شماره روزنامه
۵۹۹۴
|
مرکز پژوهش های مجلس
-
تعیین نرخ ارز قاچاق، از بیش‌اظهاری واردات و کم‌اظهاری صادرات
دنیای‌اقتصاد: مدیر گروه پول و ارز مرکز پژوهشهای مجلس با اشاره به سازوکار ایجاد نرخ تعادلی ارز در بازار غیر‌رسمی، گفت: تامین ارز قاچاق وارداتی و فرار سرمایه از قاچاق صادراتی، بیش‌اظهاری واردات و کم‌اظهاری صادرات در گمرک تامین می‌شود. -
تقویم تودیع فقر سفر
دنیای اقتصاد-گروه گردشگری: «بررسی وضعیت گردشگری داخلی از منظر دسترس‌‌‌پذیری برای اقشار مختلف جامعه و ارائه بسته تقنینی» عنوان گزارشی از مرکز پژوهشهای مجلس است که در آستانه تصمیم‌گیری نهایی قوه مقننه برای تعطیلات دوروزه آخر هفته منتشر شده است. این گزارش نشان میدهد رشد اقتصادی و نشاط اجتماعی در گرو ثبت دو روز تعطیل در تقویم رسمی کشور است و بدون این گزینه، روند نزولی سفر خانوارهای ایرانی ادامه می‌‌‌یابد. نتایج آمارگیری از گردشگران ملی مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۰ نشان میدهد که از جامعه ۲۶ میلیون و ۳۰۲ خانوار… -
وابستگی صندوق‌های بازنشستگی به بودجه
دنیای اقتصاد: بررسی‌های یک پژوهش نشان میدهد که با وجود کسری بودجه در سال‌های گذشته و تاثیر آن بر تورم، وابستگی صندوق‌های بازنشستگی به بودجه عمومی کشور ادامه دارد و سال به سال نیز بیشتر می‌شود. در حال حاضر ۱۶درصد از بودجه عمومی کشور به صندوق‌های بازنشستگی اختصاص دارد. این در حالی است که سهم صندوق‌ها از بودجه سال۱۴۰۲ معادل ۱۴.۶درصد بوده است. بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، بیش از ۴۵۳هزار میلیارد تومان برای حمایت از صندوق‌های بازنشستگی در نظر گرفته شده که ۲۵۶.۶هزار میلیارد تومان آن مربوط به صندوق بازنشستگی… -
ابهام در تحقق منابع واگذاریها
دنیای اقتصاد: بررسی‌ها نشان میدهد که در ۱۱ماه ابتدایی سال۱۴۰۲، تنها ۲۸درصد از میزان مصوب منابع مربوط به واگذاری بنگاه‌های دولتی در قانون بودجه‌سال‌گذشته محقق شده‌است. منابع حاصل از واگذاری بنگاه‌ها در بودجه۱۴۰۲ معادل ۱۰۶هزار میلیارد‌تومان بود که ۲۷هزار میلیارد‌تومان آن محقق شد. منابع حاصل از واگذاریها در لایحه بودجه۱۴۰۳ معادل ۶۰هزار میلیارد‌تومان است. -
بانک‌ها در تله آفساید
دنیای اقتصاد: از مدت‌ها قبل بحث واگذاری دو باشگاه پرطرفدار پایتخت به صندوق‌های بازنشستگی کلید خورده بود که در نهایت متوقف شد. به این ترتیب در گام بعدی قرعه به نام بانک‌های غیردولتی افتاد و در روزهای پایانی سال۱۴۰۲، وزیر ورزش از صدور مجوز واگذاری سرخابی‌ها به بانک‌ها خبر داد. پس از حدود یک‌ماه از انتشار این خبر، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس به این واگذاری واکنش نشان داد و اعلام کرد این واگذاری ناقض مواد ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب سال۱۳۹۴ است و از سوی دیگر کاملا برخلاف… -
مسیر جایگزین دخالت ارزی
