هر دوی این شرکت‌ها تولیدکننده متانول با ظرفیت تولید یک میلیون و ۶۵۰ هزار  تن در سال هستند و از این میان، شرکت کیمیای پارس خاورمیانه در تابستان ۱۳۹۹ و شرکت پتروشیمی سبلان در بهار ۱۴۰۰ به بهره‌برداری رسیدند. انتظار می‌رفت با شروع بهره‌برداری از این دو پروژه عظیم، منافع اقتصادی حاصل از تولید و صادرات محصولات این دو شرکت با فروشی در حدود ۲میلیون و ۹۰۰هزار  دلار در روز، محقق شود که ذی‌نفع عمده این سود، جامعه معلم‌های کشور هستند، اما متاسفانه عدم ایفای تعهدات پتروشیمی دماوند در تامین اکسیژن مورد نیاز این واحدها (به عنوان دومین خوراک مورد نیاز واحدهای متانول پس از گاز طبیعی) منجر به محقق نشدن اهداف اقتصادی این طرح‌ها شده است. مطابق طراحی فاز ۲ پتروشیمی عسلویه که توسط شرکت ملی پتروشیمی انجام شده بود، تامین یوتیلیتی و خوراک تمام طرح‌های منطقه قرار بود توسط یک واحد یوتیلیتی متمرکز انجام گیرد و این مهم بر عهده شرکت «پتروشیمی دماوند انرژی عسلویه» گمارده شد. طبیعتا در چنین طرح‌های توسعه‌ای با این حجم سرمایه‌گذاری انتظار اینکه پروژه‌های احداث واحدهای پتروشیمی پس از راه‌اندازی واحد یوتیلیتی متمرکز آغاز شود، انتظاری نابجا بوده و چنین تصمیمی عملا اقتصاد طرح‌های توسعه زیرساخت و یوتیلیتی را دچار خسران می‌کند. لذا به درستی در همان ابتدای پروژه‌های منطقه، شرکت‌های پتروشیمی قراردادهای خوراک و یوتیلیتی خود را با شرکت پتروشیمی دماوند منعقد کرده و به فرض پایبندی این شرکت به تعهدات قراردادی خود، عملا پروژه‌های احداث واحدهای پتروشیمی آغاز شد. همچنین انتظار می‌رفت شرکت ملی پتروشیمی به عنوان یک نهاد حاکمیتی، مسوولیت نظارت بر کیفیت و پیشرفت پروژه‌های پتروشیمی دماوند و همچنین سایر زیرساخت‌های منطقه را بر عهده گیرد و به این ترتیب از رسیدن یوتیلیتی به بهره‌برداری واحدهای پتروشیمی اطمینان حاصل کند. لذا با توجه به سهامداران خوشنام و توانمند پتروشیمی دماوند و نظارت دقیق و روزانه شرکت ملی پتروشیمی، در ابتدای پروژه احداث واحدهای پتروشیمی، بدعهدی و عدم توانمندی مالی و فنی پتروشیمی دماوند در اجرای تعهدات، فرضی بیش از حد بدبینانه تلقی می‌شد. شاهدی بر این مدعا تجربه به دست آمده طی این سال‌ها است که حکایت از آن دارد که به‌رغم همه مشکلات ناشی از تحریم و با توجه به اینکه پیچیدگی‌های تکنولوژیکی و پروژه‌ای واحدهای متانول نسبت به واحدهای یوتیلیتی در دست دماوند به مراتب پیچیده‌تر بوده، این پروژه‌ها با مدیریت پتروفرهنگ با کمترین انحراف زمانی و با کیفیت مناسب به اتمام رسیدند. با این حال شرکت پتروفرهنگ با توجه به نیاز خود، همواره نیم نگاهی به فعالیت‌های پتروشیمی دماوند داشت که متاسفانه از همان ابتدا نشانه‌هایی از نبود اهتمام کافی در پتروشیمی دماوند در اجرای طرح‌های اکسیژن ساز مشاهده ‌شد. بر این اساس، هلدینگ پتروفرهنگ و شرکت‌های پتروشیمی کیمیای پارس خاورمیانه و پتروشیمی سبلان، همواره از طریق  مراجع مختلف و فراتر از وظایف خود، سعی بر پیگیری و کمک به اجرای این طرح از سوی پتروشیمی دماوند داشتند تا جایی که در زمستان ۱۳۹۶، پس از آنکه اخبار مشکلات مالی و عدم پیش‌بینی منابع کافی شنیده شد، به درخواست پتروشیمی دماوند و با تایید شرکت ملی صنایع پتروشیمی، دو شرکت کیمیای پارس خاورمیانه و سبلان به‌رغم آنکه مسوولیتی در این ارتباط نداشتند، به منظور جلوگیری از زیان‌های آتی خود، طی قراردادی سه جانبه به عنوان پیش خرید اکسیژن، بخش اعظم منابع مالی موردنیاز برای احداث واحد اکسیژن را برای پتروشیمی دماوند تامین کردند. پس از انعقاد این قرارداد تاکنون بیش از ۶۵ میلیون یورو تامین مالی برای دماوند صورت گرفته اما بعد از تامین منابع نیز متاسفانه، این پروژه مطابق برنامه پیشرفت نداشته است.

