مدیرعامل مجتمع صنایع غذایی گلها:
نوسازی ماشین‌آلات صنایع غذایی ضروری است
صنایع غذایی گلها امروز با داشتن بیش از ۳۰۰ نوع محصول اشتغال‌آفرینی چند هزار نفره ایجاد کرده است. از سوی دیگر این شرکت در حوزه صادرات نیز موفق بوده و کشورهای استرالیا، کانادا، فرانسه، اتریش، بحرین، قطر، عمان، عراق، آلمان، انگلیس، گرجستان و ... از کشورهایی هستند که گلها به آنها صادرات داشته است.
مهدی کریمی‌تفرشی، مدیرعامل مجموعه صنایع غذایی گلها معتقد است: حمایت از تولیدات داخلی موجب رونق بازار، رقابت سازنده، فعال شدن چرخ صنعت، خودکفایی هر چه بیشتر کشور، ایجاد انگیزش سازنده در تولیدکنندگان و صنعتگران در ارائه کالا و خدمات بهتر، بهبود وضعیت اشتغال و کارآفرینی برای خیل عظیمی‌از جوانان و نیروهای تحصیلکرده و در نهایت حمایت از کارگر ایرانی و بالطبع بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم خواهد شد و در این میان بنگاه‌های کوچک و زودبازده از بخش‌های بسیار مهمی‌است که فعال‌سازی و حمایت از آنها باید در دستور کار دولت و مسوولان قرار گیرد، چرا که نگاه ویژه به این بخش می‌تواند اتفاق بزرگی را در عرصه رشد تولید رقم زند. به همین دلیل تشکیل بنگاه‌های دولتی تامین‌کننده و توسعه‌گر همانند تجربه‌ای که در چین عملیاتی شد می‌تواند بخش مهمی از دغدغه بنگاه‌های تولیدی در جهت تامین مواد اولیه با قیمت مناسب را برطرف و نیز فروش محصولات را تسهیل می‌کند.
به‌روزرسانی ماشین‌آلات واجب است
محصولات نهایی در صنایع غذایی ایران نسبت به محصولات دیگر کشورها رقابتی است، اما برای تعیین تراز جهانی شاخص‌هایی مانند بروز بودن فناوری تولید و نوع ماشین‌آلات نیز تاثیرگذارند. در ایران محصولات صنایع غذایی به دلیل قدیمی‌بودن فناوری و ماشین‌آلات در تراز واقعی خود تعریف نشده‌اند که باید برای رسیدن به آن نقطه ماشین‌آلات و فناوری تولید را روزآمد کرد. باید این موضوع را متذکر شد که ماشین‌آلات مورد نیاز صنایع غذایی در کشور قدیمی‌و فرسوده است و نمی‌توان با این شیوه به تولید مناسب پرداخت. همین موضوع باعث مشکل دیگر که همان استفاده از نیروی انسانی بیش از حد نیاز در خط تولیدی شده است. به دلیل قدیمی بودن فناوری و ماشین‌آلات خط تولید باید از نیروی انسانی بیشتری در خط تولید استفاده کرد؛ مشکلی که این شیوه اشتغال‌زایی ایجاد می‌کند افزایش قیمت تمام‌شده و ناتوانی محصولات ایرانی در رقابت با محصولات مشابه خارجی است.
گلوگاه‌های صادراتی
موضوع مهم دیگر در این صنایع مساله صادرات است؛ یک مجموعه صادراتی باید به این موضوع بیندیشد که به عنوان صادرکننده، باید روی ویژگی‌ها و کارآیی محصول خود، متمرکز شود و تشخیص دهد که این محصول چه نیازهایی را در بازار خارجی برآورده می‌کند. همچنین باید نقاط قوت و ضعف محصول خود را در مقایسه با محصولات رقابتی موجود شناسایی کنید. با این حال با افزایش شتابان نرخ ارز و بی‌ارزش شدن پول ملی اتفاق مهمی که رخ داد فراهم شدن بستری عظیم برای فساد و سوءاستفاده سودجویان و اخلالگران بازار بود.
به گفته کریمی تفرشی، جذابیتی که صادرات در شرایط فعلی و کسب درآمد ارزی برای صادرکنندگان ایجاد کرده منجر به این شده که بسیاری از تولیدکنندگان تولیدات و مواد اولیه و محصولات را به داخل تزریق نکنند و اهم این تولیدات صرف صادرات و کسب سود و درآمد بیشتر شود، اما نکته شایان توجهی که نباید از آن غافل شد این است که تعدد قوانین صادراتی و شتابزدگی در وضع این قوانین نباید به گونه‌ای باشد که حقوق صادرکننده مورد بی‌توجهی قرار گیرد و چشم‌انداز صادرات کشور و امنیت بازارهای هدف به خطر بیفتد؛ ضمن اینکه وضع هر قانون جدیدی در این حوزه ضروری است که از چندماه قبل به طور وسیعی اطلاع‌رسانی شود تا برای آن برنامه‌ریزی صورت گیرد.
