آن‌قدر باید درِ دیپلماسی را بزنید تا این در باز شود
علی‌اکبر صالحی، وزیر اسبق امور خارجه و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران، سخنران بعدی همایش «دیپلماسی اقتصادی» بود.
علی‌اکبر صالحی در همایش «دیپلماسی اقتصادی» گفت: ابتدای امر از بانیان این همایش به‌موقع تشکر می‌کنم، همایش دیپلماسی اقتصادی. چهل و اندی سال از وقوع انقلاب می‌گذرد. قطعاً برای اینکه چنین انقلاب ریشه‌دار، عمیق و فراگیری به استقرار برسد لازم است چند دهه‌ای از آن بگذرد، مثل مولودی که به دنیا می‌آید و برای رسیدن به بلوغ فکری نیازمند زمان است. با تمام فراز و نشیب‌ها حالا وقت این است که درباره مفاهیمی از این دست که در همایش دیپلماسی اقتصادی مطرح است فکر کنیم، از این رو از خانه دیپلماسی و برگزارکنندگان این همایش در این زمانه تشکر می‌کنم. آقای مهمانپرست اهداف این همایش را به خوبی تبیین کرد و من چیزی اضافه‌ای ندارم تا در مورد آن بگویم.
وی افزود: کشور ما در این چهار دهه بر خلاف فراز و نشیب‌ها، سختی‌ها و فشارهای مختلف- از جنگ گرفته تا تحریم- می‌بینم به لطف الهی و همت عالی این مردم بزرگ و با مساعی دولت‌های مختلف در وضعیتی هستیم که می‌توانیم چنین همایش‌هایی برقرار کنیم و حرفی برای گفتن داشته باشیم. در این چهل و اندی سال که گذشته کارهای فراوانی انجام داده‌ایم، اما گاهی دوست داریم به نیمه خالی لیوان نگاه کنیم و انتظارات و عدم توفیقات را بیان کنیم، ولی چون اهداف انقلاب والا بود قطعاً تا رسیدن به آن قله زمان احتیاج داریم.
صالحی توضیح داد: هر کدام از ما در زمان مسئولیت توفیقات و اشتباهاتی داشته‌ایم. یکی از اهداف بارز انقلاب تحقق استقلال سیاسی بود؛ یعنی خودمان می‌خواستیم تصمیم بگیریم و در مدار سیاسی ابرقدرت‌ها نباشیم. ممکن است در این روند گاهی درست تصمیم نگیریم و تدبیر ما بر اساس سعی و خطا باشد، اما یکی از ویژگی‌های این انقلاب اصلاح‌پذیری است که این ویژگی بسیار مبارکی است.
رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران مطرح کرد: اگر بخواهیم نیمه پر لیوان را نگاه کنیم باید به بحث زیرساخت‌ها اشاره کنیم و سپاس‌گزار باشیم از کسانی که سهمی در این تحولات داشتند. کشوری که در ابتدای انقلاب ۳۳ میلیون نفر جمعیت داشت که از این جمعیت ۱۷۵ هزار دانشجو بودند، حالا تعداد دانشجویانش بالغ بر سه میلیون و ۷۰۰ هزار نفر است، پس خودتان تفاوت را ببینید. جمعیت ما دو برابر شده، اما جمعیت دانشجویان چند برابر شده و در این موضوع تنه به تنه کشورهای پیشرفته می‌زنیم. سوال این است که آیا از نظر کیفیت هم به اندازه آن کشورها هستیم؟ به‌عنوان یکی از اعضای دانشگاه می‌توانم شهادت بدهم که از نظر کیفی کارنامه قابل قبولی داشته و بالاترین رشد چاپ مقالات معتبر و یکی از جایگاه‌های خوب در رابطه با ارجاعات به این مقالات را داریم. نکته دیگر این است که در اوایل انقلاب مگر چند شهر گاز داشت؟ اما حالا می‌توانیم بگوییم اغلب خانواده‌های ایرانی به گاز شهری وصل هستند؛ یعنی بیش از چند صد هزار کیلومتر لوله‌کشی گاز در این چندین سال انجام شده است. این‌موارد در شرایط جنگ، تحریم‌ها، مسائل اقتصادی و… محقق شده که دستاورد بزرگی است، پس این نیمه پر لیوان را فراموش نکنید. همیشه بایستی مطالبه‌گر باشیم، چون محرک دولت‌ها مطالبه‌گری ملت‌هاست. درباره برق باید بگویم در ابتدای انقلاب پیک برق ایران چیزی حدود چهار هزار مگاوات بود، اما امروز پیک ما به ۶۸ هزار مگاوات رسیده است و در حالی که جمعیت ما دوونیم برابر شده است، این میزان تولید برق شوخی نیست، من ساعت‌ها می‌توانم بنشینم و در وصف این نعمات الهی و دستاوردها سخن بگویم اما آیا ما باید راضی باشیم؟ خیر باید مطالبه‌گر باشیم البته بعضی جاها هم اشتباه عمل کرده‌ایم؛ مثل زدن چاه‌ها که باعث نشست دشت‌ها، عمق چاه‌ها و… شده است.
