پاسخهای دستیار وزیر خارجه به شبهه ها در باره FATF
بخشهایی از این مصاحبه را می خوانید:
در مورد لوایح FATF دقیقا دعوا بر سر چیست؟
خوشبختانه دو لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم و مبارزه با پولشویی در مجمع تشخیص مصلحت نظام نهایی شدهاند. دو لایحه دیگر در دستورکار مجمع قرار دارد. من فکر میکنم ایران بهعنوان یک نیروی مبارزه با تروریسم تمام ابزارها را دارد و میتواند هم در صحنه میدانی و هم دیپلماسی نقشآفرینی کند. نمیتوانید یک نیروی برتر مقابله با تروریسم باشید اما در حوزه بینالمللی با الزامات جهان شمول که با منافع شما تضادی ندارد، همراه نباشید. برخی اسناد بینالمللی به لحاظ محتوایی ارزش چندانی ندارند و تعهدات خاصی ایجاد نمیکنند ولی جنبه پرستیژی آنها مهمتر هستند. ایران تنها دولت عمدهای است که عضو کنوانسیون مربوط به منع تامین مالی تروریسم نیست. از مجموع اسناد بینالمللی مرتبط با تروریسم، تاکنون به ۹سند پیوستهایم. مقتدرانه هم از منافع کشور براساس سیاستهای نظام حراست میکنیم و هم آماده همکاری با دیگر دولتها برای مقابله با تروریسم هستیم.دیپلماسی ابزارها و لوازم خاص خود را میخواهد. به همه ملاحظات و نظرات منتقدین احترام میگذاریم و در حد توان سعی در یافتن پاسخ لازم و قانعکننده به انتقادات کردهایم. به هر حال امیدوارم در این خصوص به بهترین تصمیم برای کشور و منافع ملی برسیم و حتما چنین خواهد شد.
اشاره کردید معاهدات خطری ندارد، اما مخالفان دیدگاههایی دارند که در نظام بینالملل ممکن است شما تعهداتتان را کاملا انجام دهید اما در عمل طرف مقابل خلف وعده کند مثل قضیه برجام.
نباید همه موضوعات را به هم ربط داد و قیاس هم باید قیاس درستی باشد. فعالیتهای همه دولتها جنبه بینالمللی دارند و برخی موضوعات این جنبههای بینالمللی قویتر است. مثال ساده در مورد پرواز هواپیماها که براساس یک سری استانداردهاست؛ استانداردهای ایکائو و کنوانسیون شیکاگو. نمیشود پروازهای بینالمللی داشت و نسبت به استانداردها بیتفاوت بود. در تمام موضوعات بینالمللی، وقتی ما پذیرفتهایم که در این حوزهها فعال باشیم، کارشناسان مربوطه بررسی کردهاند و بهترین تصمیمات را برای همکاریهای بینالمللی در آن حوزه به مسئولین عالیرتبه پیشنهاد دادهاند. امروزه کدام جنبه از زندگی بشری است که بینالمللی نشده است. نمیشود حوزه مالی و بانکی را جدا و مستثنی کرد. الان شبکهای از 204دولت و سازمان بینالمللی استانداردهای مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم را پذیرفتهاند و برهمان اساس با هم کار میکنند. مطمئنا همه کشورها ملاحظات خاص خود را دارند و توانستهاند بهنحوی هم همکاری کنند و هم ملاحظات و منافع خود را درنظر داشته باشند، بهویژه دولتهای مستقل و حتی معارض برخی قدرتهای سلطهگر. ما هم میتوانیم هم منافع خود در تبادلات مالی و بانکی را تامین و هم در چارچوب سیاستها و برنامههای کلان کشور حرکت کنیم. بحث برجام و عهدشکنی آمریکا بحث دیگری است. ما در FATF امتیازی به کسی نمیدهیم. در اینجا مجموعهای از توصیهها هستند که توسط همه دولتها رعایت میشوند و ما هم میخواهیم اطمینان حاصل کنیم که ضمن رعایت این توصیهها، محدودیتهای فعلی و آتی خودمان را کنار بزنیم. بعضا بهصورت کلی مطالبی گفته میشود که به لحاظ فنی قابلقبول نیست. دولتهای دیگر ازجمله چین، روسیه و هند هم ملاحظاتی دارند، چطور است آنها با آن سطح حساس امنیتیشان، فعالترین اعضای FATF هستند. دولت، دستگاههای اطلاعاتی، وزارت خارجه، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، قوه قضاییه، قوه مقننه و سایر دستگاهها همه بدنه کارشناسی قوی دارند و باید بهنظر کارشناسی آنها احترام گذاشت. نظرات کارشناسی داده میشود و این نظرات در شوراهای نظارتی بحث میشوند و به همین ترتیب به تصمیمات قانونی میرسند. تا الان به همین ترتیب عمل شده و امیدواریم که مانند سابق به بهترین تصمیم ممکن برسیم.
فکر نمیکنید بعد از بیانیه اروپا درباره اینستکس لحن اعضای مجمع نسبت به لوایح تندتر شد؟
بارها اروپاییها گفتهاند که FATF را بهعنوان پیش شرط مطرح نکردهاند. من با برخی از اعضای محترم مجمع گفتوگو داشتهام و تردید ندارم که مصلحت نظام دغدغه اصلی اعضای مجمع است. بحث تندتر یا کندتر شدن مواضع را قبول ندارم.