تعادل در بازار ارز در دستور کار قرار گیرد
به گفته مدیرعامل گلها، ایجاد تعادل جدید در بازار ارز نیازمند مدیریت واردات و صادرات به شکل همزمان است. قدر مسلم این است که صدور بخشنامه‌های ممنوعیت صادراتی برای فرآیند صادرات ما مشکلاتی را ایجاد می‌کند و التهابی در فضای بازارهای بین‌المللی برای ایران به‌وجود می‌آورد. تنها راه کنترل این اوضاع نابسامان نظارت جدی دولت با ابزارهایی مانند ابزار مالیات بر ارزش افزوده، کنترل قاچاق و ابزارهای مرتبط با صادرات و واردات است که نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای دارند.
اما مساله حمایت از تولید صادرات‌محور اهمیت زیادی دارد؛ به همین دلیل دولت باید با برداشتن موانع صادراتی و کمک به رونق تولید کالاهای صادرات محور و کالاهایی که کشور در تولید آنها مزیت نسبی دارد و عدم وضع قوانین پیش‌بینی نشده و آنی به گسترش صادرات به‌ویژه صادرات غیرنفتی در کشور در سال آینده به طور جدی کمک کند. به همین دلیل بالا و پایین کردن غیرکارشناسی شده تعرفه‌ها به صادرات کشور ضربه مهلکی وارد می‌کند. دولت باید تصمیمات اساسی را در حوزه‌های مختلف اقتصاد با مشورت و نظرخواهی بخش خصوصی و در نظر گرفتن مشکلات عدیده آنها اتخاذ کند.
نرخ ارز؛ تهدید جدی مواد اولیه
در این راستا یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند زمینه توسعه رقابت‌پذیری صنایع غذایی در ایران را فراهم کند، دسترسی به مواد اولیه باکیفیت و قیمت مناسب است. صنایع تبدیلی و غذایی ایران از این نظر دچار مشکل است. تفرشی می‌گوید: به دلیل پرهیز تامین‌کنندگان خارجی از انعقاد قراردادهای بلندمدت و تمایل آنها به انجام معاملات نقدی، قیمت مواد و تجهیزات از نوسانات بیشتری برخوردار است که این موضوع، سودآوری صنایع داخلی را با تردید بیشتری مواجه کرده است. تاخیر در انجام مبادلات بین‌المللی و ورود مواداولیه موردنیاز، تولیدکنندگان را با مشکلات جدی مواجه کرده است. واقعیت این است که سیاست‌های اخیر ارزی کشور به گونه‌ای بوده که واحدهای تولیدی ما در تامین مواد اولیه خود با مشکل جدی مواجه شده‌اند که با ادامه این روند شاهد تعطیلی واحدهای تولیدی و از دست رفتن اشتغال ایجاد شده خواهیم بود. اگر واحدهای تولیدی ما نتوانند مواد اولیه خود را تامین کنند، چرخه اقتصاد ما دچار مشکلات بزرگ‌تری خواهد شد. همه واحدهای تولیدی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با مشکل تامین مواد اولیه روبه‌رو هستند. در حال حاضر نحوه تخصیص ارز به واردات مواد اولیه، از دغدغه‌های اصلی فعالان اقتصادی به‌ویژه صنعت غذا است. تولید در اقتصاد کشور به شدت به واردات کالاهای سرمایه‌ای، واسطه‌ای و مواد اولیه وابسته است. با در نظر گرفتن چنین شرایطی، تضعیف ارزش پول ملی، افزایش هزینههای تولید، رکود و تعطیلی صنایع را در پی خواهد داشت.
افزایش نرخ ارز به شدت حاشیه سود اکثر صنایع کشور را کم کرده و هزینههای تولید آنها را افزایش داده است، زیرا رابطه نرخ ارز با واردات، رابطه‌‌ای معکوس و منفی است؛ یعنی با افزایش نرخ ارز، قیمت کالاهای وارداتی بالا می‌رود.
افزایش هزینههای تولید، کاهش حاشیه سود و کاهش توان رقابتی، کمبود سرمایه در گردش بنگاه‌ها، اختلال در سیستم خریدها و معاملات اقتصادی از مهم‌ترین تاثیرات نوسانات نرخ ارز در اقتصاد کشور است. در چنین شرایطی، تولیدکنندگان نیز ملزم به خرید نقدی مواد اولیه هستند که به‌دلیل حجم بالای نیاز آنها با مشکل مواجه می‌شوند.
