آژیر خطر شیشه های کاخ سفید را می لرزاند

وزارت خزانه داری دولت «دونالد ترامپ» در تازه ترین اقدام خود برای اعمال فشار مضاعف بر جمهوری اسلامی ایران ۳۹ شرکت پتروشیمی، عوامل فروش و زیرمجموعه های آنها را هدف تحریم قرار داد.

خروج یکجانبه از برجام، وضع تحریم های شدید مالی، تحریم خرید نفت از ایران، بازرگانی، معادن و فلزات و اینک پتروشیمی ها نشان از شدیدترین مواجهه اقتصادی آمریکا با ایران دارد.

رهبران کاخ سفید علاوه بر قشون کشی به خاورمیانه و تهدید نظامی، پیشتر دست به تصمیماتی چون قرار دادن سپاه پاسداران به عنوان یکی از ارکان نظامی ایران در لیست گروه های تروریستی خود زده اند.

ترامپ به رغم نمایش برخی نرمش ها در مواضع دیپلماتیک خود همچنان بر تروریستی خواندن کشور ایران اصرار دارد. وی در دیدار اخیر با رئیس جمهوری فرانسه و نیز مصاحبه با شبکه انگلیسی «آی تی وی» در جریان سفر هفته گذشته اش به لندن، جمهوری اسلامی ایران را مملکتی تروریستی خواند و مدعی شد به رغم کاهش دامنه فعالیت ها و ورشکستگی اقتصادی، ایران هنوز حامی تروریسم در منطقه است.

همه اینها در شرایطی است که ترامپ حداکثر توان خود را به کار بسته تا برای برای رسیدن به نقطه مشترکی با ایران، از گزینه های وساطت و میانجیگری سود جوید.

پس از دوره گردی های مقامات آمریکایی در اروپا و کشورهایی چون عراق، بسیاری هدف اصلی سفر مقامات شرقی و غربی به تهران را یافتن راهی برای حل و فصل اختلافات میان دو طرف ارزیابی می کنند.

پیش از اعلام خبر سفر وزیر امور خارجه آلمان به تهران، ژاپنی ها از حضور نخست وزیر کشورشان در ایران جهت حفظ برجام و جلوگیری از تشدید تنش میان ایران و آمریکا خبر دادند.

در همین پیوند حتی برخی رسانه های غربی نوشتند که احتمالاً ترامپ پیشنهاداتی چون برکناری «جان بولتون» مشاور امنیت ملی و تندروترین عضو کابینه را برای جلب نظر تهران روی میز مذاکره طلبی قرار خواهد داد.

همه نشانه ها از تشدید فشارهای اقتصادی و تحریم های پی در پی گرفته تا تسریع روندهای دیپلماتیک وساطت جویانه و موضع گیری های مکرر با موضوع ایران می گوید که ترامپ تعجیلی وصف ناپذیر برای به سرانجام رساندن پرونده یا در واقع مخمصه خودساخته با عنوان ایران دارد.

از این منظر، ایران همانند دوره «باراک اوباما» به نقطه عطف و کانون توجه سیاست خارجی واشنگتن تبدیل شده است و در شرایطی که ترامپ کارنامه سیاست خارجی خود را عاری از هر نقطه روشنی برای مانور دادن پیش روی رقبا می بیند، قصد دارد به توافقی دست یابد که بتوان بر مبنای آن ناکامی های دیگر را پوشش داد.

رئیس جمهوری آمریکا تحت تاثیر چهره های تندروی کابینه اش در پرونده ونزوئلا به بن بستی غیرقابل انکار در مجاورت مرزهای کشورش و حیاط خلوت سابق برخورد کرده و تحولات داخلی کره شمالی هم حاکی از پنبه شدن عنقریب هر آن چیزی است که واشنگتن تاکنون در شبه جزیره رشته بود.

شکست پروژه دوستی میان کاخ سفید و کرملین، تسلیم ناپذیری چین در جنگ تجاری، واگرایی روزافزون متحدان اروپایی بخاطر سیاست های قلدرمآبانه و یکجانبه گرایانه آمریکا به ویژه در عرصه های سیاسی، تجاری و امنیتی و برانگیختگی دولت های مختلف علیه آمریکا از ترکیه گرفته تا مکزیک باعث شده تا ترامپ تلاش خود را به کار گیرد تا دست کم یک پرونده با برد تبلیغاتی گسترده را به سرانجام رساند.

