پیش‌بینی یک استاد دانشگاه آمریکا از احیای برجام / توافق می‌شود اما...
توپ مذاکرات هسته‌ای همچنان در حال چرخیدن بین طرفین است و بعد از هفته‌های که از «قریب الوقوع بودن توافق» صحبت می‌شد، حالا ظاهرا یک بار دیگر ناامیدی بر فضای مذاکرات حاکم شده است. اما این بار یک موضوع دیگر هم اضافه شده است؛ بر اساس اظهارات مقام‌های آمریکایی و رسانه‌های غربی، احتمالا ادامه مذاکرات احیای برجام به بعد از انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا موکول خواهد شد. در همین راستا، مصاحبه‌ای با «دکتر جان هارپر» -استاد سیاست خارجی دانشگاه «جانز هاپکینز»- انجام شد.
پیش‌بینی یک استاد دانشگاه آمریکا از احیای برجام / توافق می‌شود اما...
متن گفتگو با «دکتر جان هارپر» بدین شرح است:
- در حالی که طرفین در مذاکرات هسته‌ای از «امکانپذیر بودن توافق تا چند روز آینده» صحبت می‌کنند، اما شاهد هستیم که علیرغم گذشت چند هفته هنوز توافق حاصل نشده است. علت این تناقض در چیست؟
فکر می‌کنم هم دولت ایران و هم دولت ایالات متحده همچنان در حال بحث در مورد منطق احیای توافق هستند. هنوز تردید و بی‌اعتمادی بین دو طرف زیاد است. همه می‌دانند که اسرائیل و عربستان سعودی مخالف توافق جدید هستند و آمریکا باید این را در نظر بگیرد. همانطور که شما هم اشاره کردید، انتخابات میان دوره‌ای ایالات متحده نیز احتمالا در به تاخیر افتادن مذاکرات موثر خواهد بود. با این حال، اروپایی‌ها نقش سازنده‌ای ایفا می‌کنند. هم آمریکا و هم ایرانی‌ها مزایای اقتصادی غیر قابل انکاری از توافق خواهند داشت؛ به‌ویژه برای ایران از نظر تولید نفت بیشتر و [برای آمریکا] از نظر قیمت پایین‌تر نفت که از چند ماه پس از کاهش تحریم‌های ایران آغاز می‌شود.
- با توجه به اینکه تقریبا نیمی از دولت بایدن سپری شده و این احتمال وجود دارد که بعد از دو سال فرد دیگری وارد کاخ سفید شود، حتی در صورت توافق چقدر می‌توان به آینده آن خوش‌بین بود؟
من معتقدم که اگر یک دموکرات در سال 2024 به کاخ سفید راه بیابد، می‌توانیم کاملا مطمئن باشیم که توافقنامه تجدید شده تداوم خواهد داشت. اما اگر یک جمهوری خواه انتخاب شود، احتمال بقای آن بسیار کمتر خواهد شد. بنابراین، تمدید قرارداد برای ایران یک قمار است. اما ایران ممکن است محاسبه کند که منافع یک توافق جدید در 3 یا 4 سال آینده، تمدید آن را توجیه کند؛ حتی اگر توافق دوباره در سال 2025 یا 2026 لغو شود.
- شما نتیجه نهایی مذاکرات هسته‌ای را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
من حدس می‌زنم که یک توافق جدید حاصل خواهد شد اما بعید است تا قبل از انتخابات آمریکا در ماه نوامبر اتفاق بیافتد.
- اتفاقا این روزها خبری مبنی بر احتمال «به تعویق افتادن مذاکرات برای احیای برجام تا ماه نوامبر» مطرح شده است. علت پیوند توافق با انتخابات میان دوره‌ای کنگره چیست؟
دو دلیل برای این موضوع محتمل است. بایدن و بقیه اعضای دولت از مسائل دیگر (روسیه، چین، مبارزات سیاسی داخلی در ایالات متحده) منحرف شده‌اند و در حال حاضر وقت تمرکز بر ایران و خاورمیانه را ندارند. دوم اینکه، احیای توافق از نظر سیاسی در ایالات متحده بحث برانگیز خواهد بود. اکثر جمهوری خواهان مخالف آن هستند. دولت بایدن ترجیح می‌دهد تا قبل از انتخابات [میان دوره‌ای کنگره] بهانه دیگری دست جمهوری خواهان برای حمله به دموکرات‌ها ندهد. از دیدگاه سیاسی داخلی آمریکا بهتر است تا پایان انتخابات صبر کنیم.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
