معرفی کتاب حقوق مالیاتی
اصولا یکی از دشواریهای اساسی و شاید اساسیترین دشواری نوشتن چنین کتابی هم همین است که کتاب نه صرفا تالیفی دانشگاهی باشد که باوجود رعایت همه موازین علمی، درعمل فایده چندانی برای خوانندگانی که خواهان کاربرد آن در عمل هستند نداشته باشد و نه صرفا نوشتهای کاربردی که تنها به جنبههای عملی موضوع توجه داشته و یکسر چشم بر همه موازین علمی بسته باشد. کافی است تنها چند صفحهای از کتاب را خواند تا دریافت، نویسندگان با نهایت وسواس حد تعادل این دو جنبه را رعایت کرده و چنان کتابی نوشتهاند که هم برای دانشگاهیان علاقهمند، هم مشاوران مالیاتی و حقوقدانانی که در زمینه حقوق مالیاتی شاغلند و هم کارشناسان مالی، خواه آنان که در سازمان مالیاتی شاغلند و خواه آنان که خود مودی یا در خدمت مودیان هستند، مفید و خواندنی است.
بهروز بودن نویسندگان باعث شده تا به آخرین قوانین، مصوبات، مقررات و آرای صادره در هر سرفصل استناد شود و این امر در شرایطی که مدام شاهد تغییر در قوانین و وضوع مقررات و صدور آرای مهم و تازه هستیم، یکی از مزایای مهم و با ارزش دیگر کتاب است که خواننده میتواند از این باب با اطمینان کامل به مطالب آن استناد کند و مطمئن باشد که تا تاریخ نشر کتاب، مستند تازهای در این زمینه نبوده که مورد غفلت نویسندگان قرار گرفته باشد. ازجمله این موارد آرای مهم و مرتبط شعب مالیاتی دیوان عدالت اداری است که دسترسی به آنها برای همه امکانپذیر نیست، اما نویسندگان کتاب که مرتب با این آرا سروکار دارند، توانستهاند با ارجاعات و خوب و ارزشمندشان به این آرا، از این بابت هم به ارزش کاربردی کتاب بیفزایند.
تدوین چنین کتابهایی میتواند در آینده هم به نزدیکی دانشگاه و جامعه و هم به درک سهجانبه و نزدیکتر و جامعتری از حقوق مالیاتی در میان کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور، قضات شعب مالیاتی و اعضای هیات تخصصی مالیاتی بانکی دیوان عدالت اداری و نیز مودیان مالیاتی منجر شود تا نهایتا با وضع مقررات مالیاتی هرچه دقیقتر و مطابقتر با قوانین، اجرای هرچه درستتر و منصفانهتر قوانین و مقررات خواه توسط کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور و خواه مودیان و رسیدگی هرچه سریعتر و دقیقتر در دیوان عدالت اداری، نهایتا با سامانبخشی به حقوق و تکالیف مالیاتی در سطح جامعه و پرهیز از اتلاف وقت باارزش قوای مجریه و مقننه و نیز مودیان در دعاوی مالیاتی که در صورت درک مشترک و تقید به قانون، اصولا از ابتدا نیازی به آنها نبود، پیشگیری از تضییق حقوق شهروندان و حقوق دولت به نمایندگی از جامعه، بیشینه منافع کل اجتماع را تامین کند و گامی در راه پیشرفت و توسعه کشور باشد.
یکی دیگر از جنبههای جالب و نوآورانه کتاب این است که جز هوشمندی نویسندگانش، خود نیز هوشمند است و هوشمندسازیاش هم با درج رمزینه پاسخ سریع یا کدهای QR در بخشهایی از آن است که تا پیش از این، دستِکم من در کتابهای حقوق مالیاتی ندیده بودم و نشانگر آشنایی نویسندگان کتاب با فنآوریهای نو و تمایل آنها به کاربرد اینگونه فنآوریها است تا خواننده درصورت تمایل بتواند با اسکن کردن آنها، مواردی چون فایل قوانین پرکاربرد و کلیپهای آموزشی را دریافت کند.
این روزها، البته بیشتر در نوشتههای حرفهای کشورهای دیگر، رابطه میان نویسندگان و خوانندگان دیگر یکسویه و چنان نیست که نویسنده از برج عاج یا کنج عزلتش مواردی را بیان کند و خوانندگان نتوانند نظرات خود را مستقیما به او اطلاع دهند. درعمل با ذکر نشانی ایمیل نویسنده، بستری برای تعامل میان او و خوانندگان علاقه مندش شکل گرفته که میتواند برای هر دو سوی این تعامل ارزشآفرین و سازنده باشد. خوشبختانه در کتاب حقوق مالیاتی هم میبینیم که نشانی ایمیل و صفحه اینستاگرام یکی از نویسندگان، یعنی دکتر عبداللهی ذکر شده است و خوانندگان به سادگی میتوانند نظرات و انتقادات خود را با ایشان در میان بگذارند.
کتاب از هشت بخش تشکیل شده که عبارتند از: مفاهیم و اصول بنیادین، انواع مالیاتها، معافیتهای مالیاتی، تشخیص مالیات، هزینههای قابل قبول و کسورات مالیاتی، وصول مالیات، دادرسی مالیاتی و جرایم و تخلفات مالیاتی.
در پایان کتاب نیزاصطلاحات پرکاربرد مالیاتی بر اساس تعاریف استاندارد و پذیرفتهشده حسابداری ذکر شده که میتواند هم کمک بزرگی به ایضاح مطالب خود کتاب و پرهیز از اشتباه برداشت احتمالی خوانندگان باشد و هم برای آن دسته از خوانندگانی که دارای تحصیلات و تجارب حقوقی هستند و با مفاهیم حسابداری آشنایی زیادی ندارند، پل ارتباطی با حسابداری و حسابداران باشد و در درک مطالبی که گاه درباره مسائل مالیاتی از حسابداران و کارشناسان مالی میشنوند و میخوانند مفید واقع شود.
علاقهمندان برای دریافت بخشی از کتاب و فهرست کامل کتاب به سایت پایگاه حقوق مالیاتی به آدرس tlaw.ir مراجعه کنند. امید است در آینده نیز شاهد همکاری هرچه بیشتر این دو نویسنده خوب و کتابهای بهتر و بیشتری به قلم آنها باشیم.