جای خالی نهاد راهبر در تحقق برنامههای توسعه
به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در برنامه گفتوگوی ویژه خبری شبکه خبر در خصوص دلایل عدمتحقق اهداف برنامههای توسعه اظهار کرد: برای تدوین برنامههای توسعه باید یک تحلیل راهبردی از وضعیت کلان کشور داشته باشیم و اولویتهای اصلی کشور در ۵ سال آینده را بررسی کنیم. او افزود: حکمرانان و تدوینگران برنامههای توسعه باید به یک اجماع برسند که میخواهند ۵ سال آینده کشور به چه سمتوسویی حرکت کند؛ این در حالی است که در تدوین برنامههای توسعه گذشته شاهد این بودیم که حکمرانان و برنامهریزان در خصوص اولویتهای اصلی کشور به جمعبندی نرسیدند و نتوانستند مسائل کشور را اولویتبندی کنند.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در خصوص اینکه برنامه هفتم توسعه مسالهمحور و اولویتمحور نوشته شود، اضافه کرد: قرار نیست ردپایی از تمام موضوعات جاری کشور در برنامههای توسعه وجود داشته باشد، چراکه برنامههای توسعه برای تمرکز بر اولویتهاست، نه برای پرداختن به تمام مسائل و موضوعات موجود در کشور. او ادامه داد: مساله دیگری که در برنامههای توسعه اهمیت دارد، درست تشخیص دادن اولویتهاست؛ ما خیلی از مواقع اولویتها را درست تشخیص میدهیم، اما به برخی ظرفیتها و شرایط داخلی و خارجی کشور مانند تحریمها توجه نداریم و بدون یک نگاه واقعبینانه، هدفگذاریهایی را در برنامههای توسعه تدوین میکنیم که از همان لحظه هدفگذاری، محکوم به عدم تحققاند.
در این خصوص هم رهبر معظم انقلاب همواره بر آرمانگرایی واقعبینانه در برنامهریزیها تاکید داشتهاند. در واقع علاوه بر مساله عدم تعریف اولویتها، هدفگذاریهای غیرواقعبینانه هم باعث افزایش درصد ناکامی برنامههای توسعه میشود. نگاهداری سومین عامل تاثیرگذار در عدمتحقق برنامههای توسعه را عدمتوجه به قابلیتهای اجرا دانست و افزود: خیلی اوقات برنامههای توسعهای خوبی نوشته میشود و اسناد مناسبی به جا میماند؛ اما راهحلهای ارائهشده در آنها، تناسب چندانی با نیازهای واقعی کشور ندارد؛ در واقع صرفا یک سری راهحل تقلیدی ارائه میدهیم که نه با نیازها و نه با واقعیتهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اجرایی کشور تناسب ندارند.
گاهی اوقات نیز ما توان اجرای راهحلهای ارائهشده را نداریم و بدون توجه به ظرفیتها و توانمندیهای خودمان، راهحل ارائه میدهیم. رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گفت: ما نهاد راهبر توسعه در کشور نداریم و نهادی وجود ندارد که در سالهای گذشته، متولی و پیگیر اجرای احکام برنامههای توسعه باشد. شاید پاسخ این باشد که سازمان برنامه و بودجه چنین وظیفهای بر عهده دارد؛ اما باید گفت که این سازمان تمرکز و انرژی خود را روی موضوع بودجه و تخصیص بودجه قرار میدهد.