آخرین ضربه بر پیکر سیاست خارجی ترامپ ناکامی نزدیکترین متحد وی در اراضی اشغالی برای تشکیل کابینه بود. رخدادهای اخیر سیاسی در تل آویو و شکست «بنیامین نتانیاهو» برای راه انداختن کابینه رژیم صهیونیستی یادآور روزهایی بود که ترامپ پس از انتشار بخشی از گزارش بازرس ویژه بررسی احتمال دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶، ابتدا شور و شعف خود را علنی ساخت اما با انتشار جزییات بیشتر هیاهویی همراه با ناخرسندی شدید را بروز داد. به همین شکل، پیروزی اولیه نتانیاهو در انتخابات اخیر اسرائیل که بسیاری آن را طلیعه پیروزی مجدد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ می انگاشتند سبب شد تا کبک رئیس جمهوری جنجالی آمریکا در ابتدا خروس خوانده و سپس با ناکامی نتانیاهو، ترامپ خطر تک دوره ای شدن را بیخ گوش خود احساس کند. به خصوص اینکه چالش های پیش روی پروژه «معامله قرن» در اراضی اشغالی به عنوان یکی از برگ های برنده مدنظر ترامپ اینک بیشتر سبب نگرانی وی شده تا دلگرمی برای کارنامه سازی در سیاست خارجی.

از دید بسیاری از تحلیلگران، ترامپ با نزدیک شدن به موعد انتخابات ۲۰۲۰ روز به روز نیاز بیشتری را به مذاکره با ایران احساس می کند و همین بر شتابزدگی وی جهت اعمال فشار مضاعف بر تهران می افزاید.

البته برخی در همین زمینه دیدگاهی متفاوت را ارایه می دهند. از جمله روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» به تازگی به نقل از برخی مقام‌های آمریکایی گزارش داده پیشنهادهای ترامپ برای مذاکره با ایران جدی نیست و او قصد دارد سیاست دولت خود را جایی بین دیپلماسی و تهدید نظامی قرار دهد، بدون آنکه قصد عملی کردن هیچیک را داشته باشد.

برخی هم به نتایج نظرسنجی های اخیر در مورد نگاه آمریکایی ها به نتایج انتخابات آتی اشاره می کنند از جمله «سی ان ان» که به تازگی گزارش داده ۵۴ درصد مردم آمریکا تصور می کنند ترامپ بار دیگر به کاخ سفید راه خواهد یافت.

صرف نظر از قوت و صحت این گزارشات و تحلیل ها و اینکه رسانه های رقیب ترامپ بر مبنای چه اهداف تبلیغاتی دست به ترسیم چشم انداز کامیابی وی در رقابت های سیاسی پیش رو زده اند باید گفت رقبای رئیس جمهوری آمریکا روز به روز بر مواضع تقابلی خود می افزایند تا جایی که اخیراً «نانسی پلوسی» رهبر دموکرات ها در مجلس نمایندگان اظهار داشته دوست دارد ترامپ را نه فقط در جایگاه استیضاح که در زندان ببیند.

[جمع بندی همه شرایط و آنچه از مواضع و سیاست های دولت ترامپ برمی آید بی قراری وی در گرفتن چراغ سبزی از سوی تهران است. این در حالی است که جمهوری اسلامی مواضع خود را برابر خصومت طلبی و اقدامات اعتمادگریزانه کاخ سفید مستحکم ساخته در این میان سیگنال های متشتت، مواضع متناقض، تشدید فشارها و وساطت طلبی همراه با خصومت ورزی دولت ترامپ کار وی را برای دستیابی به اهدافش دشوارتر خواهد کرد. از این رو است که بسیاری می گویند نگرانی از سرنوشت مواجهه با ایران از هم اکنون آژیر خطر را برای ترامپ در کاخ سفید به صدا در آورده است.

اخبار مرتبط