معاون توسعه و اکتشافات ملی مس پیش‌بینی کرد
ارزآوری ۱۰میلیارد دلاری صنعت مس
۲۰ درصد ارزش بورس در اختیار شرکت‌های معدنی
معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران به تازگی در میزگرد «توسعه پایدار صنعت مس ایران؛ فرصت‌های غیرقابل‌انکار و چالش‌ها» در سومین همایش «چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران و فناوری‌های وابسته با نگاهی به تولید و بازار» عنوان کرد: ایران با دارا بودن بیش از ۵۷ میلیارد تن ذخایر معدنی متفاوت (بدون احتساب نفت و گاز طبیعی) دوازدهمین کشور بزرگ معدنی جهان به شمار می‌رود.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، بهروز رحمتی خاطرنشان کرد: عملیات اکتشافی انجام شده در ایران، وجود ۶۰ نوع ماده معدنی مختلف را در سطح کشور به اثبات رسانده و ۱۴ نوع ماده معدنی دیگر نیز در حال اکتشاف است. از این‌جهت در کمتر کشوری، چنین تنوع مواد معدنی وجود دارد.
وی با بیان این موضوع که براساس بررسی‌های انجام‌شده، ایران روی یک کمربند مهم معدنی قرار گرفته که حداقل در ۱۰ نوع ماده معدنی به‌عنوان یکی از غنی‌ترین کشورها شناخته شده است، تصریح کرد: با این حال، در حال حاضر تنها ۷درصد ذخایر معدنی کشور اکتشاف و استخراج می‌شود و هنوز روی ۹۳درصد از منابع قابل استخراج فعالیت اکتشافی قابل‌توجهی انجام نشده است.
رحمتی با اشاره به موقعیت تاثیرگذار تولیدات معدنی در اقتصاد کشور اظهار کرد: ۲۰ درصد از ارزش بورس به غیر از نفت و گاز در اختیار شرکت‌های معدنی قرار دارد.
معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران با مهم خواندن موقعیت استراتژیک صنعت مس در دنیا بیان کرد: در میان منابع معدنی، مس با تولید جهانی حدود ۵/ ۲۳ میلیون تن در سال ۲۰۱۹ میلادی، پس از فولاد و آلومینیوم، سومین فلز استراتژیک و پرمصرف دنیا محسوب می‌شود.
سه پارامتر مهم برای سرمایه‌گذاری در صنعت مس
رحمتی در ادامه خاطرنشان کرد: در سال ۹۸ شاهد افزایش میزان ذخایر زمین‌شناسی مس در ایران بودیم به‌گونه‌ای که در نتیجه اقدامات اکتشافی در سال گذشته ۵۲۹ میلیون تن به ذخایر مس کشور افزوده شد. در حال حاضر ایران با دارا بودن حدود ۳۶ میلیون تن ذخایر مس محتوی، رتبه هفتم دنیا را به خود اختصاص داده است.
وی با بیان این موضوع که در دنیا عموما از مس با عنوان اقتصادی‌ترین صنعت فلزات پایه نام می‌برند، اظهار کرد: ظرفیت‌های معدنی کشور، اقتصادی بودن فرآیند براساس اقتصاد آزاد بین‌الملل و امکان تامین مالی اقتصادی طرح‌های توسعه‌ای، سه پارامتر مهم برای سرمایه‌گذاری در صنعت مس است.
معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران در ادامه خاطرنشان کرد: با بررسی و مقایسه سه پارامتر مذکور برای فلزات مس، آلومینیم، سرب، روی و... می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که صنعت مس از بیشترین مزیت جهت سرمایه‌گذاری و توسعه در کشور برخوردار است و تقریبا بیشترین شرایط لازم و کافی همچون ذخایر معدنی، اقتصادی بودن فرآیند براساس اقتصاد آزاد بین‌الملل و امکان تامین مالی بخشی از CAPEX مورد نیاز برای توسعه حتی از محل سود داخلی شرکت برای توسعه صنعت مس کشور فراهم است و با حسن تدبیر بیشتر امکان خلق فرصت‌های غیرقابل‌انکار و افزایش چند برابری ظرفیت تولید وجود دارد.
