خطر در کمین قطعهسازان دانشبنیان
پیش از تعطیلی واحد صنعتی چارهاندیشی شود
تحریم بخشی از واحدهای تولیدی آسیبپذیر را از بین برد و در حال حاضر آمار قطعهسازان فعال خیلی کمتر از این عدد است. برخی با فروش ماشین‌آلات به عنوان آهن قراضه تغییر حرفه داده و سرمایه خود را به سمت ساختوساز هدایت کردند. شرایط تحریمی سال به سال دشوارتر شد و پاندمی ویروس کرونا فعالیت بخشی دیگر از این صنعتگران را متوقف کرد. به گفته کارشناسان هزینه راهاندازی واحد تولیدی که تعطیل شده بسیار بیشتر از راهاندازی یک کارخانه جدید است. از اینرو تاکید میشود پیش از صدور مجوز، حمایتهای مالی و معنوی در راستای حفظ حیات واحدهای صنعتی فعلی باشد که هزینه مالی و زمانی زیادی برای آنها صرف شده است. حفظ بنگاه فعلی باید از اولویتهای دولت باشد. عطا اکبری، مدیرعامل شرکت «نانو ساختار مهرآسا» که در زمینه تولید فیلترهای هوا فعالیت دارد درباره مشکلات صنف خود، گفت: فعالیت شرکت ما از سال ۹۲ کلید خورد و در سال ۹۳ به بهرهبرداری رسید. این شرکت از بدو تاسیس دانشبنیان بوده و فیلتر هوای نانو تولید میکرد. آخرین تولید برای بهمن و اسفند سال گذشته با حداقل تیراژ یعنی حدود ۱۷ هزار بود، در حالی که ظرفیت تولید سالانه این شرکت بیش از ۴۰۰ هزار فیلتر هوا است. برای امسال هم فعلا تولید را آغاز نکرده‌ایم تا ببینیم شرایط اقتصادی بهبود پیدا میکند.
این فعال صنعت قطعه درباره این تعطیلی موقت عنوان کرد: بخشی از مشکلات مربوط به ویروس کرونا بود و با شیوع این ویروس آمار مسافرت پایین آمد و میزان مصرف فیلتر هوا کاهش پیدا کرد. در این دو سال سعی شد با حداقل ظرفیت فعالیت داشته باشیم و امسال هم فعلا فعالیت خود را آغاز نکرده‌ایم. او ادامه داد: تحریم و افزایش نجومی قیمت مواد اولیه، شیره جان واحدهای صنعتی را مکیده و ضربه آخر را هم ویروس کرونا به شرکت‌های دانشبنیان نوپا که فعالیت نانویی داشتند وارد کرد. کمکی هم نشد و حمایتها بیشتر در حرف بود. بارها مشکلات را در ستاد «تسهیل و رفع موانع تولید» به مسوولان و مدیران دولتی گوشزد کردیم، اما در نهایت شرایط به سمتی رفت که هیات مدیره تصمیم گرفت فعلا تولید در این شرکت متوقف شود. منتظر هستیم سرنوشت برجام مشخص شود زیرا بخشی از مواد اولیه مورد نیاز در حوزه فعالیت نانو، وارداتی است. مدیرعامل شرکت نانو ساختار مهرآسا با بیان اینکه براساس اهداف تعیین شده قرار بود بخشی از محصولات صادر شود و بازار تقاضا هم مشخص بود، گفت: مذاکرات با طرفهای خارجی انجام و توافقات صورت گرفته بود، اما با آغاز تحریم، طرف تجاری ما حاضر نبود برای دور زدن تحریم مثلا پول را به حساب دیگری واریز کند تا با واسطه این همکاری وجود داشته باشد. صنعتگران در شرایط فعلی برای دور زدن تحریم برای واردات مواد اولیه مورد نیاز پول را با واسطه حواله می‌کنند و محصولات را نیز با واسطه چند کشور دریافت می‌کنند. اما به هر حال برخی از تجار خارجی حاضر به این نوع همکاری نیستند.
او گفت: شرایط در این اواخر خیلی سخت شده بود و چاره‌ای جز این برای هیات مدیره باقی نگذاشت که برای مدتی موقتا تولید انجام نشود. اکبری یادآور شد: تحریم و افت تیراژ تولید، ممنوعیت واردات خودرو و... سبب شد تا تمام عوامل دست به دست هم دهند و بخشی از شرکت‌های جوان اجازه رشد پیدا نکنند. این قطعهساز عنوان کرد: در شرایط تحریمی، شرکت‌ها ایزوله هستند و برای دور زدن تحریم با مشکلات بسیار باید دو برابر هزینه کنند تا پول جابه‌جا شود یا بار به گمرکات کشور وارد شود. اگر برجام به نتیجه مثبت برسد روزنه امیدی به ویژه برای تولید به وجود می‌آید. با شعار، تولید رونق نمی‌گیرد.
اکبری گفت: بخشی از خط تولید این شرکت مربوط به فیلترهای نمدی بود. تمام صنعتگران تلاش کردند با مهندسی معکوس این قطعه را برای شرکت نانو ساختار مهرآسا داخلی‌سازی کنند، اما نشد زیرا این قطعه، رزینی نیاز داشت که در داخل وجود نداشت و برای وارداتش هم موانع بسیاری سرراهمان بود. وی افزود: همه مثل زنجیره به‌هم وصل و وابسته به همکاری بین‌المللی هستیم. خط تولید ما به دلیل رزین و موانع دیگر متوقف شد. این در حالی است که این شرکت یکی از ماشین‌آلات مورد نیاز نانو را که ساخته کشور چک بود با مهندسی معکوس و کمک ماشین‌سازان داخلی داخلی‌سازی کرد، اما برای تمام قطعات و تجهیزات تولید اقتصادی نیست. وی در خاتمه گفت: ارتباطات بین‌المللی ضروری است تا دانش فنی هم روزآمد شود و صنعت زنده بماند. حداقل سیستم بانکی تعامل داشته باشد این کار شدنی است. در غیر این صورت زمان را از دست می‌دهیم.