دنیای اقتصاد: سیاست پیمان‌سپاری ارزی باعث ایجاد دو مشکل بازگشت با تاخیر ارز کالاهای صادراتی و دگراظهاری گمرکی شده است. بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، امکان رفع این مشکلات با ارائه برخی مشوق‌ها به صادرکنندگان و ایجاد یک بازار ارز کنترل‌شده وجود دارد. -
گزارش بررسی بخش دوم لایحه بودجه منتشر شد
دنیای اقتصاد: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی روز گذشته گزارش بررسی بخش دوم لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ را منتشر کرد. مرکز پژوهشهای مجلس روز یکشنبه گزارشی با عنوان «بررسی بخش دوم لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور (۱): تحلیلی بر مصارف بودجه (ویرایش اول)» منتشر کرد. -
عیوب دریچه تجارت‌‌خارجی
دنیای اقتصاد -گروه بازرگانی: تعدد گمرکات، بخشنامه‌های متعدد که گمرک ملزم به اجرای آن است، ۶۰متولی تجارت خارجی و حجم بالای قاچاق از مبادی رسمی مهم‌ترین چالش‌های دریچه تجارت خارجی کشور است. از سوی دیگر رسوب کالا و استقرار گمرک به‌منظور سامان‌دهی مبادی و اسکله‌های غیرمجاز نیز این دستگاه اجرایی را با مشکلاتی مواجه ساخته است. -
سامانه تنقیح قوانین با هوش مصنوعی نهایی شد
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس از نهایی شدن سامانه هوشمند تنقیح قوانین و رونمایی از آن همزمان با عید سعید فطر توسط این مرکز خبر داد. بابک نگاهداری، با اشاره به دستورات مقام معظم رهبری در خصوص تنقیح قوانین و اهمیت آن، گفت: مرکز پژوهشهای مجلس، پروژه هوشمندسازی تنقیح قوانین و مقررات را با همکاری معاونت قوانین مجلس و برخی اساتید و پژوهشگران حوزه و دانشگاه به صورت دانش‌بنیان آغاز کرد. او در تبیین روند تنقیح قوانین در کشور یادآور شد: موضوع تنقیح قوانین، بیش از ۶ دهه پیش توسط اداره حقوقی قوه قضائیه آغاز… -
ایران و چالش‌های گمرکی به روایت مجلس
دنیای‌اقتصاد: تسهیل تجارت می‌تواند برای همه کشورها اعم از صادرکننده و واردکننده مفید باشد و دسترسی آنها به نهادههای تولید و مشارکت آنها در زنجیره‌های ارزش جهانی را افزایش دهد. -
تنزل بهرهوری و سکون تولید صنعت
کاظم بیابانی خامنه *چطور ممکن است یک کشور، صنعت یا بنگاه در زمان‌های مختلف با بهره‌برداری از میزان نهادههای تولید یکسان، به میزان محصولی متفاوت برسد؟ پاسخ در تغییرات بهرهوری است، آنچه منبع رشد پایدار تلقی می‌شود، اما بنابر شواهد موجود، منبع رشدهای متزلزل و حتی تنزل میزان تولید در اقتصاد ایران شده است. -
مساله بهرهوری در صنعت و معدن
مسعود درودی/دکترای سیاستگذاری عمومیدر گزارش جدید مرکز پژوهشهای مجلس در باب بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور در حوزه «صنعت و معدن» در بخش بهرهوری نشان داده شده است که بهرهوری گروه صنایع و معادن از حدود ۱۲۲واحد در سال ۱۳۹۰ به ۱۰۷واحد در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است. همچنین با نگاه به زیربخش‌‌‌ها مشخص می‌شود که اگرچه استخراج معدن با رشد بهرهوری از ۷۵واحد به ۱۲۵واحد رسیده، صنعت ساخت از ۱۲۰واحد به ۱۱۲واحد کاهش یافته است. داده‌‌‌های این گزارش نشان میدهد به‌رغم اینکه بهرهوری زیربخش‌‌‌های گروه صنعت و معدن مقداری بهبود یافته، اما… -