صالحی توضیح داد: شما را به مقاله چندین سال پیش نیویورک‌تایمز ارجاع می‌دهم. نویسنده این مطلب می‌گفت بروید و در ایران سرمایه‌گذاری کنید. او می‌گفت ایران بهترین نیروی انسانی کارآمد، بهترین زیرساخت‌ها و بهترین منابع زیرزمینی در منطقه را دارد و موقعیت ژئوپولتیک ایران مثال‌زدنی است.
وی گفت: اگر کسی در ایران سرمایه‌گذاری کند به تمامی مرزها دسترسی دارد. ما بنادر، مراکز، استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان را داریم پس الان کشور از نظر سیاسی به یک پایداری رسیده، چندین دولت عوض شده و این کشور همچنان پایدار مانده است. گاهی هم اختلافات سیاسی داریم، اما همین اختلاف سیاسی نشان‌دهنده نضج سیاسی ماست و گرچه برخی جاها از ادب و اخلاق دور می‌شویم، اما همه اینها درست می‌شود. احساس من این است که دولت سیزدهم به این حقیقت پی برده که باید در روابط بین‌الملل چشم‌ها را شست. ما باید روابط بین‌الملل را با توجه ویژه‌ای دنبال کنیم. خوشبختانه اقدامات عملی دولت در این حوزه با همت و توجه بیشتری پیگیری می‌شود. خوشحالم عزیزی به نام دکتر صفری که از دوستان و سفرای خوب، جدی و موفق است در وزارت خارجه حضور دارد.
صالحی مطرح کرد: آقای صفری انتخاب شایسته‌ای بودند، اما باید به ایشان کمک کرد. هروقت دست به دست هم بدهیم، خیرخواهانه و بدون تعصبات عمل کنیم برکات الهی هم حاصل می‌شود، پس باید همه به ریسمان الهی بپیوندیم و خیرخواهانه عمل کنیم. این همایش از این نظر به‌موقع است چون اراده دولت سیزدهم در دیپلماسی اقتصادی مطرح است و رئیس‌جمهور هم بارها به همین موضوع تاکید کرده. همه ما شنیده‌ایم که با اوراسیا گشایش‌های خوبی داشته‌ایم، با شانگهای هم چنین اتفاقی رخ داده است و…. این البته حاصل کار همه دولت‌هاست، به‌گونه‌ای که هرکسی آمده خشتی روی خشت دیگر گذاشته و به اینجا رسیده است. ما به این نظام افتخار می‌کنیم و این دستاوردها مرهون تجمع دولت‌های سابق است. دولت سیزدهم هم می‌خواهد ادامه‌دهنده راه باشد. در حال حاضر همه چیز داریم و آماده ورود به بحث دیپلماسی اقتصادی هستیم. ترکیب دیپلماسی اقتصادی اولویت‌ها را نشان می‌دهد و وزارت خارجه متولی آن است، اما ارگان‌های دیگر مثل صمت، نفت و کار مجری هستند و باید در یک منظومه به گونه‌ای کار کنند که نظرات خود را بدهند و خواسته‌های خود را بیان کنند. لازم است در سطح داخلی هر ارگانی بعد از رفع موانع بین‌المللی خواسته‌های خود را پیاده کند.
صالحی در پایان سخنان خود گفت: به همه بانیان دست مریزاد می‌گویم، اما دو چیز را فراموش نکنیم که یکی پیگیری امور است. آقای صفری و آقای مهمانپرست آن‌قدر باید این در دیپلماسی را بزنید تا این در باز شود. در اینجا اهداف روشن است پس شیوه‌های رسیدن به آن اهداف را مطرح کنید. خواهشم این است که روی بحث شیوه‌های تحقق این امر مهم در این زمانه مهم فکر کنید.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
