وضعیت کشورهای خلیج‌فارس در حوزه رمزارزها چگونه است؟
بحرین و امارات به دنبال قطب شدن
موضع سعودی‌ها نسبت به ارزهای دیجیتال
سعودی‌ها از نظر تعداد کاربران ارزهای دیجیتال در رتبه سوم جهان عرب قرار گرفتند؛ زیرا تقاضا برای ارزهای دیجیتال اخیرا با وجود هشدارهای رسمی درباره خطرات آن افزایش یافته است. شرکت TripleA فعال در ارزهای دیجیتال تایید کرد که سعودی‌ها از نظر مالکیت ارزهای دیجیتال در رتبه سوم جهان عرب قرار دارند و ۴۵۳هزار شهروند سعودی صاحب ارز دیجیتال هستند.به گزارش روزنامه سعودی المدینه، مصر با داشتن حدود ۸/ ۱میلیون نفر در رتبه اول جهان عرب با بیشترین تعداد صاحبان ارزهای دیجیتال قرار دارد و سپس مراکش با ۸۷۸هزار نفر در رتبه دوم قرار دارد. وزارت دارایی عربستان نسبت به معامله یا سرمایه‌گذاری در ارزهای مجازی از جمله ارزهای دیجیتال هشدار داده است. این وزارتخانه تاکید می‌کند که این ارزها یا دارایی‌ها مورد تایید حاکمیت سعودی نیست، چون خارج از حیطه چتر نظارتی هستند و از طریق افراد مجاز داخل کشور معامله نمی‌شوند. همچنین علاوه بر کلاهبرداری، در بسیاری از مبادلات مالی غیرقانونی دخیل هستند و به‌دلیل ریسک بالای سرمایه‌گذاری همراه، قانونا ممنوع است. این وزارتخانه با اشاره به ظهور ارزهای مجازی که مدعی ارتباط آنها با تامین مالی پروژه‌ها، فعالیت‌ها یا سرمایه‌گذاری در عربستان سعودی هستند، تاکید می‌کند که آنها هیچ ارتباطی با این ارزها ندارند و هرگونه استفاده از نام پول ملی، نام یا نشان پادشاهی سعودی برای بازاریابی ارزهای مجازی یا دیجیتالی توسط مقامات ذی‌صلاح در این کشور مشمول مراحل قانونی خواهد بود. در همین راستا، حمد العلایان، تحلیلگر بازار سهام به الشرق الاوسط گفت: اخیرا درنتیجه یکی از پیامدهای کرونا، بسترهای معاملات ارزی با بهره‌گیری از رشد برخی از ارزهای سنتی و دیجیتالی پول زیادی را جذب کرد. العلایان خاطرنشان کرد که صدور مجوز به شرکت‌های تجارت ارز دیجیتال و فارکس در عربستان سعودی به‌دلیل پیامدهای منفی مختلف برای دلالان و ریسک‌های بالا ممنوع است؛ زیرا این تراکنش‌ها خارج از حیطه چتر نظارتی در داخل سعودی است.
فهد المبارک، رئیس بانک مرکزی عربستان سعودی می‌گوید که ارزهای دیجیتال فعلی با تراکنش‌های مشکوک و نبود ضامن، ریسک‌پذیر هستند. این واکنش نشان می‌دهد بانک مرکزی عربستان در حال کار روی یک پروژه بزرگ مرتبط با فناوری‌های مالی است. المبارک در اکتبر۲۰۲۱ توضیح داد که یک ارز واحد برای سیستم تسویه بین بانکی در منطقه وجود دارد و در منطقه خلیج‌فارس سیاست مبادله ارز بسیار شبیه به تراکنش‌های دیجیتالی است. بنابراین ما بیش از هر منطقه دیگری توانایی انتقال به ارز دیجیتال را داریم. وی با تاکید بر اینکه ارزهای دیجیتال در داخل سیستم بانکی کابرد خواهد داشت، گفت که ما با شرکای دیگر در زمینه ارزهای دیجیتال برای بانک‌های مرکزی تجربه داریم و عربستان سعودی حدود ۳۲ شرکت فناوری مالی دارد که در بخش‌های مختلف اعم از پرداخت‌های مالی یا بیمه و... فعالیت می‌کنند. وی خاطرنشان کرد که بانک‌های مرکزی، بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی و صندوق بین‌المللی پول در حال کار روی ارزهای دیجیتال بانک مرکزی هستند که هزینه‌های کمتر و تراکنش‌های سریع‌تری با پشتوانه پول واقعی دارند. به‌رغم هشدارهای رسمی اعلام‌شده در سعودی، روزنامه آمریکایی نیویورک‌پست تایید می‌کند که عربستان سعودی در حال تشدید تلاش‌های خود برای جذب شرکت‌های رمزنگاری است و خاطرنشان می‌کند که بانک مرکزی عربستان سعودی و امارات متحده عربی با یکدیگر همکاری می‌کنند تا بفهمند چگونه بانک‌ها می‌توانند در این زمینه همکاری کنند.
