تولید گوساله نر و ماده با روش انتقال جنین

انتقال جنین یک فناوری زیستی در تولید مثل حیوان است که در آن رویان‌های جمع آوری شده از یک دهنده ماده به چند گیرنده ماده دیگر منتقل می‌شود. اولین انتقال رویان موفق به وسیله هیپ در ۱۸۹۰ و در خرگوش گزارش شد و از ۱۹۳۰ در دام سبک (گوسفند و بز) نیز نتیجه آن رضایت بخش بود؛ ولی در ۱۹۴۹ توسط وارویک و بری در گوسفند و بز به طور رسمی‌ استفاده شد و همچنین در گاو نیز در همین سال توسط والتر هیپ  آزمون شد. در ۱۹۵۱ وانسنیکی آن را در خوک به کار برد. این روش در ۱۹۵۱ توسط ویلت و همکاران درگاو انجام گرفت  و در ۱۹۷۰ در گاو به صورت تجاری در ایالات متحده ارائه شد. تایید سودمند بودن این فناوری سبب شده است که هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه یافته به صورت متداول مورد استفاده قرار گیرد. رویان‌های مورد استفاده در این فناوری ممکن است از مسیرهای مختلفی از جمله باروری آزمایشگاهی یا کلونینگ سلول‌های پیکری تولید شده باشند، ولی در واقع مرحله انتقال رویان تنها یک گام در سریال فرآیندهایی است که شامل چند تخمک ریزی، تلقیح دام دهنده، جمع‌آوری رویان‌ها و جداسازی رویان‌ها، ارزیابی و ذخیره کوتاه مدت رویان در حال تکوین، ارزیابی ژنتیکی و انجماد و در نهایت انتقال رویان است.

اغلب برای بهبود توان کم ژنتیکی در گاوهای بومی، انتخاب نژادهای نوید بخش و متناسب و انجام تلاقی‌گری بین نژادهای داخلی با نژادهای پربازده خارجی  مورد نظر است. از زمان تولد اولین گوساله حاصل از فرآیند باروری آزمایشگاهی در ۱۹۸۱، پیشرفت‌های بسیار زیادی در هر دو زمینه پژوهش و تولید تجاری انجام گرفت. تولید آزمایشگاهی رویان در گاو به عنوان یک شیوه جایگزین برای تکنیک‌های مرسوم القای تخمک‌ریزی و ابزاری مهم برای مطالعات و پژوهش‌های تکوین رویان قبل از کاشت، پذیرفته شده است.

اهداف انتقال جنین  شامل   تکثیر سریع ماده‌های با ارزش ژنتیکی بالا، استفاده ازگاوهای ماده با تولید غیراقتصادی به عنوان گیرنده، انتقال سلول‌های زایای رویان‌های خارجی، افزایش اندازه بدن، تولید حیوانات با جنسیت تعیین شده و کنترل بیماری است.

 کاربردهای انتقال رویان در تولید حیوان

طی سال‌ها  فناورهای مرتبط با انتقال رویان به ویژه در بخش تحقیقات کاربردهای زیادی داشته است. ولی بهره‌گیری از این شیوه‌ها در الگوهای به‌نژادی دام تقریبا جدید است. در حال حاضر آزمایشگاه‌های پژوهشی زیادی از باروری برون تنی برای مطالعه ظرفیت باروری اسپرم استفاده می‌کنند. به نظر می‌رسد پیشرفت ژنتیکی در فناوری انتقال رویان در مقایسه با روش مرسوم تلقیح مصنوعی کندتر می‌شود و این امر در سطح ملی نمود بیشتری دارد. لذا با افزایش شدت انتخاب و کاهش فاصله نسل‌ها پیشرفت و ارتقای ژنتیک حاصل می‌شود. امروز در کشورهای متعددی در سطح جهان گله‌های هسته‌ای توسعه یافته‌اند و نتاج تلیسه این گله‌ها برای تولید رویان استفاده می‌شوند؛ در حالی‌که نتاج نر برای نسل بعد تولید اسپرم مورد نیاز تلقیح مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند و با این روش برآورد می‌شود که بهبود ژنتیکی به دو برابر برسد.

همچنین انجمن به‌نژادی دام کانادا از این شیوه برای تولید و آزمون نسل بعد دام‌های نر تولیدکننده اسپرم استفاده می‌کند. دام‌های منتخب دهنده‌ای ابتدا تحت برنامه‌های سوپر اوولاسیون قرار گرفته و با بهترین دام‌های نر مورد تایید تلقیح می‌شوند. نتاج نر به صورت رزرو می‌مانند تا نتاج ماده به چرخه تولید وارد شوند.

سپس با استناد به رکورد خواهر این دام‌های نر مورد تایید قرار می‌گیرند و این امر سبب می‌شود تا تست گاو نر به جای ۵/ ۵ سال  در ۵/ ۳ سالگی رخ دهد. بنابراین در مقایسه با تایید بر اساس اطلاعات تولید و رکورد دختران (آزمون نتاج مرسوم) سریع‌تر است. ولی یکی از مرسوم‌ترین استفاده‌ها از انتقال رویان نسل‌کشی از گاوهای ماده با ارزش ژنتیکی زیاد است که به دلایلی از جمله صدمه، بیماری یا سن نابارور شده‌اند.

 

اخبار مرتبط