از سر بریدن یک افسر پلیس تا دستگیری سه‌هزار نفر از معترضان
در حالی که بر اساس جدیدترین گزارش‌ها، کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت مشترک شامل روسیه، ارمنستان، تاجیکستان، بلاروس و قرقیزستان برای اعزام هزاران نیروی صلحبان به قزاقستان برنامه ریزی کرده‌اند، رئیس جمهور این کشور امروز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد که نظم قانون اساسی در این کشور مجددا به طور عمده حکمفرما شده است.
این در حالی است که بر اساس آخرین گزارش‌های رسیده از شهر آلماتی، پایتخت پیشین قزاقستان، مسئولان و نیروهای امنیتی این کشور معترضان را از میدان اصلی این شهر پراکنده کرده و بیرون رانده‌اند.
وزارت کشور قزاقستان در بیانیه‌ای جداگانه اعلام کرده که به دنبال ناآرامی‌های چند روز اخیر در این کشور ۲۶ "مجرم مسلح" کشته شدند و همچنین ۱۸ تن از نیروهای پلیس و امنیتی این کشور نیز از ابتدای این اعتراضات تا کنون کشته شده‌اند.
طبق اعلام وزارت کشور قزاقستان همچنین بیش از ۳۰۰۰ نفر نیز در جریان این ناآرامی ها دستگیر شدند.
همزمان قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان امروز در بیانیه‌ای اظهار کرد: یک عملیات "ضدتروریسم" در کشور به اجرا در آمده است. نیروهای نظم و قانون به سختی در حال کار کردن هستند. نظم قانون اساسی عمدتا در همه مناطق کشور بازیابی شده است.
او اضافه کرد: مقامات محلی وضعیت را در کنترل دارند. اما "تروریستها" همچنان از تسلیحات استفاده کرده و به اموال شهروندان آسیب وارد می‌کنند. بنابراین اقدامات "ضدتروریستی" باید تا زمان نابودی کامل شبه نظامیان ادامه یابند.
قرار است توکایف یک سخنرانی سراسری نیز طی امروز جمعه خطاب به مردم این کشور ایراد کند.
به گزارش گاردین، در حالی که ناآرامی‌های همراه با آشوب و خشونت تا روز پنجشنبه نیز در قزاقستان ادامه یافت، اولین بخش از نیروهای صلحبان سازمان پیمان امنیت مشترک که عمدتا متشکل از نیروهای روسیه هستند وارد قزاقستان شدند. این نیروها در پی درخواست رئیس جمهور قزاقستان به این کشور اعزام شدند.
به نوشته گاردین، اواخر روز پنجشنبه که نیروهای امنیتی قزاقستان برای پاکسازی یک میدان مهم شهر آلماتی، محل وقوع چند درگیری میان تظاهرکننده ها و نیروهای دولتی، تلاش کردند، همچنان صدای شلیک گلوله و انفجارهایی شنیده شد. طی این اعتراضات معترضان چند ساختمان دولتی را در قزاقستان مورد حمله قرار دادند و در عین حال گزارش شد که برای مدت کوتاهی نیز کنترل فرودگاه آلماتی را به دست گرفتند.
وزارت کشور قزاقستان امروز اعلام داشت که مقامات این کشور هم اکنون کنترل همه ساختمانهای متعلق به دولت و نیروهای امنیتی را در دست دارند. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش کرد که دست کم جسد یک افسر پلیس در حال سر بریده شدن، پیدا شده است.
وزارت دفاع روسیه تصاویر و ویدئوهایی از سربازان صلحبان این کشور در حین تدارک برای ورود به این کشور حوزه آسیای مرکزی که ششمین روز ناآرامی‌ها را تجربه کرده، منتشر ساخت؛ ناآرامی هایی که از بابت نارضایتی عمومی در قبال بالا رفتن قیمت سوخت شروع شدند.
دبیرکل سازمان پیمان امنیت مشترک به خبرگزاری ریانووستی روسیه گفت، این سازمان بعد از دریافت درخواست قاسم جومارت توکایف رئیس جمهور قزاقستان در روز چهارشنبه، حدود ۲۵۰۰ سرباز صلحبان را برای اعزام به این کشور در نظر گرفت و نیروهای روسیه و بلاروس از اواخر روز پنجشنبه وارد قزاقستان شدند.
