وضعیت عرضه و تقاضا

بازار اوره ظرفیت عملیاتی در حدود ۱۸۵ میلیون تن دارد که در سال‌های گذشته مازاد عرضه ۳ تا ۱۰ میلیون تنی داشته است. حدود ۵۰ میلیون از عرضه جهانی مورد تجارت بین کشورها قرار می‌گیرد. در این بازار نقش کشورهای صادراتی همچون چین، روسیه، مصر و مصرف‌کننده‌هایی همچون هند و برزیل اهمیت فراوانی دارد.

جهش قابل ملاحظه قیمت‌ها در سال جاری سبب افت تقاضا و دست نگه داشتن خریدهای بزرگ برای این محصول شده است. همچنین عدم خریدهای جدی توسط کشورهایی همچون آمریکا و هند سبب شده تقاضا در این نواحی افت ۲۰ درصدی نسبت به سال گذشته ثبت کند. پیش‌بینی‌ها بیانگر افزایش نیاز مشتریان برای خرید قابل ملاحظه در ماه‌های آینده خواهد بود و در طرف مقابل عواملی نظیر تورم و عرضه به میزان کافی این کالا از جمله عوامل محدود‌کننده روند افزایش قیمت‌های آن هستند. در نمودار ۱ آخرین چشم‌انداز عرضه و تقاضای ماه‌های آتی به نمایش درآمده است.

4

نمودار 1: وضعیت عرضه و تقاضای اوره در ماه‌های آینده

روسیه با صادرات نزدیک به 7 میلیون تن اخیرا محدودیت‌‌هایی را برای صادرات انواع کود به مدت ۶ ماه اعلام کرده است که از اول دسامبر ۲۰۲۱ اجرایی شده است، اما در ماه‌های اخیر مشاهده می‌شود که در آمریکای جنوبی این کشور به عنوان رقیب ایران دست به فروش‌های گسترده‌ای زده است. همچنین چین پیش‌تر اعلام کرده است صادرات کودهای شیمیایی با محدودیت مواجه خواهد بود که با توجه به آمار منتشر  شده شاهد افت 60 درصدی صادرات این کشور هستیم و به نظر محدودیت‌ها تا ابتدای سال 2023 وجود خواهد داشت. هند احتمالا تا قبل از اواسط ماه جولای شرایط قرارداد بعدی خود برای خرید کالای اوره را اعلام نخواهد کرد

و بازار در انتظار سفارش 6/ 1 میلیون تنی به زودی از سمت این کشور است. افزایش بیش از حد میانگین سالانه بارندگی‌ها منجر به افزایش احتمالی نیاز این کشور برای انعقاد یک قرارداد خرید در روزهای باقی‌مانده امسال شده است. در جدول به بررسی تقاضای مناطق کلیدی اشاره شده است.

3

تحلیل هزینه‌ها

براساس داده‌های ماهانه 2000 تا 2021، ضریب همبستگی قیمت اوره با قیمت نهاده تولیدی از جمله گاز نزدیک به 80 درصد است و همبستگی آن با شاخص قیمت مواد غذایی حدود 65 درصد محاسبه می‌شود. شاخص قمیت مواد غذایی به عنوان یک پراکسی برای قیمت محصولات کشاورزی در نظر گرفته شده است. بنابراین قیمت اوره با توجه به قیمت نفت، گاز طبیعی، زغال سنگ و شاخص قیمت مواد غذایی پیش‌بینی شده است. سه  عامل اول بر هزینه‌های تولید و سمت عرضه و عامل شاخص قیمت مواد غذایی بر سمت تقاضای اوره اثر‌گذار است. بر اساس آخرین اطلاعات در حال حاضر هزینه تولید اوره در مناطق مختلف دنیا به شرح نمودار دوم است. انتظار می‌رود تا زمانی که قیمت گاز طبیعی و زغال سنگ بالا بماند، قیمت اوره افت به سطوح سال‌های گذشته را نداشته باشد.

2

نمودار 2 : هزینه تولید اوره در مناطق مختلف دنیا (ارقام دلار/ تن)

با توجه به موارد مطرح شده انتظار می‌رود در ماه‌های آتی مطابق با نمودار سوم قیمت اوره در بازه 470 تا 550 دلار در نوسان باشد و به سطوح میانگین 220 دلاری سال‌های گذشته نرسد.

1

نمودار 3: پیش‌بینی آتی از قیمت اوره فوب خلیج فارس