نیویورک تایمز نوشت، دیپلمات‌های اروپایی پس از آنکه به این نتیجه رسیدند در متقاعد کردن دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا برای ماندن در توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی ناکام مانده‌اند، گفتند که انتظار آنها خروج ترامپ از این توافق است.

اگر پیش‌بینی این دیپلمات‌ها درست باشد این اقدام ترامپ بحث‌برانگیزترین تصمیم رییس‌جمهور آمریکا در حوزه امنیت ملی در ۱۵ ماه فعالیت او در کاخ سفید است. این اقدام همچنین می‌تواند بر مذاکرات مستقیم وی با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در خصوص زرادخانه هسته‌ای این کشور سایه افکند.

یک دیپلمات ارشد اروپایی که در جریان مذاکرات اروپایی‌ها با ترامپ درباره توافق هسته‌ای نقش پررنگی داشته است، به خبرنگاران گفت که شانس ماندن رییس‌جمهور آمریکا در توافق هسته‌ای بسیار کم است.

توافق هسته‌ای که در ژوئیه ۲۰۱۵ میان ایران و شش قدرت جهانی حاصل شد به تحریم‌های سخت وضع شده علیه تهران در ازای محدودیت برنامه هسته‌ای ایران پایان داد. این مذاکرات دستاورد دولت اوباما در عرصه سیاسی خارجی به شمار می‌آمد اما ترامپ از زمان کاندیداتوری‌اش در انتخابات سال ۲۰۱۶ این توافق را به طور مرتب مورد انتقاد قرار داده و آن را غیرمنطقی و فاجعه خوانده است.

اما وی در طول نزدیک به یک سال و نیم ریاست‌جمهوری‌اش علیرغم میل باطنی خود با اصرار مشاورانش مبنی بر اینکه گزینه بهتری برای توافق وجود ندارد و واشنگتن هیچ طرح دیگری برای جایگزینی آن در نظر نگرفته، به اجرای آن ادامه داد. این مشاوران رکس تیلرسون وزیر امور خارجه پیشین و ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا بودند که به تازگی با دو فرد جنگ‌طلب ضد ایرانی یعنی مایک پامپئو و جان بولتون جایگزین شدند.

در طول ۲۸ ماه اجرای توافق هسته‌ای، بازرسان بین‌المللی چندین بار تایید کرده‌اند که ایران به تعهداتش ذیل توافق پایبند بوده و آنها هیچ موردی دال بر نقض مفاد آن پیدا نکرده‌اند.

با این حال دونالد ترامپ بدون توجه به ارزیابی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و حمایت اروپایی‌ها از ادامه اجرای توافق، خواهان لغو آن و یا اصلاح بخش‌هایی از آن است. وی ادعا می‌کند که بندهای موسوم به غروب در این توافق به ایران اجازه می‌دهد تا ایران پس از گذشت چند سال به یک کشور مجهز به سلاح هسته‌ای تبدیل شود. او همچنین می‌گوید که این توافق به موضوع موشک‌های بالستیک ایران و افزایش نفوذ این کشور در خاورمیانه رسیدگی نمی‌کند.

این دیپلمات ارشد اروپایی که خواست نامش فاش نشود، افزود: کاملا روشن است که آقای ترامپ دیگر تعلیق تحریم‌های ایران را ادامه نخواهد داد.

به نوشته نیوریوک تایمز، رییس‌جمهور آمریکا به جای اینکه مسائل را برای یک دهه دیگر کاهش دهد، فکر می‌کند که می‌تواند ایران را ملزم به یک مذاکرات جدید کند.

همچنین مشخص نیست که آیا رییس‌جمهور آمریکا می‌تواند به سه متحد اصلی خود یعنی انگلیس، ‌فرانسه و آلمان اجازه دهد تا روابط اقتصادی‌شان با تهران را بدون آنکه شرکت‌های این کشورها هدف مجازات قرار گیرند، ادامه دهند. مقامات اروپایی گفته‌اند که این مساله تاکنون مشخص نشده است.

آرون دیوید میلر یک دیپلمات اسبق آمریکایی که هم‌اکنون در اندیشکده ویلسون فعالیت می‌کند، معتقد است که این توافق نمی‌تواند حفظ شود و ترامپ هر تصمیمی که بگیرد شروع پایان توافق است.

این روزنامه آمریکایی در ادامه نوشت: در طول سه هفته گذشته مقامات ارشد انگلیس، فرانسه و آلمان به واشنگتن سفر کردند تا ترامپ را برای ماندن در تواف متقاعد کنند. بوریس جانسون وزیر امور خارجه آمریکا آخرین فردی است که در ادامه این تلاش‌ها به آمریکا رفته است. وی در یادداشتی در نیویورک تایمز تاکید کرد که هیچ دلیلی برای از بین بردن توافق و حذف محدودیت‌های هسته‌ای ایران وجود ندارد.

این مقامات اروپایی معتقدند که سفر وی آخرین نفس در این مسیر بوده و به او گفته شده است که تصمیم ترامپ اتخاذ شده است.

دیپلمات‌ها می‌گویند که اگر ترامپ از توافق خارج شود ایران می‌تواند اعلام کند که واشنگتن اولین کشوری بود که از توافق خارج شده است و این یک پیروزی تبلیغاتی است. ایران آزاد خواهد بود و می‌تواند فعالیت‌های هسته‌ای خود را از سر بگیرد.

هر چند پیش‌بینی پاسخ ایران کار سختی است. تندروها در این کشور می‌گویند که آماده‌اند تا در صورت خروج آمریکا غنی‌سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم خود را از سر بگیرند اما این احتمال نیز وجود دارد که ایران در توافق بماند و شکاف میان آمریکا و متحدان اروپایی‌اش را عمیق‌تر کند. مقامات اروپایی می‌گویند که چنین روندی نمی‌تواند پایدار باشد چرا که پس از مدتی فشارها در داخل ایران برای کنار گذاشتن توافق افزایش خواهد داشت. بسیاری در ایران معتقدند که رفع تحریم‌ها منجر به حصول بهبود وضعیت اقتصادی آنگونه که انتظار می‌رفت، نشده است.

به نوشته نیویورک تایمز، اروپایی‌ها همچنین نگرانند که کنار گذاشتن توافق ممکن است تنش‌ها میان ایران و اسرائیل در سوریه و لبنان را افزایش دهد. چنین وضعیتی حتی می‌تواند به بروز یک جنگ دیگر منجر شود.

بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز در این میان تلاش کرده است تا ترامپ را برای کنار گذاشتن توافق متقاعد کند هر چند که مشاوران نظامی ارشد او مخالفت کرده‌اند. گادی آیزنکوت فرمانده ارتش رژیم صهیونیستی بارها گفته است که این توافق کارساز بوده و مانع از دستیابی ایران به اهداف هسته‌ای‌اش شده است.

بسیاری از مقامات آمریکایی نیز تاکید دارند که توافق در راستای منافع ملی آمریکاست اما شواهد حاکی از آن است که ترامپ تصمیم گرفته وعده انتخاباتی خود را عملی کند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.