پیشرفت صنعت پوشاک در گرو حل چالش‌های صادرات و واردات

محصولات این مجموعه شامل تمامی محصولات کژوال (مورد استفاده روزمره) است که نیاز افراد به ویژه آقایان را پوشش می‌دهد. ۹۰ درصد تولیدات پاتن جامه مربوط به آقایان و ۱۰ درصد به بانوان اختصاص دارد. بخش عمده‌ای از مخاطبان اجناس پاتن‌جامه، آقایان هستند و از این رو تولیدات این مجموعه بیشتر بر پوشاک و اجناس مردانه متمرکز است. این اجناس و محصولات شامل کاپشن، بافت، سویشرت، تیشرت آستین کوتاه و آستین بلند، شلوارهای کتان، جین و پارچه‌ای، لباس زیر و پیراهن آستین کوتاه و آستین بلند است.

در همین رابطه رئیس هیات‌مدیره شرکت تولیدی بازرگانی پاتن جامه با اشاره به اهداف و چشم‌اندازهای این مجموعه طی ۱۰ سال آینده، به برخی از چالش‌ها و مشکلاتی اشاره کرده که در حال حاضر این مجموعه تولیدی با آنها مواجه است.

کیا رعیت‌خاکی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با انتقاد از پروسه پیچیده و دشوار صادرات، خواستار تسهیل فرآیند صادرات شد. وی همچنین با اشاره به عدم امکان واردات مواد اولیه و اکسسوری‌های مورد نیاز صنعت پوشاک، تاکید کرد که این مساله موجب شده دست تولیدکنندگان در تولید کالاهای متنوع بسته باشد.

بازار هدف محصولات شرکت پاتن‌جامه کجا‌ست و این اجناس بیشتر در چه مناطقی توزیع می‌شود؟

تولیدات این مجموعه در شعب مربوط به آن توزیع می‌شود و مصرف‌کنندگان کالاهای موردنیاز خود را از شعب پاتن‌جامه خریداری می‌کنند. ما ۲۵ نمایندگی فعال در شهرهای مختلف کشور از جمله شیراز، مشهد و... داریم که البته قبلا در کشور این تعداد به ۵۰ نمایندگی می‌رسید؛ اما در حال حاضر به دلیل موانع و مشکلات موجود تعداد شعب ما به نصف تقلیل پیدا کرده است. البته یک شعبه دیگر ما به نام «ایران‌مال» طی یک ماه آینده افتتاح خواهد شد که حتی در مقایسه با برندهای دیگر بسیار بزرگ است. در شهر تهران ۴ نمایندگی فعال داریم و در شهرهایی مثل تبریز و رشت جای ما خالی است. بنابراین تمرکز ما روی ایجاد شعب در این شهرهای پرجمعیت است.

در راستای توسعه شعب خود چه برنامه‌ای برای سال ۱۴۰۱ دارید؟

در استراتژی ۷ ساله خود تصمیم گرفته‌ایم طی یک برنامه منسجم، سن مخاطبان پاتن جامه را کاهش دهیم و در کنار حفظ رده‌های سنی ۳۵ به بالا، محصولاتی را برای گروه‌های سنی نوجوانان و جوانان تا ۳۵ سال تولید کنیم. اجرای این برنامه را از هم‌اکنون شروع کرده‌ایم و اگر سری به فروشگاه‌های ما بزنید، سبک و استایل بخشی از تولیدات این مجموعه به سمت سلایق نوجوانان و جوانان رفته است. به‌طور نمونه تولید تیشرت‌ها و پیراهن‌های لانگ را در دستور کار خود قرار داده‌ایم. از این رو درخواست‌های متعددی جهت راه‌اندازی نمایندگی‌های مختلف پاتن جامه از سوی شهرهای مختلف کشور داریم.

میزان اشتغال‌زایی این مجموعه چند نفر است و چند نفر نیروی انسانی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در پاتن‌جامه مشغول به کار هستند؟

در کارخانه، حدود ۱۱۰ نفر نیروی انسانی مستقیم شامل چرخکار، برشکار و بسته‌بندی و نزدیک به ۲۵ نفر نیز مشغول انجام امور اداری هستند. البته تعداد نیروهای انسانی که به‌طور غیرمستقیم در فروشگاه‌ها و حمل و نقل مشغول به کار هستند، به ۱۴۰ نفر می‌رسد که اشتغال این افراد نیز وابسته به فعالیت مجموعه پاتن‌جامه است.

در اپیدمی کرونا شرکت پاتن‌جامه با چه محدودیت‌هایی روبه‌رو شد؟ آیا اقدام به تعدیل نیرو کردید یا میزان فروش محصولات شما کاهش یافت؟

کرونا یک مساله جهانی و بین‌المللی بود و تنها کشور ما تحت تاثیر این بیماری قرار نگرفت. از آنجا‌ که متاسفانه پاتن جامه یک برند سنتی در صنعت پوشاک ایران است، ما نتوانستیم مانند شرکت‌های دیگری که به موفقیت‌های چشمگیری در زمینه فروش اینترنتی دست پیدا کرده‌اند، در این زمینه موفق عمل کنیم و با کاهش فروش مواجه شدیم. البته خوشبختانه ما این چالش را به فرصت تبدیل کردیم و بخش اینترنتی خود را نیز فعال کردیم. از آنجا‌ که عمده مخاطبان ما در رده‌های سنی ۴۰ تا ۵۵ سال و شامل کارمندان اداری هستند، تمایل به خرید حضوری دارند. اما ما با فعال کردن بخش فروش اینترنتی، توانستیم سایت خود را فعال کنیم و امروزه فروش ما از طریق سایت نسبت به پیش از شیوع کرونا به ۲۰ برابر افزایش پیدا کرده است. اما در بخش فروش حضوری، به دلیل محدودیت و کاهش ترددها، میزان فروش تولیدات ما کاهش یافته است.

