ضربه سخت کرونا به بخشهای خدماتی
روند تعداد شاغلان در برخی از زیرمجموعههای بخش خدمات طی سالهای ۱۳۸۴ تا بهار ۱۳۹۹
تعداد شاغلان در بخش فروش و تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت از سال ۱۳۸۹به بعد روند صعودی داشته که در آینده تحتتاثیر افزایش تعداد خانوارها و همچنین افزایش تعـداد وسـایل نقلیـه همچنان روند صعودی خود را حفظ خواهد کرد. کاهش ۴/ ۱۱ درصدی تعداد شاغلان این بخش در بهار ۱۳۹۹ نسبت به ۱۳۹۸ ناشی از کاهش تقاضای مردم تحتتاثیر رکود حاصل از بیماری کرونا عنوان میشود. در بخش عمدهفروشی بهرغم آنکه تعداد شاغلان از سال ۱۳۸۸ به بعد تحتتاثیر توسعه بخش خردهفروشی روندی صعودی داشته اما کاهش ۱/ ۱۷ درصدی تعداد شاغلان این بخش در بهار امسال را نیز باید با رکود در بخش خردهفروشی مرتبط دانست. تعداد شاغلان بخش خردهفروشی در فاصله سالهای ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۲ با کاهش قابلتوجهی مواجه بوده و دلیل این امر کاهش قدرت خرید تحتتاثیر رکود اقتصادی بوده است. کاهش ۱/ ۹ درصدی شاغلان این بخش در بهار ۱۳۹۹ نسبت به بهار ۱۳۹۸ بهدلیل اضافه شدن عامل کرونا به رکود اقتصادی بوده است. در بخش هتلها و رستورانها، روند تعداد شاغلان تا سال ۱۳۹۳ با نوسان مواجه بوده ولی از سال ۱۳۹۴ به بعد روند افزایشی داشته است؛ با این حال تعداد شاغلان این بخش در بهار ۱۳۹۹ در مقایسه با بهار ۱۳۹۸ با کاهش ۱/ ۳۶ درصدی مواجه شده و بیانگر آن است که هتلها و رستورانها، بزرگترین ضربه مستقیم ناشی از شیوع بیماری کرونا را متحمل شدند. روند تعداد شاغلان بخش حملونقل زمینی از سال ۱۳۹۱به بعد با شیب ملایم افزایشی بوده و در سال ۱۳۹۸ با افزایش قابل ملاحظهای همراه بوده است اما کاهش ۲۵۰ هزار نفری شاغلان این بخش در بهار ۱۳۹۹ را باید ناشی از تغییر الگوی حملونقل مسافر در اثر شیوع کرونا دانست. اما در بخش حملونقل آبی اگرچه روند تعداد شاغلان تا سال ۱۳۹۱ کاهشی بوده و کاهش تعداد شاغلان این بخش در سال ۱۳۹۸ نیز این نظریه را تقویت میکند ولی افزایش ۲/ ۳ درصدی تعداد شاغلان این بخش در بهار ۱۳۹۹ نسبت به ۱۳۹۸ نشان میدهد که این بخش تحتتاثیر شیوع بیماری کرونا قرار نگرفته است.
در بخش حملونقل هوایی نیز، تعداد شاغلان در سالهای ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ با افزایش قابلتوجهی مواجه بوده اما کـاهش تعـداد شاغلان ایـن بخـش در سـال ۱۳۹۸ را باید ناشی از کاهش سفرهای برونمرزی و درونمرزی بهدلیل افزایش قیمت بلیت هواپیما تحتتاثیر افزایش قیمت دلار دانست. افزایش تعداد شاغلان این بخش در بهار ۱۳۹۹ در مقایسه با بهار ۱۳۹۸ قابل تحلیل نیست و برای اطمینان از کفایت آماری باید منتظر آمارهای تابستان ۱۳۹۹بود. تعداد شاغلان بخش پست و مخابرات نیز تا سال ۱۳۹۳ روند نزولی داشته و پس از آن تا سال ۱۳۹۶روند صعودی را تجربه کرده است؛ کاهش تعداد شاغلان این بخش در سال ۱۳۹۷ را باید به تغییر یکباره قیمت دلار و نوسان نرخ ارز مرتبط دانست که چارهاندیشی برای جبران آن تا سال ۱۳۹۸ به طول انجامیده است؛ با این حال افزایش ۵/ ۴ درصدی تعداد شاغلان بخش پست و مخابرات در بهار ۱۳۹۹ نسبت به بهار ۱۳۹۸ ناشی از افزایش سهم این بخش در مراودات مالی وکالایی تحتتاثیر شیوع بیماری کرونا بوده است.
با وجود آنکه بخش خدمات از تنوع مشاغل و ریسک کمتری در راهاندازی نسبت به مشاغل دیگر برخوردار است و سهم بالایی از اشتغالزایی را به خود اختصاص داده اما کارشناسان و تحلیلگران بازار کار معتقدند مشاغل بخش خدمات بهدلیل عدم ثبات و پایداری لازم در برابر بحرانها و تکانههای اقتصادی به سرعت از پای در میآیند.