تیم؛ دلیل اول و آخر شکست و موفقیت استارتآپها
آیا ایده، محصول یا خدمت من یک نیاز واقعی است؟ آیا خودم حاضرم بابت آن پول پرداخت کنم؟ از ۱۰ نفر چند نفر حاضرند بابت استفاده از محصول و خدمات من، پول پرداخت کنند؟
یکی از عوامل اصلی و به جرات میتوان گفت اصلیترین عامل شکست یا موفقیت هر ایده و کسب و کار تیم اصلی یا هسته اصلی کسب و کار است. یک تیم خوب میتواند یک ایده و کسب و کار بد را موفق کرده و یک تیم بد میتواند یک ایده و کسب و کار خوب را نابود کند. این جملهای معروف در اکوسیستم استارتآپی دنیا است که هر کسی که تاکنون اقدام به طراحی و راهاندازی استارتآپ کرده باشد به این جمله ایمان خواهد داشت. یک تیم خوب میتواند کارآ بودن یک ایده را تشخیص دهد، میتواند محاسبات مالی و اقتصادی را به درستی انجام دهد، میتواند استراتژیهای دقیق را طراحی و اجرا کند، میتواند پیشبینیهای لازم را به عمل آورد، میتواند مسائل و چالشها را به درستی تحلیل و مدیریت کند. همه موفقیتها از یک تیم خوب آغاز میشود. زمان فعالیتهای شخصی و تک نفره گذشته است. ادیسون حدود ۱۰۰ سال پیش عنوان کرده «زمان آن گذشته که افراد باهوش به زیرزمین خانه بروند و با فشار دادن انگشت به پیشانی خود به ایدههای خارق العاده دست یابند، اکنون زمان کار تیمیاست». بنابراین هر چقدر هم که باهوش و نابغه باشید برای موفقیت نیاز به کار تیمیدقیق و منسجم دارید.
اما چگونه میتوان یک تیم خوب تشکیل داد؟
قطعا تشکیل تیم یکی از مهمترین و دشوارترین مراحل راهاندازی کسب و کار است. بسیاری از استارتآپها در این مرحله از بین میروند. بسیاری از تیمها در ابتدای شکلگیری از هم میپاشند و عمر آنها به بیشتر از سه ماه قد نمیدهد. تیمسازی کاری پیچیده و ظریف اما گرانبها است. شکلگیری تیم همیشه از یک نقطه آغاز میشود و آن نقطه بنیانگذار است.
برای تشکیل یک تیم خوب و ماندگار باید سه مولفه اساسی را در نظر گرفت: ۱- هدف و آرمان مشترک ۲- حدود اختیارات و شرح وظایف روشن و شفاف ۳- زمینه توسعه و رشد افراد.
هدف و آرمان مشترک تعیین کننده مسیر حرکت، روحیات و اخلاقیاتی است که هم تیمیها باید حداقلهایی از آن را داشته باشند تا بتوانند با هم، هم داستان شوند. یکی از دلایل فروپاشی تیمها شفاف نبودن آرمان و هدف مشترکی است که افراد برای رسیدن به آن گرد هم آمدهاند. به عنوان یک بنیانگذار باید هدف را به صورت شفاف و دقیق برای هم تیمیهای خود مشخص کنید. هرگونه اهمال کاری و عدم صداقت و شفافیت در این مرحله برابر با فروپاشی صددرصدی تیم خواهد بود. حدود اختیارات و شرح وظایف هر عضو تیم باید به شکلی دقیق بیان و مشخص شود. بزرگترین ویژگی انسان قدرت تصمیمگیری بوده و شرح وظایف و حدود اختیارات بیانگر دایره قدرت و تصمیمگیری فرد است. تصمیم نگرفتن به دلیل شفاف نبودن مرزهای تصمیمگیری، عدم اجرای وظایف یا موازی کاری به واسطه تداخل وظایف، پاسخگو نبودن یا عدم امکان ارزیابی عملکرد به دلیل عدم شفافیت و وابستگی شدید اعضای تیم به یکدیگر در گرفتن تصمیمات از جمله دلایلی است که تیم را بعد از مدت کوتاهی با چالشهای بزرگ مواجه میکند و در نهایت زمینه فروپاشی تیم را فراهم میکند. در نهایت زمینه رشد و توسعه یکی دیگر از دلایل اصلی فروپاشی یا موفقیت تیم بوده و رشد و توسعه انگیزه بسیار مهمی در پیشبرد اهداف است. تجربههای ارزشمند، افزایش دانش، چالشهای جدی، رشد و توسعه فردی و مسائلی از این دست نقش مهمتری نسبت به مسائل مادی ایفا میکنند. بسیاری از افراد تیمها و کسب و کارها را نه به خاطر شرایط مالی و مادی بلکه به خاطر یکی از دلایل ذکر شده ترک میکنند. بنابراین به عنوان یک بنیانگذار، مدیر و مالک کسب و کار در جذب هم تیمی باید نسبت به سه مساله بالا دقت به خرج داده و در این امر عجله نکنید. فراموش نکنید برای پذیرش عضو جدید یک دوره آشنایی در نظر بگیرید و به آن پایبند باشید. گاهی این دوره میتواند ۳ تا ۶ ماه به طول انجامد، اما نتایج آن بسیار اثربخش خواهد بود.