سهم غیرمولدها از مصرف انرژی
دنیای اقتصاد: بخش خانگی سهم قابلتوجهی از مصرف برق کشور را به خود اختصاص میدهد. در سال ۱۴۰۱، از مجموع ۳۱۷میلیارد کیلووات ساعت برق مصرفی، ۳۲درصد معادل ۱۰۱.۴۴میلیارد کیلووات ساعت توسط ۳۱.۴میلیون مشترک خانگی مصرف شده است. این سهم در ماههای گرم سال به ۴۱درصد نیز رسیده است. روند مصرف در این بخش طی سال‌های اخیر صعودی بوده؛ به طوری که در ۲۰سال گذشته، مصرف برق مشترکان خانگی سالانه حدود ۵.۷درصد و سرانه مصرف ۱.۳درصد رشد داشته است. اهمیت نظام تعرفهگذاری در بخش برق خانگی از این جهت که کاهش مصرف برق در این… -
کاش حداقل یک‌بار، اقلا یک نفر، یک صفحه از گزارش را می‌خواند
مرکز پژوهشهای مجلس پس از انتشار گزارش این مرکز با عنوان «بررسی مفهوم هزینه‌های کمرشکن سلامت و سیاست‌هایی برای محافظت مالی» و حاشیه‌های ایجادشده حول آن، توضیحاتی را ارائه کرد. -
شارژ خارجی خودرو در میانه زمستان
دنیای اقتصاد: تولید و فروش خودروی سواری در بهمنماه در حالی نسبت به دی‌ماه با رشد مواجه شده که در همین بازه زمانی، قطعه‌سازان افت را تجربه کرده‌اند. بنابراین به نظر می‌رسد تولید خودروسازان در میانه زمستان امسال، به نوعی با منابع خارجی شارژ شده است. طبق آماری که مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در قالب «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران در بهمنماه» منتشر کرده، مجموع تولید و فروش خودرو و قطعات در کشور طی بهمنماه امسال نسبت به ماه قبل –دی- بالا رفته است. با این حال، با تفکیک این بخش به «خودروی سواری»،… -
ریشه اقتصادی سیل مونتاژ
دنیای اقتصاد-گروه خودرو: کارشناسان و فعالان صنعت خودرو چالش‌های این صنعت را بیشتر نتیجه سیاستهای دستوری و نفوذ و حضور دولت می‌دانند، این در حالی است که مرکز پژوهشهای مجلس از زاویه دیگری به این مساله پرداخته و عدم رعایت مقیاس اقتصادی تولید و همگام نبودن آن با هزینه‌های تحقیق و توسعه را دیگر عامل آسیب‌زا معرفی کرده است. -
محیط مساعد تولید نوآور
دنیای اقتصاد: سیاستهای تولید صنعتی می‌تواند به مثابه تیغ دو‌لبه عمل کند. خطای سیاستگذار در این مسیر می‌تواند منجر به وضعیتی شود که صنایع مونتاژ‌کار تشویق شوند و انگیزه‌ای برای نوآوری و عبور از مرحله مونتاژکاری نداشته باشند. در مقابل، این سیاست‌ها می‌تواند به نحوی تدوین شود که با تشویق تولید نوآور، بنگاه‌ها را به سمت رشد بهرهوری و رقابت‌پذیری سوق دهد و به عمیق‌تر شدن زنجیره تولید و عبور از تله مونتاژ کاری بینجامد. بررسی مرکز پژوهشهای مجلس از مخاطرات صدور مجوز کسبوکار حاکی از این است که در شرایط فعلی… -
صنعت چقدر به واردات وابسته است؟
