برنامه دولت بایدن برای ایران و عربستان چیست؟

اِلی لیک ستون نویس پایگاه آمریکایی بلومبرگ طی مقاله ای با عنوان " ممکن است ترقی خواهان دموکرات سیاست خارجی بایدن را دوست نداشته باشند" نوشت:

اندکی پس از آنکه جو بایدن، رئیس جمهور منتخب، به عنوان نامزد نهایی دموکرات ها برای انتخابات 2020 تعیین شد، گروهی متشکل از 50 سازمان پیشرو با ارسال نامه ای به ستاد انتخاباتی وی خواستار متعهد شدن او برای انجام تغییرات گسترده در سیاست خارجی شدند و از او خواستند تا این امر را در دستور کار خود قرار دهد.

آنها می خواستند که وی با چنین سیاست هایی از جمله ورود مجدد به توافق هسته ای ایران و کاهش حداقل 200 میلیارد دلار از بودجه پنتاگون موافقت کند.

شش ماه بعد از آن بایدن اینگونه جواب آنها را داد: با انتخاب آنتونی بلینکن به عنوان وزیرامور خارجه آمریکا، جیک سالیوان به عنوان مشاور امنیت ملی و همچنین میشل فلورنوی به عنوان وزیر دفاع این سیگنال را داد که تیم امنیت ملی ملی بیشتر از آنچه جناح چپ حزب وی می خواهد میانه روتر باشد

بدون شک بلینکن، سالیوان و فلورنوی به عربستان سعودی آنگونه که از دولت ترامپ انتظار می رفت چراغ سبز نشان نخواهد داد، انتخاب جان کری به عنوان نماینده رئیس جمهور آمریکا در امور آب و هوایی نشان می دهد مساله ای که برای ترامپ و کاخ سفید مهم نبود برای بایدن یک اولویت محسوب می شود. بایدن همچنین وعده داده که درصورت ایفای کامل توافق هسته ای از سوی ایران او نیز آمریکا را به این توافق باز می گرداند.

همزمان هر سه گزینه بایدن از بین میانه روهای حزب دموکرات انتخاب شده اند. بلینکن یکی از دستیاران قدیمی بایدن است که مدتی رئیس دفتر کمیته روابط خارجی سنای ایالات متحده آمریکا نیز بود.او در سال گذشته توضیح داد که چگونه دولت بایدن بر روی بازسازی روابط با متحدانش تمرکز خواهد کرد؛ اتحادی که ترامپ آن را مختل کرده است.

بلینکن همچنین نشان داده است که در زمینه سیاست خاورمیانه ای نسبت به هم حزبیان ترقی خواه خود دیدگاه های واقع گرایانه تری دارد. وی پیشتر به جوییش اینسایدر گفته بود اگر دولت بایدن تحریم های مربوط به برنامه هسته ای ایران را به حالت تعلیق در آورد ما تحریم های غیرهسته ای را به عنوان یک محافظ در برابر دیگر رفتارهای نادرست ایران در دیگر حیطه ها ادامه خواهیم داد. اگر بایدن به این قول خود عمل کند ، ایران همچنان تحت فشار مالی قابل توجهی قرار خواهد گرفت زیرا دولت ترامپ تحریم های ایران را به دلیل حمایت از تروریسم افزایش داده است.

در دیگر موضوعات جهانی نیز بایدن از سیاست های حزب ترقی خواه دموکرات پیروی نمی کند. در نامه ماه مه که قبل تر به آن اشاره شد از بایدن خواسته شد تا تلاش ها برای سرنگوی رژیم ها و تحریم ها علیه ایران و ونزوئلا را رد کند. این در حالی است که سال گذشته جیک سالیوان طی اظهاراتی در موسسه هادسون نشان داد که با این موضوع کاملا موافق نیست. وقتی در خصوص سیاست ترامپ درباره ونزوئلا از او سوال پرسیده شد وی گفت که اقدام نظامی علیه ونزوئلا بسیار پرمخاطره است و عاقلانه این بود که بر روی اقدامات غیرنظامی تمرکز شود. این به معنای تشدید تحریم ها و ادامه تشکیل ائتلاف بین المللی در این مورد است؛ به ویژه تمرکز بر جدا کردن چین ، کوبا و روسیه از ونزوئلا.

«فلورنوی» نیز یک میانه رو در زمینه سیاست های دفاعی است. او علناً با کاهش قابل توجه بودجه دفاعی مخالفت کرده و از بازسازی ارتش برای مقابله با چالش های جدید چین و روسیه دفاع کرده است. این نکته اصلی در خصوص شهادت دادن او در سال گذشته در کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا بود ، جای که وی اظهار داشت که نگرانی اصلی او یک محاسبه اشتباه توسط روسیه یا چین است که در نهایت می تواند منجر به یک تقابل بزرگ با ایالات متحده آمریکا شود. وی تاکید کرد که ایالات متحده باید "همه سیستم های لازم را تهیه و مستقر کند تا هر دو کشور را از هرگونه رفتار بد باز دارد.

