پایگاه اینترنتی روزنامه گاردین در گزارشی نوشت: عربستان سعودی با بزرگترین بحران دیپلماتیک خود با غرب از زمان حملات یازده سپتامبر روبرو شده است. این بحرانی است که قطعا به وسیله اعضای خانواده سلطنتی درست شده است. علت شکل گیری این بحران هم آن است که ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامه نگار مطرح سعودی که برای واشنگتن‌پست مطلب می‌نوشت به سادگی قابل ریشه‌یابی به مقامات عربستان است.

شواهد موجود نشان می دهند خاشقجی شکنجه شده، سپس به قتل رسیده و در نهایت نیز بدنش مثله شده است. خاشقجی دوم اکتبر برای انجام برخی امور اداری مربوط به ثبت ازدواج خود وارد کنسولگری عربستان در استانبول شد. یک تیم ضربت سعودی که به تازگی از عربستان وارد ترکیه شده بودند او را در کنسولگری سعودی هدف قرار دادند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی دستور این عملیات را صادر کرده بود. بر اساس گزارش ها، ریاض دارد خود را برای اعلام این مطلب آماده می کند که خاشقجی بر اثر اشتباه در هنگام بازجویی کشته شد. اما اگر مشخص شود ولیعهد عربستان دستور ربودن یا حتی قتل یک منتقد را در کنسولگری این کشور در ترکیه صادر کرده است، چنین اتفاقی میزان استبداد بن سلمان را در سطح افرادی مانند صدام حسین، دیکتاتور سرنگون شده عراق بالا می برد.

از زمانی که سلمان بن عبدالعزیز در ژانویه 2015 پادشاه عربستان شد، شاهزاده محمد به اصلی ترین چهره عربستان سعودی تبدیل شده است. بن سلمان در حالی که قول داد این پادشاهی محافظه کار را به یک کشور امروزی تبدیل کند، به بازداشت و زندانی کردن فعالان حقوق بشر و علمای منتقد پرداخت. این ماه یک اقتصاددان سعودی که مخالف خصوصی سازی شرکت ملی نفت این کشور – آرامکو – بود، به تروریسم متهم شد. بن سلمان اکنون چهره تندروی خلیج فارس در مناقشه با قطر به شمار می رود و از سوی دیگر معمار جنگ یمن محسوب می شود.

بن سلمان اهمیت چندانی به حقوق جهانی تصریح شده در نظم بین‌المللی لیبرال نمی دهد و دوستی با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا هم باعث شده به جسارت او افزوده شود؛ نخستین سفر خارجی ترامپ که به ریاض صورت گرفت هم در این ماجرا بی تاثیر نبوده است. به نظر می رسد ترامپ دارد از این روایت مسخره و بی پایه حمایت می کند که تیم پانزده نفره دولت سعودی که یک متخصص کالبدشکافی هم عضو آن بود صرفا به این خاطر که در هنگام انجام ماموریت خود هیجانی شدند، خاشقجی را کشتند.

شرکت ها و دولت های غربی تا به امروز مایل بوده اند موضوعات حقوق بشری را نادیده بگیرند. اما ناپدید شدن خاشقجی نشان داد حتی انتقادات حساب شده در مورد سرکوب و خفقان فزاینده در عربستان و تشدید فاجعه در یمن نیز می تواند بهانه ای کافی برای قتل باشد. مقامات ترکیه اعلام کردند جسد خاشقجی با استفاده از اره های مخصوص پزشکی، تکه تکه و با استفاده از یک خودروی ون مرسدس بنز سیاه رنگ به خارج از کنسولگری سعودی منتقل شد. در نتیجه جای تعجب نیست که ببینیم مدیران شرکت های عظیم بین‌المللی و چند ملیتی یکی پس از دیگری از حضور در نشست موسوم به «داووس صحرا» انصراف می دهند. سرمایه گذاران از بازار سهام عربستان نیز گریزان هستند.

محمد بن سلمان که در رسانه های انگلیسی زبان به طور اختصار با عبارت MbS شناخته می شد اکنون با استهزای کاربران فضای مجازی روبرو شده و با عنوان «آقای اره استخوان‌بر» شناخته می شود که حروف ابتدایی عبارت «Mr Bone Saw» است. 

محمد بن سلمان رسما وارث تاج و تخت پادشاهی عربستان است و با توجه به اینکه در دهه سوم عمر خود به سر می برد می تواند تا سال های سال بر عربستان سعودی حکومت کند؛ آینده ای که به نظر می رسد اگر این چند سال اخیر را ملاک و راهنما قرار دهیم، در بی ثباتی غوطه ور خواهد بود. سلمان پسران دیگری هم دارد. محمد بن سلمان سومین ولیعهدی است که در زمان پادشاهی سلمان روی کار می آید. اگر او هرگونه نقشی در حوادث دو هفته اخیر داشته باشد، زمان آن رسیده که آل سعود به فکر یافتن ولیعهد چهارم باشد.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.