دنیای‌اقتصاد: بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی به بررسی ساختار صنعت ایران از منظر وابستگی واردات در کوتاه‌مدت پرداخته است. بر اساس این گزارش، میزان وابستگی صنایع به واردات در صنعت‌های مختلف متفاوت است. -
تعارض سیاستی در صنعت خودرو
صنعت خودرو در ایران مشکلات ساختاری اقتصادی-سیاسی عمیقی رنج دارد؛ به‌طوری‌که برای اصلاح این صنعت علاوه‌بر اصلاح اساسی این ساختار معیوب، باید ابعاد تاثیرگذار دیگری از جمله قیمت‌گذاری و نحوه فروش، راهبرد حمایت از صنعت خودرو، الگوی توسعه فناوری، رقابت در بازارهای داخلی و جهانی، ایمنی و کیفیت، اسقاط، آلایندگی و مصرف سوخت، حکمرانی شرکتی و نحوه تامین مالی نیز اصلاح و تعیین تکلیف شود. -
پالس مثبت به سرمایه‌گذاران
دنیای اقتصاد: شاخص امنیت سرمایه‌گذاری در تابستان۱۴۰۲ با ثبت عدد ۵.۶۶ نسبت به پنج فصل گذشته در بهترین وضعیت قرار گرفت. اگرچه این شاخص همچنان تا رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله دارد، اما آمارها حاکی از توقف روند نامناسب‌تر شدن آن است. یکی از دلایل این توقف، مناسب‌تر ارزیابی شدن مولفه ثبات نرخ ارز است که این امر بیانگر کاهش نوسان‌های ارزی در تابستان سال جاری است. بر اساس این گزارش، عملکرد دولت همچنان به‌عنوان نامناسب‌ترین نماگر ارزیابی شده است. -
حکمرانی آینده «هوشمند» و «داده محور» می‌شود
مهر: بررسی پیشران‌ها یا نیروهای شکل‌دهنده آینده حکمرانی نشان میدهد حکمرانی آینده «فناورمحور»، «زنانه‌تر»، «مشارکتی»، «تاب‌آور»، «هوشمند» و «داده محور» می‌شود. -
مسیر حقوقی خصوصی‌سازی
دنیای اقتصاد-گروه سیاستگذاری: در سال‌های اخیر مولدسازی دارایی‌های دولت و معضلات آن یکی از مهم‌ترین بحث‌ها در رابطه با بودجه کشور بوده است. کشورهای دیگر با استفاده از این روش توانسته‌اند تا ۱۰درصد از بودجه سالانه خود را تامین کنند. یافته‌های مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد مولدسازی و افزایش کیفیت واگذاری املاک و مستغلات دولتی، افزایش کیفیت خصوصی‌سازی بنگاه‌ها و افزایش کیفیت بهره‌برداری و مدیریت دارایی‌ها، درآمد حاصل از واگذاری و بهره‌برداری از دارایی‌ها را افزایش داده و در نتیجه کسری بودجه کاهش پیدا می‌کند. در این شرایط،… -
زخم‌های کاری تولید
بیست‌ویکمین جشنواره «تولید ملی، افتخار ملی» علاوه بر اینکه بهانهای برای تجلیل از ۶۳تولیدکننده برتر صنعتی فراهم کرد، فرصتی برای بازگویی دردهای مزمنی بود که صنعت و بنگاه‌های تولیدی را زمینگیر کرده است. صنعتگران و تولیدکنندگان در این همایش که از سوی خانه صنعت، معدن و تجارت در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، به بازگویی مشکلات تولید از جمله فشار بانک‌ها، بنبست تامین مالی، کمبود نقدینگی، مشکلات فضای کسبوکار، بیثباتیهای فضای اقتصاد کلان، معضل نیروی کار، فشار مالیاتی دولت و...… -
دمای منفی خودرو در دی
