روزگار ناخوش صنعت مبلمان
برپایه آمارها، ایران نوزدهمین بازار بزرگ مبلمان در جهان است. در سال‌های گذشته گردش مالی سالانه بازار مبلمان کشورمان تا بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شد و ارزش صادراتی محصولات این صنعت در این حوزه سالانه تا ۵۰میلیون دلار برآورد می‌شد و عراق، افغانستان و عمان بزرگ‌ترین واردکنندگان مبلمان ایرانی بوده‌‌اند. همچنین در حال حاضر بیش از ۸۰ هزار واحد صنعتی، صنفی و خدماتی در صنعت مبلمان کشور فعالیت دارند و مجموع گردش مالی آن چیزی در حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. این درحالی است که این حجم از گردش مالی و اشتغال تنها با به کارگیری نیمی از ظرفیت صنعت حاصل شده است. بنابراین با به کارگیری این ظرفیت بالا که به دلایل مختلف خالی و بدون استفاده مانده است می‌توان حجم تولید، گردش مالی، اشتغال، صادرات و ارزآوری و بازده اقتصادی این صنعت را حداقل تا دوبرابر میزان فعلی افزایش داد. درباره ارزش صادرات مصنوعات چوبی و مبلمان نیز کارشناسان از رقمی بالای ۳۰ میلیون دلار در سال صحبت می‌کنند که اگر بخشی از موانع تولید برداشته شود این رقم حتی می‌تواند تا بالای ۵۰۰ میلیون دلار در سال هم برسد.
البته درباره بازار داخلی این نکته را نباید فراموش کرد که کاهش توان اقتصادی مردم، بازار داخلی صنعت مبلمان را به سمت رکود کشانده و ضعف برنامه‌های صادراتی، امکان جبران کاهش خرید داخلی از این مسیر را دشوار ساخته است. در کنار تمام این مسائل همچنان بزرگ‌ترین مشکل صنعت مبلمان دسترسی دشوار، زمان‌بر و گران به مواد اولیه تولید عنوان می‌شود به هر حال به گفته کارشناسان در حال حاضر این صنعت روزگار ناخوشی دارد.
در همین راستا اشرف پیرایش مدیرعامل راتا طرح پارس درباره آن توضیح می‌دهد.
از چه سالی به صنعت مبلمان ورود کردید و طی این سال‌ها چه فراز و نشیب‌هایی را پشت سر گذاشتید؟
پیش از اینکه وارد صنعت مبل ایران شوم در ترکیه اقدام به تولید انواع مبلمان می‌کردم، اما پس از تشدید تحریم و نوسانات ارزی ناچار شدم به کشور برگردم و فعالیتم را در همین جا ادامه دهم. از همان هشت سال پیش که به ایران برگشتم سعی کردم همان ساختار، تکنولوژی و سیستم ترکیه را هم در اینجا ایجاد کنم. از همین رو به همراه گروه سعی کردیم تا جایی که امکان دارد، کیفیت کار را بالا ببریم و در مرحله دوم روی طراحی محصولات زمان زیادی می‌گذاریم؛ برای این کار یک گروه طراحی قوی از کارشناسان دانشگاه تهران و متخصصان ارشد داریم.
دلیل توجه ویژه به طراحی این است که صنعت مبلمان یک صنعت پویا است و به صورت پیوسته رنگ عوض می‌کند. بنابراین همواره نیاز به این داریم که تغییراتی در مدل‌‌‌ها، طرح‌ها و ... ایجاد کنیم. خوشبختانه با استقبال خوبی هم در این زمینه مواجه شده‌ایم و همین موضوع نیز عزم ما را جزم‌تر می‌کند.
در حال حاضر چه محصولاتی را برای بازار مصرف تولید می‌کنید؟
عمده محصولاتی که تولید می‌کنیم مربوط به مبلمان است، ولی به صورت تخصصی در گذشته میز ناهار‌خوری و صندلی تولید می‌کردیم. با این حال تصمیم گرفتیم دامنه تولیداتمان را گسترش دهیم و نزدیک به دو سال است که مبلمان را هم به آن اضافه کردیم؛ در واقع مبل‌‌‌های راحتی مدرن را تولید می‌کنیم و ملزومات آن مثل کنسول، جلو مبلی و تمام اجزای آن را به صورت کامل تولید می‌کنیم.
درباره تیم طراحی بفرمایید که ایده‌ها از کجا می‌‌‌آید؟ آیا درصدی را از مبلمان خارجی ایده می‌گیرید یا سعی می‌کنید که ایده‌ها را در مجموعه پرورش دهید؟
در تمام صنایع کشور می‌توان از هر چیزی ایده گرفت، درباره صنعت مبلمان هم ایده‌پردازی به همین شکل است؛ به‌طوری که سعی می‌کنیم از هر عنصری در طبیعت الهام بگیریم و بتوانیم در این صنعت در رده اول قرار بگیریم. برای مثال در لوازم جانبی که در صنعت مبلمان استفاده می‌شود از فلز‌هایی استفاده می‌کنیم که اکثر مبل‌سازان بزرگ از آن بهره می‌برند اما نحوه طراحی ما متفاوت و همراه با خلاقیت است. بنابراین نه تنها خودمان ابدا‌ع‌کننده طرح‌های جدید هستیم بلکه از محصولات دیگران نیز الهام می‌گیریم و مصنوعات چوبی جدیدی را تولید می‌کنیم.
