم و بیماران حق دسترسی به داروهای موردنیاز خود را دارند، اما با کمبود جدی نقدینگی و افزایش شدید هزینه‌‌‌ها مواجهیم و امکان رقابت با داروهای فوریتی را نداریم. درخواست ما کمک، همراهی و حمایت دولت در حوزه بیمه، تسهیلات بانکی و مالیات ارزش افزوده است، اما هیچ حمایتی از ما نشده و دولت حتی در مورد داروهای جدید و داروهای غیربیمه‌ای قیمت‌گذاری درست انجام نمی‌دهد. سپهری با بیان اینکه سال گذشته واردات داروهای فوریتی بی‌کیفیت و فاقد ماده موثره به کشور عواقب جبران‌ناپذیری داشت، افزود: اراده جدی از سوی دولت برای کمک به ما وجود ندارد و آخرین راه ما تصمیم‌گیری از طریق سندیکا و داروسازان است.

آزادسازی قیمت مکمل‌ها

در ادامه این جلسه محمدآذری‌‌‌نیا، مدیرعامل شرکت داروسازی الحاوی گفت: طرح افزایش پله‌ای تورم از سوی رئیس‌جمهور در حالی مطرح شده که از نظر اقتصادی امکان‌پذیر نیست و دولت متوسل به تثبیت نرخ کالاهایی مانند دارو، بنزین و نان شده است. وی با بیان اینکه در سال‌جاری اراده دولت بر افزایش قیمت دارو نخواهد بود افزود: امسال در تولیدات خود به مشکل برخورده‌ایم و برخی از تولیدات مانند دیفن هیدرامین را به دلیل حاشیه سود منفی کنار گذاشته‌ایم و آیتم‌های فیزیبل تولید می‌کنیم که در تامین این محصولات نیز دچار مشکل هستیم. آذری نیا با بیان اینکه ذهنیت دولت باید نسبت به مفهوم FOC شفاف‌سازی شود و مسوولان آگاه شوند که ما برای ایجاد نقدینگی در شرکت مجبور به شرکت‌های پخش هستیم، افزود: دولت حداقل قیمت بخشی از محصولات مانند مکمل‌ها را آزادسازی کند.

سرمایه‌های داروسازی در حال نابودی

همچنین پیمان ترحمی، مدیرعامل شرکت داروسازی خوارزمی در این جلسه گفت: ما در شرکت ۱۳۰ کد فعال داشتیم که اکنون ۴۰ کد فعال ما از دور تولید خارج شده و بسیاری از داروها دیگر در این مجموعه تولید نمی‌‌‌شوند. وی پیشنهاد کرد: جلسه‌ای را با ریاست جمهوری برگزار و با تعیین قیمت داروها به صورت کارشناسی شده، ضرب الاجلی برای اصلاح قیمت‌ها در گروه‌های دارویی تعیین شود تا سرمایه‌های داروسازی را از دست ندهیم.

تعیین قیمت دارو در چارچوب حقوقی

محمد پیرورام عضو هیات‌مدیره شرکت داروسازی اکتوور گفت: این مجموعه با ۱۲ کارخانه، ۳۳۰ محصول و ۵‌هزار پرسنل دارای مشکلات متعددی است و با این حال همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. وی پیشنهاد سندیکا به منظور تعیین قیمت‌ها در چارچوب حقوقی را منطقی دانست و گفت: اظهارنامه‌‌‌ای خطاب به رئیس‌‌‌جمهور و نهادهای متولی و نظارتی تنظیم و مهلتی تعیین شود و در صورت عدم‌همکاری نهادهای مربوطه، اصلاح قیمت‌ها ابلاغ شود. هیچ راه چاره‌‌‌ای به جز این اقدام وجود ندارد و در تمام دنیا نقش سندیکاها حفظ منافع اعضا و حرکت در مسیر این منافع است.

توقف تولید داروهای پرمصرف

پویا فرهت مدیرعامل داروسازی تسنیم نیز در این گردهمایی گفت: آیا بهتر نیست تولید ۳۰ داروی جنرال و پرمصرف که در حاشیه زیان است، فعلا متوقف شود؟ باتوجه به اینکه واردات این داروها به صرف هزینه چندبرابری و خروج ارز از کشور نیاز دارد، دولت ناگزیر به اصلاح قیمت‌ها می‌شود.  وی افزود: تغییر قیمت‌ها توسط سندیکا یا شرکت‌ها، داروسازان را دچار مسائل حاشیه‌‌‌ای خواهد کرد و موجب می‌شود که بیشتر آسیب ببینیم.

دست پنهان درپی تعطیلی صنعت دارو

فرهاد شایقی مدیرعامل شرکت ایران ناژو نیز با بیان اینکه طی دهه‌‌‌های اخیر صنعت دارو در چنین شرایط نامناسبی قرار نگرفته است، گفت: از ۸۳ پروانه دارویی، ۴۵ قلم زیان‌ده مطلق است و بقیه حاشیه سود زیر ۱۵‌درصد دارند. سود ویژه ما در سال گذشته ۵‌درصد بوده و در سال ۹۹، فقط ۷‌درصد سود خالص داشته‌‌‌ایم. وی ادامه داد: از ۸۳ پروانه دارویی، فقط ۳۰قلم را که شرایط بازار اجازه می‌دهد توانسته‌‌‌ایم تولید کنیم که ۲۰ قلم از آنها کاملا زیان‌ده است و فقط برای چرخیدن چرخ کارخانه مجبور به تولید آنها شدیم و شرایط ما بسیار اسفناک است.  شایقی با تاکید بر اینکه یک دست پنهان به دنبال تعطیلی صنعت داروی کشور است، هشدار داد: در شرف تعطیلی صنعت دارو قرار داریم و طی یکی دو ماه آینده به سختی خواهیم توانست خود را سرپا نگه داریم و مجبور به تعطیلی هستیم.