از این رو لازم است در مورد مستندات آن حد اکثر تلاش صورت گیرد. اینکه امام و رهبری در موارد حساس گوناگون چگونه تصمیماتی می­گیرند قطعاً از پشتوانه عقلانی و فقهی برخوردار است اما بسیاری نمی دانند و یا اگر می دانند هر کسی تعبیر و تفسیر خودش را دارد.

 در بسیاری از مصاحبه ­های صدا و سیما با افراد شاخص در جمهوری اسلامی خاطره ­هایی به عنوان تاریخ شفاهی، نقل می شود و یا در کتابها و مقالات شان می آید، که به تصمیم­گیری های امام و رهبری اشاره و استناد می ­شود؛ که در مواقع حساس چنین و چنان تصمیم ­گیری شد. البته ممکن است هر مصاحبه شونده اصل واقعه و یا خاطره را دقیقاً آنچنان که اتفاق افتاده است بیان کند، و یا آن را به زبان خود و یا با برداشت خود بگوید و یا بنویسد؛ ولی اینکه چرا در فلان موقعیت فلان تصمیم گرفته شد نیاز به اطلاعات لازم و استناد به پشتوانه منطقی و علمی دارد. همانند رویه ­های قضائی که می تواند پشتوانه ای برای تصمیم گیری­ های سخت در زمان های بعدی باشد. بنابراین:

اگر توسط امام و رهبری دلائل ذکر شود به راحتی می توان آن ها را ثبت کرد ولی اگر خودشان نگفته باشند نیاز به پرسش و یا تحلیل درست دارد و یا باید آن ها را از لابلای مطالب دیگر از ایشان به دست آورد.

ثبت این مطالب بسیار مهمی نه تنها برای حفظ رویه است، بلکه در امور مدیریتی و سیاسی و فقهی هم مورد استفاده قرار می­گیرد و در موارد بسیاری به کار می آید، و درسی خواهد بود برای بقیه مقامات و مسئولیت ها.

همچنین جمع آوری آن نشان از عدم تکیه بر تصمیم­گیری شفاهی است که در بسیاری از موارد به عنوان آفتی برای مدیریت تلقی  می شود.

تبیین فرق بین حکم و موضوع از مسائلی است که ممکن است در این جا روشن­تر شود. چه بسا تصمیم­ گیری­ ها علاوه بر توجه به حکم و موضوع به لحاظ شرعی و فقهی متأثر از کارشناسی موضوع شناسان و ارائه کنندگان اطلاعات لازم به امام و رهبری بوده باشد. بنابراین نقش کارشناسان و مشاوران در اداره امور بسیار حیاتی است که نباید از آن غافل شد.

ثبت استنادات به خاطر سهولت دسترسی برای بعدی­ها هم خیلی مهم است و هم برای تصمیم گیرندگان و هم برای استادان و دانشجویان و هم برای عموم مردم مفید خواهد بود.

از همه مهم تر بررسی مبانی تصمیم گیری و مستند کردن آنها پایه ای برای احیای فقه سیاسی می شود. لزوم ایجاد بابی در حوزه های علمی به نام فقه سیاسی و بحث و کنکاش در باره آن از ضروریات اولیه است.

 به نظر می رسد اگر بند اخیر در حوزه ها تدریس شود، یا در درس خارج مورد بحث قرار گیرد و به دور از بحث های جناحی و بدون حضور خبرنگاران این تصمیمات به نقد علمی گذاشته شود و موافق و مخالف در آن آزادانه سخن بگویند و اشکال کنند، این حوزه فقهی پر بار می­ شود. خود مقام رهبری هم قطعاً از آن استفاده خواهد کرد.

 این برنامه را می توان در سطح دیگری در مورد تصمیمات رؤسای جمهور هم انجام داد و مستندات و دلائل تصمیم گیری های آنها را هم ثبت کرد و هم مورد بحث و تحقیق علمی قرار داد و در کنار فقه سیاسی قرار داد.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.