در این فاصله با امیدواری‌هایی که از گزارش‌های رسمی پتروشیمی دماوند به‌دست می‌آمد، شرکت پتروفرهنگ تمام تلاش خود را برای پیشبرد پروژه‌های کیمیای پارس خاورمیانه و سبلان به کار می‌بست. چرا که در پروژه‌هایی در این ابعاد با حضور پیمانکاران مختلف از یکسو و شرایط پر التهاب تهدیدهای سیاسی و تحریمی از سوی دیگر، هیچ عقل سلیمی حکم بر توقف  یا حتی کند کردن سرعت پیشرفت پروژه نمی‌دهد.

۱۰ خرداد ۱۳۹۹،  زمانی که آخرین فعالیت‌های احداث و راه‌اندازی پروژه کیمیای پارس خاورمیانه در جریان بود، طی جلسه‌ای با حضور مدیران و سهامداران پتروفرهنگ و کیمیای پارس خاورمیانه، پتروشیمی دماوند متعهد شد که در ۳۰ مهر ۱۳۹۹ واحد اول (لاین ۲) جداسازی هوای پتروشیمی دماوند را راه‌اندازی کند. با این امید فعالیت‌های راه‌اندازی پتروشیمی دماوند با جدیت بیشتر دنبال شد و نهایتا در تیر ۱۳۹۹ پتروشیمی کیمیای پارس خاورمیانه راه‌اندازی شد. مطابق برنامه آن‌ روز انتظار می‌رفت تا پایدار شدن تولید شرکت، واحد جداسازی هوای پتروشیمی دماوند هم راه‌اندازی شود، اما متاسفانه در اواخر تیر ۱۳۹۹ تقریبا همزمان با راه‌اندازی متانول کیمیای پارس خاورمیانه تنها پس از حدود ۴۰ روز، پتروشیمی دماوند بدعهدی کرده و اعلام کرد قادر به تامین اکسیژن در تاریخ متعهد شده نبوده و طی تعهدی جدید اعلام کرد تا پایان اسفند ۹۹ خط اول و در خرداد ۱۴۰۰ خط دوم واحد جدا سازی هوا راه‌اندازی می‌شود تا شیرینی موفقیت در افتتاح متانول کیمیای پارس خاورمیانه به تلخی گراید. این اتفاق موجب شد کیمیای پارس خاورمیانه برای تامین اکسیژن مورد نیاز واحد، با دیگر واحدهای منطقه قراردادهایی منعقد کرده و اکسیژن مازاد این واحدها را با صرف هزینه نصب خط لوله و... خریداری کند.

اخبار مرتبط