رحمتی با بیان این موضوع که پروژه فاز ۲ تغلیظ سونگون نمونه بارز تولید ثروت و ارزش‌آفرینی در کشور است، بیان کرد: این پروژه تنها در عرض دو سال میزان سرمایه‌گذاری انجام گرفته را برگردانده و در سال‌های بعد، با اندک هزینه عملیاتی، سود کلانی را متوجه کشور می‌کند. وی با اعلام اینکه پروژه‌های مس بهترین و ایده‌آل‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری در کشور به‌شمار می‌روند، عنوان کرد: این سرمایه‌گذاری علاوه بر بازگشت اصل سرمایه در کمترین زمان ممکن و سودهای متعاقب آن، مباحث اشتغال‌زایی را رفع می‌کند و با اقداماتی که شرکت‌ها در راستای مسوولیت‌های اجتماعی در کشور انجام می‌دهند، کمک شایانی به کشور و مدیران می‌کند، زیرا صنعت مس می‌تواند در بدترین شرایط و باوجود تمامی مشکلات همچون شرایط نامناسب بین‌المللی سودآوری خوبی به همراه داشته باشد.
فلزی که جایگزین ندارد
معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران تاکید کرد: مطمئن باشید مس جایگزینی نداشته و نخواهد داشت، مگر اینکه فلز جدیدی کشف شود.
رحمتی افزود: از ابتدای سال‌جاری تا به امروز با ۷۶ هزار متر حفاری اکتشافی رکورد فعالیت‌های اکتشافی طی ۷ سال اخیر شکسته شده است. وی همچنین با اشاره به فعالیت‌های در دست اجرا و برنامه‌ریزی‌شده در راستای استراتژی نوین اکتشافات شرکت مس عنوان کرد: براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار متر حفاری اکتشافی در دوره ۵ساله آینده، راه‌اندازی پایگاه داده‌های اکتشافی ۹ Fusion برای نخستین‌بار در سطح کشور با قابلیت اعتبارسنجی و کنترل داده‌های اکتشافی و ایجاد بانک‌های اطلاعاتی لاگ، آنالیز و ... از جمله مهم‌ترین اقدامات در دست اجرای شرکت ملی مس در حوزه اکتشافات به‌شمار می‌روند.
چالش‌های پیش‌روی صنعت مس
معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران در ادامه سخنان خود به چالش‌های پیش‌روی این صنعت پرداخت و عنوان کرد: تحریم‌ها تنها ۱۰درصد توانسته‌اند برای ما چالش ایجاد کنند، این در حالی است که ۹۰ درصد چالش‌های ایجادشده در کشور خودتحریمی هستند. برای نمونه حقوق و عوارض معدنی دولتی در تمام دنیا به صورت میانگین ۴ درصد است، در ایران هم‌حدود ۴ درصد بود اما یکباره در سال ۹۷ به ۱۲ درصد رسید، به عبارت دیگر، سه بار بیشتر از قبل از معدنکاران حقوق و عوارض معدنی دریافت می‌کنند.
رحمتی ادامه داد: کشوری که ۲۸۰هزار تن مس تولید می‌کند و کل مصرف کشور کمتر از ۱۴۰ هزار تن است و بیش از ۵۰ درصد مازاد تولید دارد، باید این میزان مازاد تولید خود را چه کند؟ کشوری که سال گذشته نزدیک ۲۰۰ هزار تن روی تولید کرده و کل مصرف واقعی روی ایران کمتر از ۵۰ هزار تن است، باید ۱۵۰ هزار تن مازاد روی را چه کند؟
وی با بیان اینکه شرکت ملی صنایع مس ایران، تنها دارنده کارخانه ذوب در ایران است، خاطرنشان کرد: از این رو نمی‌توانیم بپذیریم دولت نسبت به صنعت مس دلسوزتر از شرکت ملی مس ایران است که برای آن تعرفه‌های بالای صادراتی کنسانتره تعریف می‌کند.
وی با تاکید براینکه چالش شرکت‌های کوچک بخش‌خصوصی زمانی آغاز می‌شود که در مسیر سودآوری قرار می‌گیرند، عنوان کرد: متصدیان با تصمیم‌های خلق‌الساعه مانع و سد در برابر این مسیر ایجاد می‌کنند؛ یا با ایجاد محدودیت‌هایی در عرضه در بورس کالا، فرآیند شفاف این بازار را از بین می‌برند و پرسش این است که مکانیزم‌های شفاف چه مشکلاتی دارند که باید مجبور شویم که به دستورالعمل‌های دستوری روی بیاوریم.