آیا در زمینه صادرات نیز فعالیت می‌کنید؟

در سال‌های ۸۱ تا ۸۶ صادرات بسیار خوبی به کشورهایی نظیر عراق، آفریقای جنوبی و... داشتیم؛ اما با توجه به چالش‌های ایجادشده از قبیل انتقال سهام سهامداران، صادرات ما بسیار محدود شد و در حال حاضر نیز هیچ صادراتی به بازارهای خارجی نداریم. البته با توجه به اینکه طی یک سال اخیر شرکت به صورت تک‌محوری و خانوادگی اداره می‌شود، در دورنمای ۵ تا ۱۰ ساله آینده نیم نگاهی نیز به فعال شدن در بخش صادرات داریم.

در حال حاضر صنعت پوشاک داخلی و تولیدکنندگانی مانند شما با چه موانع و مشکلاتی روبه‌رو هستند؟

تمامی تولیدکننده‌های این صنعت از وجود موانع و مشکلات بسیار زیاد در این صنعت گله‌مند هستند. با وجود اینکه مسوولان بر حمایت از تولید داخلی تاکید می‌کنند و حتی عناوین چند سال اخیر با شعار حمایت از تولید از سوی مقام معظم رهبری نام‌گذاری شده است، اما در عمل اقدام خاصی را از سوی مسوولان مشاهده نکرده‌ایم. انتظار ما این است که بتوانیم از وام‌هایی که به بخش تولید تعلق می‌گیرد، استفاده کنیم و چرخه صنعت را گسترش دهیم. ضمن اینکه در شرایط کنونی واردات مواد اولیه و اکسسوری بسیار دشوار شده و حتی ممنوع است و به دلیل اینکه این محصولات در داخل کشور وجود ندارد، ما مجبور به تامین آنها از طریق کالاهای قاچاق هستیم.

با توجه به اینکه طی چند سال اخیر واردات کالاهای خارجی ممنوع شده، آیا این موضوع فضای رقابتی بیشتری را برای شما فراهم کرده است؟

تولیدکنندگان ایرانی به لحاظ کیفیت تولیدات خود مشکلی ندارند؛ اما از بابت حجم تولیدات مشکلاتی وجود دارد. ضمن اینکه برای واردات از کشورهای دیگر نیاز دارد که از سمت کشورهای صادرکننده حمایت‌هایی صورت بگیرد. از طرفی، ورود تولیدکنندگان به هر کشوری به تنهایی محکوم به شکست است، اما اگر دولت حمایت کند و بتواند در کشورهای خارجی مکانی را برای عرضه تولیدات ایرانی تهیه کند که تولیدکنندگان به صورت جمعی کالاهای خود را در این کشورها عرضه کنند؛ می‌توانند بسیار موفق عمل کنند تا اینکه به صورت جسته و گریخته حجم کوچکی از تولیدات خود را به یک کشور صادر کنند و این رویکرد خروجی خاصی برای آنها به همراه نخواهد داشت.

خواسته‌ها و انتظارات شما از دولت سیزدهم در زمینه توسعه صنعت پوشاک داخلی چیست؟

درخواست ما این است که دولتمردان عملگرا باشند و نه تنها برای صنعت پوشاک بلکه برای کل صنایع داخلی تمهیداتی بیندیشند و در حد توان خود، حمایت از آنها را در عمل نشان دهند. به‌طور نمونه دولت می‌تواند وام‌های با بهره پایین و دوره‌های تنفس کوتاه مدت به تولیدکنندگان ارائه کند، یا در مناطق محروم امکاناتی را برای راه‌اندازی واحدهای تولیدی اختصاص دهد. تقاضای ما این است که اگر هم کاری از دست دولت جدید برنمی‌آید، حداقل وعده‌ای ندهد که به آن عمل نکند و ما بیهوده به آن وعده‌ها دل ببندیم.  ضمن اینکه لازم است تغییراتی در قوانین واردات مواد اولیه ایجاد شود. اگر واردات مواد اولیه تسهیل و امکان‌پذیر شود، دست تولیدکنندگان در تولید پوشاک باز می‌شود؛ به لحاظ اینکه تنوع پارچه و تنوع اکسسوری آنها بالاتر می‌رود و خروجی بسیار بهبود می‌یابد. در حال حاضر همه تولیدات ما به یک سبک و شکل است، چون به لحاظ عدم دسترسی به پارچه و اکسسوری، تولید محصولاتی بیش از این در توان ما نیست.

مساله دیگر تسهیل صادرات است. در هر حوزه‌ای لازمه صادرات گرفتن کارت بازرگانی است که آن هم بوروکراسی‌های پیچیده و موانع خاص خود را دارد. دولت می‌تواند به جای الزام به دریافت کارت بازرگانی، پیش‌شرط‌های دیگری را برای صادرکنندگان تعیین کند. کشورهای زیادی هستند که صنعت پوشاک آنها بسیار ضعیف است و تولیدکنندگان ایرانی می‌توانند در عرصه صادرات حرفی برای گفتن داشته باشند؛ اگر امکان صادرات برای آنها فراهم شود.