این موارد را با نامه ای که در تاریخ 11 ماه مه از سوی ترقی خواهان ارسال شد مقایسه کنید که در آن درخواست شد تا تعامل دیپلماتیک بیشتری با روسیه و چین برقرار شود. در آن نامه هشدار داده شد که بزرگنمایی در خصوص این تهدیدات علیه ایالات متحده موجب تشدید ترس ، نژادپرستی و نفرت در داخل کشور خواهد شد.

هنوز برای ارزیابی سیاست خارجی دولت بایدن بسیار زود است، وقتی باراک اوباما رئیس جمهور شد هیچ کس انتظار وقوع بهار عربی و تراژدی جنگ در سوریه را نداشت. روسای جمهور اغلب با واکنش به وقایع جهان می آموزند که سیاست خارجی آنها بر چه مبنایی خواهد بود.

با این وجود، نشانه های اولیه از دولت بایدن حاکی است که حداقل در حال حاضر، او در حال ترسیم دوره ای بر مبنای توازن و میانه روی است. اگرچه گزینه های مدنظر وی برای ترقی خواهان حزب دموکرات ناامید کننده است، اما مطمئناً برای متحدان کشورش اطمینان بخش خواهد بود.

از سویی خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز طی گزارشی نوشت: با اعلام "آمریکا برگشته است" جو بایدن در حالی تیم امنیت ملی خود را معرفی کرد که نشان داد چگونه از دوران"آمریکا اول" ترامپ عبور کرد و متخصصانی را در زمینه سیاست خارجی و امنیت ملی در دولت منصوب کرد. در همین راستا رئیس جمهور منتخب تلاش می کند تا پیام روشنی در مورد تمایل خود برای برقراری مجدد تعامل قابل پیش بینی تر از ایالات متحده در صحنه جهانی ارائه دهد.این بدان معنا است که آمریکا بار دیگر احیا شده و آماده برای رهبری جهان است.

بایدن و ایران

پایگاه آمریکایی ان بی سی نیوز به بررسی سیاست بایدن در قبال تهران در اولین روزهای کاری او در کاخ سفید پرداخته و می نویسد که بایدن علاقه دارد تا میزان تنش ها با ایران را کاهش دهد. به گفته دیپلمات های اروپایی و مقامات پیشین ایالات متحده آمریکا، رئیس جمهور جدید می تواند چندین گام ایجاد اعتماد به نفس را نشان دهد که نشان می دهد واشنگتن آماده دیپلماسی است. این اقدامات می تواند شامل لغو تحریم های وزیر خارجه ایران و برخی دیگر از مقامات ارشد، لغو ممنوعیت سفر به کشورهای دارای اکثریت مسلمان باشد که بسیاری از ایرانیان آمریکایی را تحت تأثیر قرار داده و محدودیت های واردات و کالاهای بشردوستانه به ایران را کاهش دهد.

بایدن نیز پیش از این متعهد شده بود ممنوعیت سفر را لغو کند و اظهار داشت اطمینان حاصل خواهد کرد که تحریم های ایالات متحده مانع مبارزه ایران علیه کوید -19 نمی شود.

کاترین بائر یکی از مقامات سابق وزارت خزانه داری آمریکا و دیگر مقامات اسبق گفته اند که دستورالعمل های جدید از سوی دولت بایدن می تواند سیگنالی به اروپا و بانک های آنها باشد تا معاملات انسانی را که ایران خواستار آن است بدست آورد.

این پایگاه آمریکایی همچنین می افزاید بایدن شاید تا مشخص شدن نتایج انتخابات تمایلی به مذاکره برای توافق جدید نداشته باشد.

ان بی سی می افزاید که با توجه به ترکیب مجلس ایران ممکن است رئیس جمهوری بعدی ایران نیز از طیف اصولگرا باشد که در چنین شرایطی امکان تعامل و مذاکره کاهش خواهد یافت. به گفته کارشناسان و تحلیلگران اگر دولت کنونی ایران از رفع تحریم های آمریکا تا قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران اطمینان حاصل کند این مساله می تواند به متحدان میانه رو حسن روحانی کمک کند.

ان بی سی می افزاید: مواضع دونالد ترامپ در قبال تهران دستاویزی برای تندرویان در داخل ایران شده است که از همان ابتدا با توافق مخالف بوده اند و رئیس جمهور ایران را به خاطر آن سرزنش می کنند.

این رسانه آمریکا می نویسد: علی رغم مواضع مطرح شده رهبر جمهوری اسلامی ایران درها را برای احیای برجام به طور کامل نبسته است. به گفته دو مقام ارشد اطلاعات آمریکا مهمترین دلیل دلسردی ایران نسبت به آمریکا در خصوص ارزهای بلوکه شده باشد.

ان بی سی در پایان به نقل از کارشناسان و مقامات اسبق اطلاعاتی آمریکا می نویسد که توافق هسته ای تأثیری بر حضور ایران در منطقه و گسترش آن نداشته است.

اخبار مرتبط