بازتعریف مفهوم خام‌فروشی
معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران همچنین به موضوع خام‌فروشی اشاره کرد و گفت: در ادبیات بین‌المللی واژه با عنوان خام‌فروشی معنایی ندارد. هر کس محصولی که برای جامعه ایجاد درآمد می‌کند و بیشترین حاشیه سود را داشته باشد، باید آن محصول فروخته شود. برای نمونه استرالیا که کشور ضعیفی نیز نیست، سالانه چند صد تن صادرات سنگ آهن یا کنسانتره دارد. آیا این کشور به صادرات خود آگاهی ندارد؟ پس اجازه دهیم که خود صنایع تصمیم‌گیری کنند و اگر تصمیم‌هایی از سوی قوای مقننه یا مجریه انجام می‌شود، حداقل با حضور خود صاحبان آن صنایع باشد.
رحمتی در ادامه یادآور شد: در دنیا حقوق و عوارض معدنی برای مس ۴ درصد، طلا ۷/ ۳ درصد، سنگ آهن ۴ درصد و زغال‌سنگ نیز ۴ درصد در نظر گرفته شده است. این موضوع که در ایران این عوارض از ۴ درصد، ۱۲ درصد شود، به هیچ عنوان قابل دفاع نیست، در حالی که این ۴ درصد را نیز باید کاهش داد و در مقابل از شرکت ملی مس خواسته شود که تمام سود خود را صرف افزایش سرمایه و طرح‌های توسعه‌ای کند و ظرفیت تولید خود را دوبرابر یا سه برابر کند که هم به اشتغال‌زایی کمک خواهد شد و هم با طرح‌های توسعه‌ای سبب ارزآوری می‌شود و به سودآوری صاحبان صنایع و GDP کشور کمک کند. در کجای دنیا دولت بهتر از بخش‌خصوصی یا بنگاه‌های بزرگ می‌تواند برای آنها تصمیم‌گیری کنند؟ در سال ۱۳۹۸ و در بدترین شرایط تحریم‌ها که دولت نیاز به ارز بیشتری دارد، تصمیم‌هایی می‌گیرد که نمی‌دانم تا چه اندازه در راستای منافع ملی است.
پیشنهادهایی در راستای توسعه متوازن
معاون توسعه و اکتشافات شرکت ملی صنایع مس ایران در پایان توصیه‌هایی در راستای توسعه متوازن صنعت مس عنوان کرد و یادآور شد: باید در صنت مس نگرش توسعه توازن و پایدار ایجاد کرد و در این راستا به ظرفیت‌سازی یک میلیون تنی مس محتوا دست یافت. تولید یک میلیون تنی و ارزآوری ۱۰ میلیارد دلاری در صنعت مس محقق‌شدنی است، این در حالی است که به مدت ۱۵ سال در حد ارزآوری دو میلیارد دلار باقی مانده‌ایم. در این راستا می‌توان معادن کوچک و متوسط را احیا کرد که می‌تواند به صنعت مس کشور کمک کند. بازیافت مس نیز حوزه‌ای است که به صورت کلی مغفول مانده و در این حوزه هم سرمایه‌گذاران و هم شرکت ملی مس می‌تواند سرمایه‌گذاری کند. همچنین در حوزه‌های طلا، نقره، عناصر گروه پلاتین و مولیبدن و اسیدسولفوریک و به‌ویژه اسیدفسفریک و کود شیمیایی فسفاته که امروزه یکی از بحران‌های کشور است، می‌توان سرمایه‌گذاری انجام داد. رحمتی افزود: قابل یادآوری است که نرخ ارز برای واردات کود شیمیایی فسفاته، ارز ۴۲۰۰ تومانی بود که از چند ماه قبل حذف شده و ارز نیمایی به آن تعلق گرفت و این موضوع سبب شد که قیمت کود شیمیایی به ۷ برابر برسد و دود این قضیه به چشمان کشاورزانی خواهد رفت که جزو مظلوم‌ترین افراد جامعه هستند؛ این در حالی است که صنعت مس حداقل می‌تواند دل ۳۰ میلیون کشاورز و ۵۰ میلیون سهامدار خود را شاد کند.