اگر نپیوندیم عوارضی دارد؟
ما یک برنامه اقدام داریم که 31ژانویه2018 مهلت آن تمامشده و تا الان در 4نوبت تمدید شده که تا ماه ژوئن آتی ادامه دارد. یعنی مجموعا 16ماه تمدید شده است. طی این مدت 18و 16ماه بعدی، اقدامات مقابلهای این نهاد علیه کشورمان تعلیق شده. دولتهای مخالف ما با هدایت آمریکا بهشدت در پی وضع مجدد اقدامات مقابلهای علیه ایران بودهاند و در مقابل اکثریت قاطع کشورهای اعضای شورای تصمیمگیری FATF در برابر این تصمیم ایستادگی کردهاند. دولت از دیماه سال۹۶ منتظر تصویب این لوایح در قوه مقننه بوده تا بتواند با مقابله با خواست آمریکا و چند متحد معدود، ضمن برداشتن محدودیتها، روابط کشورمان در حوزه تعاملات مالی و بانکی را عادی نماید. البته منظور آن محدودیتهایی است که مربوط به FATF میشود وگرنه تحریمهای غیرقانونی و یکجانبه آمریکا خودش عامل محدودکننده بوده است که با آن هم مقابله میکنیم.
نهایی نکردن این لوایح چه مشکلاتی درپی دارد؟
از همین الان بیانیه اخیر FATF در بند آخرش گفته اگر ایران تاماه ژوئن اقدامات مندرج در برنامه اقدام را تکمیل نکند یک سری اقدامات مقابلهای بهصورت خودکار وضع میشود. اگر میشود جلو این اقدامات مقابلهای گرفته شود، به مصلحت نیست که دچار تأخیر شویم و نیز دچار هزینههای بیمورد بعدی آن شویم. برخی اقدامات حتی اگر کوچک باشند در محیط بانکی و تجاری تأثیر میگذارد. در طول این مدت، خیلی از مدیران بانکها و بخش خصوصی این مطالبه را دارند که اگر بخواهیم در شرایط سخت تحریم کار کنیم، ابزار لازم داریم و یکی از این ابزارها همین است که وضعیت تعاملات بانکی کشور از محدودیتهای FATF عاری باشد. مطمئنا آمریکا فشار میآورد و نمونه آن توییت جان بولتون بود که برای وضع مجدد اقدامات مقابلهای علیه ایران به دلیل عدم تکمیل اجرای برنامه اقدام کشورمان، لحظه شماری میکند. با وجود تحریمهای آمریکا، روزنههایی با کشورهای دوست وجود دارد که باید تلاش کنیم باز بمانند.
پیشبینی شما از جلسه مجمع چیست؟
اعضای مجمع، بزرگان کشور هستند و سالهای سال تجربه مدیریتی دارند و خیلی خوب مصالح کشور را تشخیص میدهند. فقط نکته من این است اگر قرار است یک تصمیم بگیریم که منافع کشور را تامین کند آن تصمیم را در زمان درست بگیریم. زمان خیلی مهم است. اجازه ندهیم شرایط ما را به سمتی ببرد که تصمیم درست و نهایی را در زمان نامناسب بگیریم.
توضیح بیشتری میدهید؟
ضرب الاجل ماه ژوئن خیلی طولانی نیست چون ما از اواخر نیمه دوم اسفند به سمت تعطیلات سال نو میرویم و تعطیلات طولانی در پیش داریم. عملا مدت زمان کوتاهتری خواهیم داشت.
برخی نگرانیهایی دارند که این لوایح مخاطره آمیز باشند.
این دولایحه از سادهترین لوایح هستند. آقای دکتر خرازی با مجوز دولت، کنوانسیون پالرمو را 19سال پیش امضا کردند و از آن زمان بارها در مورد آن در جاهای مختلف کشور بحث شده است و چیز ابهامآلودی ندارد. یکی از تاکتیکهایی که برخی دولتها انجام میدهند این است که اجازه میدهند دولتهای دیگر به اسناد بینالمللی تازه تصویب شده بپیوندند و بعد ببینند چه عواقب و مشکلاتی دارد. ما الان تجربه همه دنیا را داریم، پالرمو تا الان نتوانسته آزاری به حاکمیتهای ملی برساند. اگر مثالی وجود داشت تا الان مطرح شده بود. 40سال از پیروزی انقلاب میگذرد شما یک موردی ندارید که یک سند بینالمللی ایران را مجبور به مسترد کردن فردی خارج از ارادهاش کرده باشد. در رابطه با تامین مالی تروریسم هم از سال۸۱ دولت روی این موضوع کار کرده است. در عمل همه دولتهای عضو ملل متحد محورهای مربوط به تامین مالی تروریسم را ذیل قطعنامه۱۳۷۳ شورای امنیت رعایت میکنند؛ چیزی نیست که بخواهیم از آن بترسیم. مواضع ما کاملا روشن است: هیچ مصالحهای روی خطوط قرمز نداریم. من خودم بارها این را در سخنرانیها و در جلسات تخصصی در سازمان ملل متحد تکرار کردهام و دلایل زیادی دارم که نشان دهد یک تنه در بسیاری از مذاکرات مواضع خودمان را پیش بردهایم. هر زمان هم که احساس کنیم سوءاستفادهای انجام میشود حتما واکنش نشان میدهیم. عضویت ما در منشور ملل متحد باعث نشد که با آن قطعنامههای ظالمانه شورای امنیت مقابله نکنیم. ضمن اینکه ما نهایت تلاشمان را برای مقابله با گروههای تروریستی ذیل فهرست ملل متحد میکنیم و همواره در صف اول مقابله با گروههای تکفیری و داعش بودهایم.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.
ارسال نظر