تکلیف شرعی «سود سپرده»

دنیای اقتصاد : به گفته آیت‌الله غلامرضا مصباحی‌مقدم، رئیس شورای فقهی بانک مرکزی، دریافت سود سپرده از بانک‌ها از نظر شرعی اشکالی ندارد، زیرا بسیاری از عملیات‌های بانکی ما بدون شبهه انجام می‌شود. حکم شرعی سود پرداختی به سپرده‌گذاران بانکی همواره یکی از موضوعات مهم و مورد توجه در نظام بانکداری اسلامی بوده است. از دیدگاه شرع، سودی که به سپرده‌گذاران پرداخت می‌شود باید مطابق با اصول اسلامی و بدون ربا باشد. در بانکداری اسلامی، قراردادهای مختلفی به‌منظور مشروع‌سازی سودهای پرداختی تعریف شده‌اند؛ به طوری که بانک و سپرده‌گذار به‌عنوان شریک وارد سرمایه‌گذاری شده و بانک از طرف سپرده‌گذار، سرمایه را در فعالیت‌های اقتصادی به کار می‌گیرد. همچنین سود پرداختی تنها در صورتی شرعی است که از منابع مشروع و حلال به دست آمده باشد و در فعالیت‌های اقتصادی مبتنی بر ربا دخالتی نداشته باشد.

به گزارش بانک مرکزی، آیت‌الله غلامرضا مصباحی‌مقدم، رئیس شورای فقهی بانک مرکزی اسلامی، در این خصوص بیان کرد که دریافت سود از بانک‌ها مشکل شرعی ندارد، زیرا بسیاری از عملیات‌های بانکی ما بدون شبهه انجام می‌شود. سپرده‌گذاران می‌توانند احتمال بدهند که سود حاصل از منابع مشروع به دست آمده است. او درعین‌حال با اشاره به برخی نقدها مبنی بر دریافت سود مرکب در برخی بانک‌ها تاکید کرد: بانک‌ها در صورت تعویق تسهیلات باید از روش‌های امهال استفاده کنند و از دریافت ربح مرکب پرهیز کنند، چراکه دریافت ربح مرکب، هم حرام شرعی است و هم طبق مصوبه مجلس غیرقانونی است و مردم در صورت مشاهده این امر می‌توانند به نمایندگان شورای فقهی بانک‌ها موضوع را مخابره کنند. مصباحی‌مقدم با تاکید بر لزوم بازنگری بر شیوه حسابرسی بانک‌ها منطبق بر بانکداری اسلامی این اقدام را یکی از برنامه‌های شورای فقهی عنوان کرد و گفت: اصولا چگونگی تقسیم سود تسهیلات از بانک به بنگاه‌ها به نحوه حسابداری و حسابرسی بانک‌ها بازمی‌گردد و در این راستا باید روش‌های محاسباتی از نظر فقهی تعیین و نرخ سود تحقق‌یافته اعطا شود.