به گزارش خبرگزاری‌های "تاس" و "نووستی" روسیه، عصر پنجشنبه هیچ معترضی در میدان جمهوری، یکی از محل‌های اصلی درگیری ها در شهر آلماتی، حضور نداشته است.
به گزارش همین خبرگزاری‌ها، کنترل شهرداری و اقامتگاه رئیس جمهوری در آلماتی که یک روز قبل از آن به آتش کشیده شد، به تصرف نیروهای دولتی درآمده است.
واکنش‌های بین المللی
همزمان آمریکا ادعا کرد، "احتمال تسلط روسیه بر نهادهای قزاقستان و نیز نقض احتمالی حقوق بشر" را زیر نظر دارد.
واشنگتن می‌گوید در حال رصدِ اوضاع قزاقستان و "نظارت" بر نقض احتمالی حقوق بشر توسط سربازان روسیه در این کشور است.
آمریکا روز پنجشنبه به نیروهای روسیه ای مستقر در قزاقستان هشدار داد تا از هرگونه اقدام در جهت نقض حقوق بشر یا تلاش برای به دست گرفتن کنترل نهادهای این کشور بپرهیزند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم مدعی شد: آمریکا و صراحتاً تمام جهان، هرگونه نقض احتمالی حقوق بشر را زیر نظر دارند. ما همچنین هر اقدامی را که ممکن است زمینه را برای تسلط بر نهادهای قزاقستان فراهم کند، زیر نظر داریم.
جن ساکی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید هم در اظهارنظری مشابه گفت: آمریکا استقرار نیروهای تحت رهبری مسکو در قزاقستان را رصد می‌کند و چشم به گزارش‌ها در خصوص نقض بالقوه حقوق بشر در این کشور دارد.
او اظهار کرد: ما پرسش‌هایی درباره ماهیت این درخواست و اینکه آیا دعوتی مشروع است یا خیر داریم. ما در مقطع فعلی از آن مطلع نیستیم.
ساکی به خبرنگاران گفت: ناآرامی ها در قزاقستان بر برنامه های مربوط به مذاکرات ناتو با روسیه در چند روز آینده درباره اوکراین تاثیر نخواهد گذاشت.
جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپه هم در توئیتی نوشت: این کمک‌های نظامی خارجی (به قزاقستان) خاطرات وضعیت هایی که باید از آنها اجتناب شود را یادآوری می‌کند. باید حقوق و امنیت شهروندان تضمین شود.
توکایف روز چهارشنبه یک وضعیت اضطراری ملی دو هفته‌ای را همراه با ممنوعیت تردد شبانه و برپایی تجمعات بزرگ اعلام کرد. این محدودیت‌ها در حالی اعمال شدند که جمعیت قابل توجه مسیحیان ارتودکس قزاقستان امروز جمعه عید کریسمسشان را جشن می گیرند.
توکایف همچنین در بیانیه‌ای دیگر برای تبریک به این مسیحیان گفت: امروز بیش از هر زمان مهم است که ما برای تضمین صلح و ثبات کشور همبستگی نشان دهیم.
او ضمن تبریک به این مسیحیان ارتودکس تصریح کرد: من مطمئن هستم که با یکدیگر بر همه مشکلات و آزمونها غلبه کرده و دارایی اصلی خود یعنی وحدت مردممان را حفظ خواهیم کرد.
همچنین آلکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس به طرح جزئیات مذاکراتش درباره وضعیت قزاقستان و تصمیم کشورش برای استقرار نیروهای صلحبان خود در آن کشور پرداخت.
او در پی برگزاری نشست مقامات دولتش گفت: شما می‌دانید در قزاقستان چه اتفاقاتی دارد می‌افتد. ما بسیار از بابت ماهیت از پیش برنامه ریزی شده رخدادها نگران هستیم. ما کل شب گذشته را رایزنی کردیم. ما همزمان با ولادیمیر پوتین تحولات را دنبال کردیم و چند بار تلفنی گفتگو کردیم.
از سوی دیگر استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل با بیان این که این سازمان وضعیت قزاقستان را "از نزدیک" دنبال می‌کند تایید کرد که چند تماس بین مقام‌های سازمان ملل و قزاقستان از جمله بین ناتالی گرمان نماینده ویژه سازمان ملل و مختار تیلیوبردی، معاون وزیر خارجه قزاقستان انجام شده است.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
