20

برای شناسایی عملکرد شرکت‌ها در کنترل ریسک فعالیت‌هایشان، می‌توان به شاخص‌های مختلفی از جمله نسبت‌های اهرم مالی مراجعه کرد. در این گزارش با بررسی نسبت‌‌های اهرم مالی برای شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی)، عملکرد مالی این شرکت را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

 نسبت پوشش بدهی:

این نسبت توانایی شرکت برای تامین نقدینگی درجهت پرداخت دیون کوتاه‌مدت را نشان می‌دهد. اگراین نسبت کمتر از یک باشد شرکت توانایی ایجاد منابع برای پرداخت دیون کوتاه مدت خود را ندارد. اگر این نسبت به یک نزدیک باشد نشان از آسیب‌پذیری شرکت دارد و در صورت ایجاد یک جریان بدهی پیش‌بینی نشده شرکت دچار مشکل خواهد شد. این نسبت در سال 99 برابر 25/ 17 بود که توانایی بالای این شرکت را نشان می‌دهد.

 نسبت بدهی:

این نسبت که از تقسیم کل بدهی بر کل دارایی به دست می‌آید نشان می‌دهد شرکت برای تامین مالی پروژه‌های خود تا چه حد از منابع خارجی استفاده کرده است. هرچه این نسبت بالاتر باشد یا روند افزایشی داشته باشد، شرکت با ریسک بیشتری مواجه خواهد بود. نمودار زیر این نسبت رابرای این شرکت از سال 1380 تا پایان سال 1399 نشان می‌دهد. طبق این نمودار نسبت بدهی شرکت در سال 99 به 21/ 0 رسیده است و در مقایسه با سال 98، 5/ 12درصد کاهش داشته است که افزایش توان پرداخت بدهی‌ها و کاهش ریسک مالی را برای این شرکت نشان می‌دهد.

 نسبت بدهی  جاری به ارزش ویژه:

طبق اصول حسابداری بدهی‌های جاری شرکت از محل دارایی‌های جاری آن تامین می‌شود، در نتیجه افزایش بدهی جاری می‌تواند منجر به کاهش نقدینگی و به تبع آن کاهش توان عکس العمل شرکت در مواجهه با فرصت‌ها و خطرات احتمالی شود. از سوی دیگر سرمایه درگردش شرکت برابر با حاصل تفاضل بدهی‌های جاری از دارایی‌های جاری شرکت است، درنتیجه رشد بدهی‌های کوتاه‌مدت (جاری) منجر به کاهش سرمایه در گردش شرکت می‌شود.در صورت بالا بودن نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه یا روند رو به رشد آن، شرکت در معرض خطرات بیشتری قرار می‌گیرد و توانایی عکس العمل آن کم می‌شود. این نسبت برای ملی مس ایران در سال 99 برابر با 24/ 0 بود که در مقایسه با 4سال گذشته تغییر چندانی نکرده است.

 نسبت مالکانه:

نسبت مالکانه از تقسیم ارزش ویژه شرکت بر کل دارایی‌ها به دست می‌آید. ارزش ویژه شرکت برابر با تفاضل بدهی‌ها از دارایی‌های شرکت است بنابراین هرچه این نسبت افزایش یابد نشان‌دهنده افزایش توان شرکت در اجرای تعهدات خود است.از سوی دیگر بالا بودن این نسبت نشان‌ می‌دهد که شرکت از اهرم مالی استفاده نمی‌کند. استفاده و عدم استفاده از اهرم مالی بسته به شرایط می‌تواند مفید یا مضر باشد، ولی هرچه شرکت از اهرم مالی استفاده کمتری کند ریسک کمتری خواهد داشت. نسبت مالکانه پایین می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که شرکت بخش عمده‌ای از سرمایه خود را از محل اعتبارات تامین کرده و این امر سبب ایجاد ریسک مالی برای آن شده است. نمودار زیر این نسبت را برای ملی مس ایران نشان می‌دهد. طبق نمودار این نسبت در سال 99 برابر با 44/ 79 بوده است. این نسبت در سال‌های گذشته روند افزایشی را طی کرده است که نشان از بهبود وضعیت آن دارد.

با توجه به توضیحات ذکر شده می‌توان نتیجه گرفت شرکت در مدیریت ریسک مالی خود به خوبی عمل کرده و با توجه به عواملی چون افزایش جهانی قیمت محصولات و افزایش توان تولیدی و صادراتی، گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری‌های با افق بلند مدت است. بزرگ ترین ریسک این شرکت، تحریم‌های آمریکا و عدم پرداخت دیون از طرف مشتریان است که باید به آن توجه کافی کرد.