بحرین و امارات؛ پیشرو در خلیج‌فارس
بحرین و امارات در حال رقابت برای تبدیل شدن به قطب اصلی ارزهای دیجیتال در منطقه خلیج‌فارس هستند. هر دو کشور در چارچوب‌های نظارتی به صرافی‌ها و کارگزاری‌های ارزهای دیجیتال مجوز داده و در استارت‌آپ‌های مرتبط سرمایه‌گذاری کرده‌اند. سیاستگذاران در سایر مناطق عربی خلیج‌فارس در رابطه با ادغام ارزهای دیجیتال در اقتصاد خود محتاط‌تر بوده‌اند. افزایش علاقه به رمزارزها در سراسر خلیج‌فارس در کنار تلاش‌های جهانی برای تنظیم دارایی‌های دیجیتال و جذب شرکت‌های مرتبط رخ می‌دهد. مراکز مالی نیویورک و لندن قوانین سنتی خدمات مالی را در فضای ارزهای دیجیتال اعمال می‌کنند. بحرین و ابوظبی در تلاش برای ترسیم یک مسیر جایگزین هستند تا امنیت را با انگیزه‌های سرمایه‌گذاری جذاب ترکیب کنند. ZPX یک شرکت ارزهای دیجیتال مستقر در سنگاپور، تخمین زده است که راه‌اندازی یک شرکت در بحرین حدود ۲۰۰هزار دلار هزینه دارد؛ درحالی‌که هزینه‌های مشابه در لندن می تواند به ۷۵۰هزار دلار برسد. سیاستگذاران اقتصادی در بحرین در تلاش هستند این کشور را به‌عنوان قطب برتر ارزهای دیجیتال خاورمیانه نشان دهند.
ابوظبی برای تبدیل شدن به بازیگر اصلی در دنیای ارزهای دیجیتال مسیر طولانی طی کرده است و بازار جهانی ابوظبی چارچوب نظارتی جدید برای ارزهای رمزنگاری در سال ۲۰۱۸ راه‌اندازی کرد. از آن زمان، صندوق دولتی Mubadala سرمایه‌گذاری خود را در اکوسیستم رمزارز اعلام کرد و قابلیت‌های سرمایه را بیشتر نشان داد. خلدون المبارک، مدیرعامل صندوق دولتی ابوظبی گفت: ارزش ۲۰۰میلیارد دلار ارز دیجیتال دو سال پیش، امروز ۵/ ۲تریلیون دلار و همچنان در حال رشد است.
سایر کشورهای عربی خلیج‌فارس رویکردی احتیاطی و انتظاری را برای ارزهای دیجیتال اتخاذ کرده‌اند. وزارت دارایی در کویت ارزهای دیجیتال را برای تراکنش‌های تجاری رسمی به رسمیت نمی‌شناسد و بانک مرکزی این کشور تجارت با ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده است. در فوریه ۲۰۱۸، بانک مرکزی قطر بانک‌های محلی را از معامله با ارزهای دیجیتال منع کرد. بانک مرکزی عمان هیچ سیاست یا دستورالعملی برای تنظیم ارزهای دیجیتال صادر نکرده است؛ اما بانک مرکزی این کشور از شهروندان خود خواسته تا درباره طیف گسترده‌تر دارایی‌های دیجیتال احتیاط کنند.
