رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در حساب توییتر در یادداشتی با عنوان «سایه و همسایه» نوشت:اقدامات آمریکا علیه ایران در دهه‌های اخیر متأثر از دو سلسله عوامل اصالتی و نیابتی است.
عوامل اصالتی از جمله شامل ماهیت استکباری آمریکا، قطع نفوذ آمریکادر اثر انقلاب اسلامی ، جنگ گفتمانی و تعارض منافع منطقه‌ای است.

 


 عوامل نیابتی از جمله شامل تاثیرگذاری رقبای منطقه‌ای ایران و متحدان منطقه‌ای آمریکا بر سیاست خارجی این کشور علیه ایران در اثر تعارض منافع با ایران است. در سال‌های اخیر علی‌رغم تلاش ایران برای کاهش اثر برخی عوامل اصالتی، نسبت به کاهش آثار عوامل نیابتی کم‌توجهی و کم‌کاری و گاه سوء مدیریت شده در نتیجه برخی از مشکلات ایجاد شده در مسیر کاهش عوامل اصالتی نیز ناشی از مداخله فعال عوامل نیابتی است.


 تحریم‌های تحمیل شده بر ایران در دوران ترامپ و دوران اوباما اگر چه از نظر شکلی با یکدیگر شباهت دارند اما دارای تفاوت‌های ماهوی هستند.
 تحریم اوبامایی بیشتر کاربردی ابزاری داشت چرا که برای راضی‌کردن ایران به مذاکره در مورد صنعت هسته‌ای طراحی شده‌بود ولی فشار حداکثری نه برای تشویق ایران به مذاکره بلکه برای تنبیه ایران بابت مذاکره منتهی به برجام  و برای از بین بردن امکان هر گونه مذاکره جدید و مفید طراحی شده‌ است.


 پروژه فشار حداکثری با لحاظ پاسخ‌های احتمالی ایران طراحی شده‌است؛ چرا که ایران از لحاظ حیثیتی نمی‌توانست مذاکره مجدد با ترامپ را بپذیرد در نتیجه پاسخهای احتمالی ایران به خروج آمریکا یعنی خروج متقابل  از برجام یا مقاومت حداکثری منطقاً نتیجه‌ای جز تداوم تحریم‌ها بدنبال نمی‌داشت.


 به نظر می‌رسد «فشار حداکثری» با هدف واقعی و راهبردیِ ناتوان سازی راهبردی ایران در عرصه‌های داخلی، خارجی، اجتماعی و اقتصادی و حذف ایران از مسیرهای ارتباطی جهانی و محروم کردن کشور از مزیت‌های جغرافیایی و ژئوپولیتیکی خود طراحی و اجرا شده‌است.

او در بخش دیگری از این یادداشت نوشت:  متحدان  آمریکا و رقبای منطقه‌ای ایران حاضرند هر چه در توان دارند انجام دهند تا ایران به‌هزینه آمریکا تحریم، تضعیف و در نهایت ناتوان شود.
راهبرد تحمیل فشار حداکثری - در صورت موفقیت- ایران را به سوی کاهش توان ملی، تمرکزگرایی بیشتر، فساد فزاینده و شورش‌های فراگیر خواهد راند.


 در جریان ترور شهید سلیمانی،آمریکایی‌ها حاضر شدند تبعات احتمالی را بپذیرند ولی  توان راهبردی ایران برای رفتار تهاجمی و پاسخ سخت به تحریم حداکثری در سطح منطقه را تضعیف کنند چراکه این یکی از خواسته‌های اصلی رقبای منطقه‌ای ایران از آمریکا بوده‌است تا راهی بی‌بازگشت پیموده شود.


آشنا در پایان نوشت: کشورهای منطقه نشان داده‌اند در سال‌های اخیر در موضوعات حساسی مانند پرونده ایران صرفاً رعیت نیستند بلکه هر یک در وقت حادثه بازی‌گرانی ماهر هستند که می‌توانند حتی رفتار کدخدای خود را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار دهند.
پاسخ مناسب ایران به فشار حداکثری، رایزنی مجدد با آمریکا یا حتی اروپا و چین و روسیه بدون توجه به فشارهای رقبای منطقه‌ای بر آمریکا نیست. به نظر می رسد مشکل اصلی ایران بیشتر در منطقه است و ایران در عین توجه به عرصه بین‌الملل باید از منطقه شروع کند تا به دیگران برسد نه برعکس.

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.