«هامون نایزه» تنها تولیدکننده پایه‌های چدنی در خاورمیانه
البته باید به این موضوع نیز اشاره کرد که شرایط آب و هوایی و جغرافیایی کشور (با توجه به رطوبت در مناطق شمالی و جنوبی و نیز خوردندگی خاک شرق و جنوب کشور) موجب می‌شود تا این پایه‌های سیمانی نتوانند در زمان وقوع سیل، زلزله، توفان و... از پس حفظ کابل‌ها برآیند و در نهایت توان این پایه‌ها از بین رفته و باعث قطع سراسری برق شود. به عنوان مثال بارش برف اخیر در استان گیلان موجب شد تا نزدیک به ۵ هزار پایه سیمانی دچار مشکل شده و نهایتا برق برای مدتی طولانی در این استان قطع شود. به همین دلیل برخی از فعالان در این حوزه تلاش کرده تا پایه‌هایی را طراحی کنند که از پایه‌های سیمانی قدرت و توان بهتری در برابر رطوبت، خشکی، خورندگی، توفان، زلزله و... داشته باشند. شرکت «هامون‌نایزه» یکی از شرکت‌های فعال در این حوزه، بوده، مجموعه‌ای که در سال ۹۲-۹۱ با الگوبرداری از پایه‌های مخروطی چدنی یک شرکت آمریکایی توانسته است به عنوان سومین کشور سازنده در جهان و تنها تولیدکننده پایه‌های چدنی در خاورمیانه در زمینه توزیع برق در کشور گام موثری بردارد. مجید تکیان، مدیرعامل شرکت هامون نایزه تاکید دارد پایه‌های چدنی این شرکت به طور متوسط ۳۵۰ کیلوگرم وزن دارد که معادل یک پنجم پایه‌های سیمانی است. هرچند از نظر قیمت این پایه‌های چدنی ۲ تا ۵/ ۲ برابر بیشتر از پایه‌های سیمانی قیمت دارد، اما در هر صورت عمر طولانی آنها موجب می‌شود تا پایه‌هایی مناسب‌تر از پایه‌های سیمانی در توزیع برق شناخته شوند. پایه‌هایی که به خوبی می‌توان از آنها در مکان‌های صعب‌العبور، کوهستانی، توفانی، مرطوب، خشک، دارای خورندگی خاک و... استفاده کرد و این تجربه‌ای است که آمریکا پس از وقوع توفان‌های طولانی آن را به دست آورده و حالا شرکت‌های توزیع برق در ایران می‌توانند از این تکنولوژی نیز بهره ببرند.
در حال حاضر بازاریابی، معرفی کردن و برگزاری سمینار در زمینه آشنایی با پایه‌های مخروطی چدنی آغاز شده که البته استقبال از آن، آنگونه که انتظار می‌رفت نبود، چرا که از یک طرف شناختی از آن وجود ندارد و از طرف دیگر به دلیل چدنی بودن این محصول، قیمت آن نسبت به پایه‌های سیمانی بالاتر است که با توجه به مشکلات نقدینگی، بازاریابی آن دشوار به نظر می‌رسد. اما تکیان به این موضوع اشاره می‌کند، چندی پیش پیرو مذاکره با یکی از معاونان شرکت توانیر پیشنهادی مطرح شد و طبق این پیشنهاد شرکت‌هامون نایزه آمادگی دارد در ازای فروش این پایه‌ها از طریق تهاتر با هزینه برق مصرفی گروه خود و سایر محصولات دیگر شرکت‌هایی که به شرکت توانیر بدهکار هستند و محصول آنها مورد نیاز هامون نایزه است (همچون ورق‌های فولادی، آهن‌اسفنجی، میلگرد و...) مطالبات خود را دریافت کند. بر همین اساس با پیگیری‌های صورت گرفته، نخستین قرارداد با شرکت توزیع نیروی برق اصفهان بسته شد که طبق آن هامون نایزه توانست بدهی برق مصرفی خود را تهاتر کند. البته استفاده از پایه‌های چدنی به صورت موردی در شهرهای دیگر همچون شهریار، خوزستان، آبادان، کرمان، بوشهر، شهرکرد و... نیز انجام گرفته شده و امید است این پروژه‌ها مانند پروژه اصفهان به صورت کلان بسته شده و حوزه توزیع برق از طریق این پایه‌های چدنی وضعیت بهتری داشته باشد. براساس جلسات کمیته مقاوم‌سازی شبکه توزیع که با مسوولیت شرکت توزیع برق شمال کرمان تشکیل شد، پایه‌های چدنی به عنوان راه‌حل بلندمدت و اساسی برای مقاوم‌سازی شبکه‌های توزیع در مناطق مذکور، جایگزین پایه‌های سیمانی تعیین شد. البته دستورالعمل کنترل و استفاده از این پایه‌ها تهیه و به تایید شرکت توانیر رسیده و مراحل پایانی تاییدیه آنها در پژوهشگاه نیرو در حال انجام است که اگر پژوهشگاه نیرو استفاده از این پایه‌های چدنی را تایید کند، این محصول می‌تواند جزو محصولات اصلی شبکه توزیع باشد. اما هامون نایزه تنها در این زمینه فعالیت نکرده و در بخش حوزه توزیع برق تولیدات دیگری نیز دارد که می‌توان به «پایه‌های روشنایی» اشاره کرد. محصولی که در ابعاد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. از پایه‌های ۲ الی ۶ متری که در معابر و پارک‌ها به عنوان مبلمان شهری استفاده شده تا پایه‌های ۱۲متری که برای روشنایی بزرگراه‌های داخل و برون‌شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شرکت پایه‌های روشنایی از جنس چدن را تولید کرده که هم از نظر کیفیت و هم از نظر قیمت با پایه‌های فولادی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرد قابل رقابت است، چرا که پایه‌های فولادی مشکل خورندگی و زنگ‌زدگی داشته، اما پایه‌های چدنی هیچ کدام از این مشکلات را ندارند. البته این شرکت در حال حاضر با برخی از مجموعه‌هایی که در زمینه متعلقات پایه‌های روشنایی فعالیت می‌کنند نیز تفاهم‌نامه همکاری امضا کرده است. امیدواریم در سالی که به نام جهش تولید نام‌گذاری شده، دولت به ویژه وزارت نیرو از این گروه محصولات حمایت لازم را به عمل آورد تا شاهد استفاده از آنها در شبکه‌های توزیع و معابر شهری، پارک‌ها و بزرگراه‌ها باشیم، چرا که این حمایت‌ها موجب خواهد شد تا بخش‌خصوصی کماکان با انگیزه در جهت کمک به توسعه و بهبود زیرساخت‌های کشور به ویژه حوزه‌های استراتژیک گام بردارد.