با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از فعالیت شما بر اساس خلاقیتی است که در مجموعه شکل می‌گیرد، چطور مخاطب‌‌‌شناسی می‌کنید؟ چطور نیاز و سلیقه مشتریان را درک می‌کنید؟
اوج هنر همان سادگی است و همیشه سادگی را پیشه کار خودمان قرار می‌دهیم. بدون اینکه اغراقی در طراحیهایمان انجام بدهیم محصولات جدیدی را تولید می‌کنیم. این شیوه همیشه از طرف مصرف‌کنندگان و نمایندگان‌مان مورد استقبال قرار گرفته است. علاوه بر این، در طراحیهایمان همیشه اصول مهندسی، راحتی و مسائل مربوط به تولید استاندارد کالا را در نظر می‌گیریم.
برنامه بلندمدت ۱۰ ساله‌تان شما را به کجا هدایت می‌کند؟
برای ۱۰ سال بعد خودمان، اهداف خیلی انتزاعی و دور از ذهنی نداریم؛ ولی به هر حال هدفمان این است که تولیداتمان مخاطبان بیشتری پیدا کند. الان بر اساس نوسانات دلار و کمبود مواد اولیه قدرت خرید مردم خیلی کم شده است؛ در نتیجه ما هم نمی‌توانیم قیمت‌‌‌های اصلی را روی کالا‌‌هایمان بگذاریم. ولی هدفمان این است که با همین کیفیت و با همین طراحی و با همین استاندارد، کالا‌‌هایی را تولید کنیم که مورد خطاب تمام اقشار جامعه باشد و همه بتوانند کالای باکیفیت تهیه و از آن استفاده کنند.
در حال حاضر برای چه تعداد نیرو اشتغال‌زایی کرده‌اید و چقدر ظرفیت افزودن به تعداد آن را دارید؟
در حال حاضر این گروه متشکل از ۵۰ نفر است که شامل مجموعه تولید و بخش‌‌‌های اداری می‌شود؛ ولی تا ۳۰۰ نفر ظرفیت اشتغال‌زایی داریم؛ با این حال متاسفانه صنعت مبلمان دو سال است که با شیوع بیماری کرونا در رکود بسیار عمیقی به سر می‌‌‌برد. خیلی از همکار‌‌‌ها متضرر هستند و تمایل جامعه برای مبل خیلی کم است.
یعنی علاوه بر تحریمها، کرونا هم باعث شده که این صنعت به‌شدت دچار مشکل شود؟
کرونا عامل اساسی رکود صنعت مبلمان است. البته نسبت به تحریم دید چندان منفی ندارم؛ چون تحریمها حداقل باعث شدند برای تامین مواد اولیه بسیار ساده‌‌‌ای که وارد می‌شد، شرکت‌های کوچک، بزرگ و کارخانه‌‌‌های بزرگی برای تولید مواد اولیه روی کار بیایند که علاوه بر جلوگیری از خروج ارز و اشتغال‌زایی به تامین راحت‌تر مواد اولیه هم منتهی می‌شود. تحریم باعث شد که صنایع جان بگیرند. یکسری چیز‌‌‌ها تولید شود؛ ولی یک رکود اقتصادی به دلیل کرونا در کل دنیا حاکم است. در ایران هم این امر باعث شده است که رکود در این صنعت هم به وجود بیاید.
تاکنون از کشورهای دیگر هم تقاضای خرید و صادرات داشته‌اید؟
در رویدادهای نمایشگاهی برای صادرات به ما مراجعه شد و از همه مهم تر سه کشور بنده را خیلی هیجان‌زده کردند؛ در حال حاضر از تورنتو، کانادا، آمریکا و آفریقای جنوبی در‌خواست صادرات داریم. البته پیش از این نیز به کشورهای همسایه مثل ترکیه و عراق صادرات داشتیم. همچنین قزاقستان و تاجیکستان هم تمایل نشان داده‌اند. افرادی که از کانادا و تورنتو آمدند کار‌‌هایمان را خیلی پسندیدند و می‌گفتند دقیقا مطابق سلیقه آنها است؛ اما تحریمها چالش اصلی صادراتی است.
سخن آخر؟
نوسانات ارزی به عنوان چالشی بزرگ و تاثیرگذار در افزایش نرخ مواد اولیه شناخته می‌شود؛ به‌طوری که در مدت خیلی کوتاهی قیمت مواد اولیه نزدیک به ۷۰ درصد افزایش یافته است. این درحالی است که به عنوان تولید‌کننده این امکان را نداریم که قیمت‌هایمان را به روز‌رسانی کنیم. بنابراین هزینه‌های تولید و سود نهایی با یکدیگر همخوانی ندارد، اما برای رسیدن به شرایطی که قیمت‌ها به ثبات برسند ناچار به ادامه هستیم.
