مزایای صندوق مشترک سرمایه‌گذاری بین ایران و قرقیزستان
در ابتدای این جلسه، حسین عیوضلو عضو هیات عامل و معاون سرمایه‌گذاری خارجی صندوق توسعه ملی، در خصوص انعقاد تفاهم‌نامه مشترک بین صندوق توسعه ملی و قرقیزستان، گفت: تعیین پروژه‌های مشخص در این تفاهم‌نامه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به طوری که بتواند منافع دو کشور را تامین کند؛ به همین دلیل در این جلسه، چند پروژه توسط تیم صندوق ارائه می‌شود. عیوضلو افزود، کشورهای متعددی از جمله روسیه، ازبکستان و مجارستان، آذربایجان و امارات با کشور قرقیزستان، صندوق مشترک تاسیس کرده‌اند اما صندوق توسعه ملی علاقه‌مند است مدل مالی مشابه صندوق مشترک امارات و قرقیزستان را در دستور بررسی این چارچوب تفاهم‌نامه قرار دهد.
در ادامه تورداقون صدیق‌اف، سفیر قرقیزستان، با اشاره به نتایج نشست قبلی در ماه نوامبر سال گذشته و اعلام آمادگی وزیر اقتصاد قرقیزستان مبنی بر ایجاد همکاری با صندوق توسعه ملی ایران، افزود: بنابر اظهارات وزیر اقتصاد قرقیزستان، در صورت آمادگی ایران، کشور قرقیزستان نیز در قالب یک تفاهم‌نامه مشترک آماده همکاری با ایران است. او با اشاره به تدوین پیش‌نویس تفاهم‌نامه مذکور توسط وزارت اقتصاد قرقیزستان، گفت: در این پیش‌نویس مفاد مفیدی وجود دارد ولی در یک بند آن بر ایجاد صندوق مشترک بین دو کشور تاکید شده و در بندهای دیگر نیز جزئیات مختلف آورده شده است.
در ادامه نگین حیدری‌زاده، مدیر همکاری‌های بین‌الملل صندوق توسعه ملی، با اشاره به وجود برخی مغایرت‌ها در سند پیش‌نویس ارسال‌شده از سوی وزارت اقتصاد قرقیزستان و عدم همخوانی آن با تکالیف صندوق توسعه ملی، افزود: برخی مفاد قید‌شده در متن پیش‌نویس نظیر ایجاد روابط کارگزاری با تکالیف صندوق تضاد داشته و لازم است اصلاح شود همچنین باید نماینده‌ای از سوی وزارت اقتصاد قرقیزستان، برای سهولت و سرعت در انجام کار و رسیدن به یک فصل مشترک بین دو کشور معرفی شود. او تصریح کرد: محورهای همکاری در این تفاهم‌نامه نباید به یک یا چند بخش محدود شده و با توجه به فعالیت صندوق در بخش‌های بالادست نفت و گاز، کشاورزی و صنعت، حوزه‌های همکاری باز باشد.
در ادامه هادی سلیمان‌پور، استاد دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، با اشاره به پروژه‌های قابل‌انجام بین دو کشور، اظهار کرد: ایجاد کشتارگاه‌های دام و آزمایشگاه مرجع در قالب سازمان اقتصادی اکو که مورد حمایت فائو و بانک اکو باشد، به منظور صادرات گوشت قرمز از قرقیزستان به ایران و حتی ترکیه می‌تواند یکی از پروژه‌های مشترک بین دو کشور باشد که این پروژه مورد تایید اکو بوده و تنها نیاز به سرمایه‌گذاری برای ایجاد کشتارگاه دام و آزمایشگاه مرجع برای تشخیص صحت سلامت دام دارد. استاد دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، بازده اقتصادی این طرح را بسیار بالا دانست و افزود: این طرح با وجود ارزان بودن، از نظر تکنیکال برای قرقیزستان نیز بسیار پرسود خواهد بود.
