شرط آمریکا برای توافق با عربستان/ گروکشی با عادی سازی روابط ریاض و تل آویو؟

فارس : یک عضو ارشد مجلس سنای آمریکا مدعی شد که این مجلس توافق امنیتی میان عربستان و آمریکا را بدون عادی‌سازی رابطه میان ریاض و تل‌آویو تصویب نخواهد کرد.

لیندسی گراهام که از حامیان سرسخت رژیم اسرائیل است در گفت‌وگو با پایگاه «جوئیش‌اینسایدر» گفت که سعودی‌ها هیچ رفتاری که حاکی از تمایل آنها برای توافق با آمریکا بدون سازش با اسرائیل باشد نشان نداده‌اند. دولت آمریکا به ریاست «جو بایدن» از مدت‌ها پیش به دنبال عادی‌سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل به عنوان ادامه توافقاتی است که در دولت دونالد ترامپ به «توافقات ابراهیم» معروف شد. عربستان سعودی به عنوان بخشی از این توافق خواستار امضای یک قرارداد دفاعی-امنیتی با آمریکا است. ریاض علاوه بر این، برای عادی‌سازی رابطه با اسرائیل خواستار متعهد شدن اسرائیل به مسیری برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین است. کابینه اسرائیل به ریاست «بنیامین نتانیاهو» با به رسمیت شناختن کشور فلسطین مخالف است. گزارش‌های رسانه‌ای و اظهارات مقام‌های امریکایی و سعودی در روزهای گذشته حاکی از آن بوده که آمریکا و عربستان در بخش مربوط به توافقات امنیتی دوجانبه پیشرفت‌های زیادی حاصل کرده‌اند اما در بخش عادی‌سازی رابطه میان ریاض-تل‌آویو اختلافات کماکان باقی است. متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز گذشته (پنجشنبه) گفت: «ما در بخش توافقات دوجانبه بر سر بسته امنیتی-دفاعی بین ایالات متحده و عربستان سعودی بسیار به توافق نزدیک هستیم.»وی اضافه کرد: «چند جزئیات وجود دارند که لازم است کماکان به حل و فصل آنها ادامه دهیم اما فکر می‌کنیم که می‌توانیم در مدت زمان کوتاه بر سر آن جزئیات هم به توافق برسیم.»سخنگوی وزارت خارجه آمریکا یادآوری کرد که ریاض به صراحت گفته که مگر در صورت آرامش در غزه و مشخص شدن نقشه‌راهی برای تشکیل کشور فلسطین توافقی را [برای عادی‌سازی رابطه با اسرائیل] امضا نخواهد کرد.

ادر همین حال روز چهارشنبه روزنامه گاردین گزارش داده بود عربستان سعودی با توجه به عدم آتش‌ٰبس در غزه و مقاومت اسرائیل در برابر شناسایی فلسطین به دنبال رسیدن به یک توافق امنیتی محدودتر با آمریکا، بدون عادی‌سازی رابطه با اسرائیل است. این روزنامه نوشته بود عربستان سعودی با توجه به عدم حصول آتش‌بس در غزه و همچنین مقاومت اسرائیل در برابر تشکیل کشور فلسطین به دنبال اجرایی کردن «پلن B» یا راهکار جایگزین خود برای توافق امنیتی با آمریکا بدون عادی‌سازی روابط با اسرائیل است.در این برنامه عربستان سعودی به دنبال امضای یک قرارداد دفاعی با ایالات متحده آمریکا برای برخورداری از کمک این کشور در زمینه انرژی هسته‌ای و مبادله فناوری‌های هوش مصنوعی و دیگر فناوری‌های نوظهور خواهد بود. قرار است پیشنهادی به اسرائیل برای عادی‌سازی روابط دیپلماتیک با عربستان در ازای موافقت با راهکار دو دولتی ارائه شود، اما در برنامه جدید، تکمیل معامله میان آمریکا و عربستان سعودی به عادی‌سازی رابطه با اسرائیل مشروط نخواهد شد.در سوی دیگر ماجرا، دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا دست‌کم فوراً به توافق گسترده منطقه‌ای که از مدت‌ها پیش به دنبال آن بوده دست پیدا نخواهد کرد اما به دنبال آن خواهد بود که از خلل این شراکت راهبردی با عربستان سعودی از نفوذ فزاینده روسیه و چین در منطقه جلوگیری کند.اینکه آیا دولت آمریکا با این توافق «کمتر در برابر کمتر» موافقت خواهد کرد یا خیر هنوز مشخص نیست. درباره اینکه کنگره آمریکا چه واکنشی به آن خواهد داشت ابهام‌ها حتی بیشتر است.

اظهارات لیندسی گراهام مبنی بر اینکه سنای آمریکا توافق میان عربستان و آمریکا بدون سازش با اسرائیل را به تصویب نخواهد رساند نشان‌دهنده دشواری‌هایی است که دولت جو بایدن برای پیشبرد طرح جایگزین عربستان با آن مواجه خواهد بود.