دنیای اقتصاد: خودروسازان و قطعه‌سازان کشور در دی‌ماه امسال آماری تمام‌منفی را در تولید و فروش از خود به جا گذاشته‌اند و این در شرایطی است که سیاستگذار همچنان از اصلاح قیمت (به عنوان راهکار استاندارد بهبود نقدینگی تولیدکنندگان حوزه خودرو) طفره می‌رود. -
عقبماندگی ریل از جاده
دنیای اقتصاد-رضا دهقان: حمل‌ونقل ریلی علاوه بر مزایای فراوان در سطح ملی مانند ایمنی، توان حمل انبوه و ارزان، کاهش مصرف سوخت و کاهش خسارات زیست‌محیطی، دارای ارزش راهبردی برای کشور است و می‌تواند مزیت رقابتی در عرصه بین‌المللی ایجاد کند. بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، با وجود اولویت داشتن توسعه حمل‌ونقل ریلی در اسناد بالادستی، سیاستهای اعلامی و برنامههای مصوب دولت‌‌‌ها، سهم حمل‌ونقل ریلی از حمل‌ونقل کشور اندک است. -
کاهش شاخص فروش شرکت‌های صنعتی بورسی
دنیای‌اقتصاد: در دی‌ماه سال ۱۴۰۲، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش ۱.۹درصدی و شاخص فروش کاهش ۱.۷درصدی را تجربه کرده است. همچنین نسبت به ماه قبل شاخص تولید و فروش افزایش ۴.۵درصدی و یک‌درصدی داشته است.به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، در دی‌ماه سال ۱۴۰۲ نسبت به ماه مشابه سال قبل شاخص تولید و فروش رشته فعالیت خودرو و قطعات کاهش ۶.۴درصدی و ۸.۵درصدی و نسبت به ماه قبل افزایش ۴.۸درصدی و ۳.۱درصدی داشته است. همچنین، شاخص تولید رشته فعالیت شیمیایی به‌جز دارو افزایش ۶.۱درصدی… -
برقی‌‌سازی «غیراقتصادی»
دنیای اقتصاد: آنطور که از اقدامات و گفته‌های سیاستگذاران مشخص است، برقی سازی خودرو در کشورمان با ورود اتوبوس های برقی به ناوگان حمل‌ونقل عمومی ، کلید خواهد خورد. بر این اساس حتی بیلبوردهای شهری نیز این روزها با آب و تاب فراوانی از ورود برقی‌ها به حمل‌ونقل عمومی خبر داده اند. با این حال سوالی که مطرح می شود این است که ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور آیا پذیرای اتوبوس‌های برقی است؟ آیا زیرساخت برقی ها در کشور فراهم است ؟ این دو پرسشی است که بازوی پژوهشی مجلس سعی کرده در گزارشی تحت عنوان «تجربیات جهانی در… -
دو نگاه به کنترل ترازنامه
حدود دو سال از زمان اجرایی شدن سیاست کنترل ترازنامه‌ای می‌گذرد. بررسی‌ها نشان میدهد رشد نقدینگی از آغاز امسال روند کاهشی به خود گرفته است. در این میان برخی اقتصاددانان معتقدند این کاهش رشد نقدینگی به خاطر کنترل ترازنامه‌ای بوده است؛ اما برخی تداوم این سیاست را نقد می‌کنند. -
خطر اشتغال‌زایی با منابع دولتی
دنیای اقتصاد-گروه بازار پول و ارز: یک پژوهش به بررسی برنامههای حمایتی مبتنی بر کار پرداخته است. معمولا شوک‌های اقتصادی بازار کار و اشتغال را تحت تاثیر قرار میدهد و موجب افزایش فقر در جامعه می‌شود. برخی از کشورها برای جلوگیری از وقوع این نتایج، از طرح‌های اشتغال عمومی که شامل اشتغال عمومی موقت، تضمین اشتغال و یارانه دستمزد است، استفاده می‌کنند. در واقع در این طرح‌ها دولت با استفاده از منابع خود سعی می‌کند از بیکار ماندن افراد جلوگیری کرده و آنها را مشغول نگه دارد.