صادق زیباکلام، استاد دانشگاه، در یادداشتی در روزنامه ایران نوشت: «قانون منع به کارگیری بازنشستگان یک مسأله جانبی و اما مهم را در کنار خود دارد: این که چرا ما در کادرسازی خیلی موفق نبوده‌ایم که فارغ از وضع قانون نیازمند استفاده از بازنشستگان در سمت‌های مختلف حاکمیتی نباشیم یا حداقل کمتر به آنها نیاز داشته باشیم.

در این باره می‌توان به کم رمق بودن نقش‌آفرینی احزاب در فضای سیاسی کشور توجه داد؛ چرا که معمولاً مأموریت مهم کادرسازی و پرورش نیروهای مجرب از کانال احزاب می‌گذرد. حال آن که احزاب نحیف شده در ایران از عهده چنین امر مهمی برنیامده‌اند که البته نمی‌توان بر آنها چندان خرده گرفت. نکته دیگر نگاه‌های سیاسی در انتخاب و جذب مدیران است که در نتیجه آن نه شایسته‌سالاری بلکه نزدیکی و دوری به جریان‌های سیاسی حاکم تعیین‌کننده می‌شود؛ چنان که جلوس ۱۲ ساله اصولگرایان بر شهرداری تهران و شورای شهر پایتخت نمونه مشخص و تأیید کننده این ادعاست. در طول این سال‌ها اگر چه در شعارها صحبت از تخصص و دانش می‌شد اما مهم‌ترین شاخص برای به کارگیری مدیران نزدیکی به شخص شهردار تهران بود.

همین وضعیت به شکل پرآسیب‌تری در دولت های نهم و دهم حاکم بود که بیراه نیست اگر گفته شود زلزله مهیب مدیریتی در کشور پدید آمد و بسیاری از مدیران اعم از استانداران و فرمانداران کنار گذاشته شدند و جایگزین آنها نیروهایی شدند که چه بسا تخصص‌های لازم را نداشتند و نتیجه آن همان شد که دیدیم. این وضعیت کلی البته به شکل‌های محدودتری در دوره‌های اصلاحات و حتی سازندگی هم دیده شده است و لذا می‌توان گفت یکی از دلایل استفاده از نیروهای بازنشسته شاید همین کمبود نیروهای متخصص باشد.

این بی‌توجهی‌ها به تخصص البته در مجلس هم دیده می‌شود؛ کمااین‌که در جریان استیضاح وزرای کار و اقتصاد در مجلس شاهد بودیم که حتی خود نمایندگان ادعاهایی مطرح کردند مبنی بر این که دلیل فشارها به وزرای یاد شده بی‌توجهی آنها به پیشنهادهای نمایندگان مجلس در خصوص به کارگیری نیروهای سفارش شده بوده است. یعنی بعضی نمایندگان مجلس هم در راستای منافع شخصی و محلی و منطقه‌ای خود ترجیح می‌دهند بر تخصص و دانش مدیران چشم بپوشند و به جای آن گرایش و تعلق سیاسی را برجسته کنند. همین وضعیت به نحو دیگری در دانشگاه‌ها و جذب اعضای هیأت علمی هم دیده شده و الآن هم بعضاً دیده می‌شود.

با این حال قانون منع به کارگیری بازنشستگان شاید تلنگری باشد که تربیت نیروی انسانی و کادرسازی برای مدیریت کشور را از راه‌های علمی و تخصصی آن جدی بگیریم. مطمئناً اگر در این حوزه موفق بودیم و تجربیات خوبی در چنته داشتیم مجبور به استفاده از نیروهای بازنشسته هم نبودیم که حالا با قانون بخواهیم آنها را کنار بزنیم.»

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.