باورهای غلط درباره جنسیت جنین/نقش تعیین کننده با زن است یا مرد؟

متخصص ژنتیک بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به اینکه زنان نقش تعیین کننده‌ای در جنسیت جنین ندارند، گفت: در واقع این مردان هستند که با جنسیت ژنتیکی جنین را مشخص می‌کنند.

حسن رودگری،متخصص ژنتیک بالینی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه در اکثر موجودات مبنای خلقت در تکامل جنین به سمت دختر شدن استوار است، افزود: اما زمانی‌که کروموزم y سالم و فعال به جنین منتقل شود که فقط در اسپرم مردان وجود دارد. در ترکیب با کروموزوم x که از مادر آمده منجر به جنسیت پسر در جنین می‌شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادامه داد: بنابرین اگر یکی از کروموزوم‌های X مادر از طریق تخمک در کنار کروموزوم X پدر از طریق اسپرم در نطفه قرار بگیرد، جنسیت جنین دختر می‌شود و اگر در کنار کروموزوم Y پدر قرار گیرد، جنسیت جنین، پسر خواهد بود؛ بنابراین این کروموزوم Y مردان است که در دختر یا پسر بودن جنین تاثیر دارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا جنسیت نوزاد را در دوران جنینی می‌توان تغییر داد یا خیر؟، گفت: از نظر علمی پس از تشکیل نطفه تغییر دادن محتوای ژنتیکی غیر ممکن است.

متخصص ژنتیک دانشگاه با تاکید بر اینکه تعیین جنسیت فرزند از طریق تجویز رژیم‌های غذایی از سوی برخی افراد، پایه و اساس علمی ندارد، گفت: تمام روش‌ها مثل رژیم‌های غذایی خاص و یا آمیزش در یک زمان ویژه‌ که می‌تواند باعث دختر یا پسر شدن جنین ‌شود، پایه و اساس علمی نداشته و هیچ کدام خصوصا در مواردی که سلامت فرد به خطر می‌افتد توصیه نمی‌شوند.

هیچکدام از روش هایی غذایی، حتی انانی که بر رویشان تحقیقاتی نیز در مراکز معتبر صورت گرفته به هیچ نتیجه و روش قطعی و مطمئن ختم نشدند. لذا از دستورات غذایی که  خطری برای سلامت فرد داشته باشد و یا تعادل رژیم غذایی وی را با افزودن بیش یا کمتر از حد نیاز محتویات غذایی بر هم بزند، باید به‌شدت پرهیز شود. 

متخصص ژنتیک بالینی دانشگاه با تاکید براینکه تعیین جنسیت فرزند از طریق تجویز رژیم‌های غذایی از سوی برخی افراد پایه و اساس علمی ندارد، گفت: تمام روش‌ها مثل رژیم‌های غذایی خاص و یا آمیزش در یک زمان ویژه‌ که می‌تواند باعث دختر یا پسر شدن جنین ‌شود، پایه و اساس علمی نداشته و هیچ کدام خصوصا در مواردی که سلامت فرد به خطر می‌افتد توصیه نمی‌شوند.

وی درباره این موضوع که زن تعیین کننده جنسیت است یا مرد، مجددا خاطرنشان کرد: عامل ژنتیکی تعیین  جنسیت جنین در حقیقت مردان هستند، بنابراین اگر مردی همسر خود را به  بهانه‌هایی مثل این که «دختر زاست» سرزنش کند و یا همسر دیگری را برای پسردار شدن انتخاب کند، سخت در اشتباه است؛چرا که این مسئله  از جانب زن نیست و این مردها هستند که با شانس ۵۰ درصد با اشتراک گذاشتن کروموزوم y و یا x از طریق اسپرم، جنسیت پسر با دختر جنین را رقم می زنند.

 رودگری در توضیح اینکه چه طور می‌توان با روش‌های علمی تعیین کرد که جنس جنین چه باشد، عنوان کرد: استفاده از روش تشخیص ژنتیکی قبل از انتقال جنین، تنها روش علمی برای این منظور است. روش تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی (PGD) این امکان را به خانواده‌هایی که طبق قانون و به دلایل خاص،  جنسیت فرزند خود را پیش از بارداری می‌توانند انتخاب کنند، به دست می‌دهد.

 وی تاکید کرد: این روش صرفا برای ارجحیت دادن به نوزاد دختر یا پسر نیست بلکه برای کمک به والدین بیمار برای جلوگیری از انتقال بیماری‌های وابسته به جنسیت مانند هموفیلی، کوررنگی، دیستروفی عضلانی و… نیز طراحی شده است.

متخصص ژنتیک بالینی دانشگاه توضیح داد: جنین‌های مبتلا به این بیماری‌ها با روش ژنتیکی PGD شناسایی و از فرآیند IVF حذف می‌شوند تا از انتقال ژنتیکی بیماری‌ها به فرزند آینده جلوگیری شود و جنین فاقد بیماری مورد نظر، به رحم مادر منتقل می‌شود.

وی تاکید کرد: مرکز جامع خدمات ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، خدمات PGD و مشاوره‌ای لازم را به خانواده‌هایی که قانونا می‌توانند از این امکان برای تعیین جنسیت پیش از بارداری استفاده کنند، می‌تواند ارایه دهد.

رودگری هدف اصلی این مرکز را ارایه خدمات تخصصی ژنتیک با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای تشخیصی بین‌المللی اعلام کرد و افزود: تمامی خدمات در این مرکز که فضای فیزیکی آن در بیمارستان طالقانی مستقر است، با تعرفه دولتی انجام می‌شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه تصریح کرد: کلینیک‌های تخصصی بیماری‌های متابولیک و ناهنجاری های بدو تولد، ژنتیک ناباروری، مادر و جنین، ژنتیک بیماری‌های اعصاب، ژنتیک بیماری‌های قلبی و شایع ارثی و سرطان‌های ارثی در مرکز جامع خدمات ژنتیک فعال است و خدمات تشخیصی سیتوژنومیک، مولکولی و مولکولی پیشرفته (NGS) نیز در آن ارائه می‌شود.

به گفته وی، واحد مشاوره ژنتیک با همکاری و بهره گیری از تخصص و تجارب پزشکان متخصص ژنتیک و سایر متخصصان بالینی و با هدف تشخیص بیماری، اطلاع رسانی به بیماران و خانواده‌های آنها در خصوص ماهیت، نحوه توارث، اقدامات پیشگیرانه و پیش آگهی بیماری فعالیت می‌کند.

 رودگری درباره انواع خدمات مشاوره‌ای نیز گفت: مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج و بارداری، حین ازدواج، ناباروری و سقط مکرر، بیماری‌های شایع ارثی از جمله عقب افتادگی ذهنی و ناهنجاری‌های خونی، بیماری‌های متابولیک و سرطان‌های ارثی و سایر بیماری‌های شایع و ناشایع فامیلی نیز در مرکز جامع خدمات ژنتیک انجام می‌شود.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.