او ایده دوم خود را ایجاد یک ساز‌و‌کار در قالب کنسرسیوم و کریدور حمل‌و‌نقل خط آهن کاشمر از طریق همکاری با کشورهای قرقیزستان و ازبکستان عنوان کرد و گفت: این پروژه ۴جانبه، مسیر انتقال کشورهای قرقیزستان، ازبکستان و ایران را از طریق کاشمر به چین تا ۶۰۰ کیلومتر کوتاه‌تر می‌کند که در صورت موافقت ازبکستان و قرقیزستان و با توجه به حمایت‌های منطقه‌ای در جهت منافع ۴ کشور است که برخلاف پروژه اول، مطالعات اولیه آن انجام نشده و به اعتبار بالایی نیز نیاز دارد که در این بین قرقیزستان نقش فوق‌العاده مهمی در اجرای این پروژه دارد.
در ادامه مجید شکراللهی، مدیر ارزیابی و سرمایه‌گذاری داخلی صندوق توسعه ملی، ضمن ارائه پیشنهاد پروژه فرآوری و پرعیارسازی فسفات، گفت: ایران یکی از مصرف‌کنندگان و وارد‌کنندگان فسفات بوده و به واسطه موقعیت جغرافیایی ایران، بزرگ‌ترین وارد‌کنندگان کودها بالاخص فسفات در جهان یعنی پاکستان و هندوستان با سهمی بالغ بر ۴۰ الی ۵۰درصد کل واردات جهان در نزدیکی ایران قرار دارند و در صورت ارائه اطلاعات معادن با دسترسی مناسب از نظر حمل‌و‌نقل و با ذخیره قطعی قابل‌قبول و همچنین دارای ماده معدنی با خلوص بالا، امکان سرمایه‌گذاری ایران در کشور قرقیزستان وجود داشته و انجام این موضوع توسعه زنجیره‌های اقتصادی قرقیزستان و تامین نیاز داخلی آن کشور به جهت تهیه انواع کودها برای کشاورزی مناسب این گروه محصولات به بازار مصرف بین‌المللی را فراهم کند.
او کشت فراسرزمینی را از دیگر پروژه‌های قابل‌اجرا بین دو کشور عنوان کرد و گفت: با توجه به واردات سالانه حداقل ۱۵میلیارد دلاری انواع نهاده به کشور، یکی از نقاط نزدیک و با پتانسیل بالا در کشاورزی فراسرزمینی به منظور تامین‌بخشی از این نیاز، کشور قرقیزستان است که در صورت ارائه اطلاعات زمین‌های قابل واگذاری برای این موضوع در قرقیزستان، مطالعه خاک و شرایط آب‌و‌هوایی منطقه موردنظر، به واسطه مشارکت صندوق توسعه ملی در طرح‌های مشترک با هلدینگ‌های معتبر بین‌المللی در حوزه تولید نهاده‌های کشاورزی بالاخص کود و بذر و دسترسی به دانش و تجربه کشاورزی آنها در اقلیم‌ها و سرزمین‌های متعدد در دنیا، بدون نیاز به کشور سوم، تامین تامین مایحتاج کشاورزی فراسرزمینی از ایران و قرقیزستان می‌تواند انجام شود و مدل‌های کسب‌و‌کار برای انجام آن بر اساس مدل‌های تجربه‌شده FAO در دنیا مانند مدل‌های مشارکت عمومی- خصوصی (TripleP) انجام شود.
مدیر ارزیابی و سرمایه‌گذاری داخلی صندوق توسعه ملی، تصریح کرد: محصولات هدف ما در کشت فراسرزمینی در قرقیزستان به طور عمده متمرکز بر انواع ذرت، کلزا، و سویاست. عیوضلو در پایان این جلسه با بیان اینکه بیش از ۱۰ پروژه همکاری مشترک بین ایران و قرقیزستان قابل‌اجراست، اعلام کرد: صندوق توسعه ملی در صورت تصویب این پروژه‌ها در قالب تفاهم‌نامه همکاری و ایجاد صندوق مشترک بین دو کشور، می‌تواند به صورت ایجاد خط اعتباری یا سرمایه‌گذاری وارد عمل شود.
