آبرفت پول‌های دولت در بانک‌ها

ايسنا : حجم سپرده‌های دولت در بانک‌ها با کاهش همراه شده است، اتفاقی که تا حد زیادی متاثر از اجرای دستورالعمل انتقال حساب‌های دولتی به بانک مرکزی خواهد بود.

 طبق ماده (۱۲) قانون پولی و بانکی، بانک مرکزی بانکدار دولت بوده و موظف به نگهداری حساب‌های دولتی و انجام کلیه عملیات بانکی داخل و خارج از ایران است، با این حال طی سال‌های گذشته و بنابر دلایلی مسئولیت برخی از این تکالیف به ویژه در مورد حساب‌های آن به بانک‌ها واگذار شد، اما در ادامه با توجه به برخی مسائل از جمله عدم آگاهی کافی از حساب‌های دولتی و همچنین عواملی که می‌توانست موجب ایجاد فساد یا رانت برای گروه‌های خاصی شود، بار دیگر تصمیم بر این شد تا حساب‌های دولتی به بانک مرکزی منتقل شود. موضوعی که در قوانین برنامه توسعه مورد توجه قرار گرفت و به برنامه ششم نیز منتقل شد به گونه‌ای که تکلیف شد تا به منظور افزایش سرعت و کارایی گردش حساب‌های درآمدی و هزینه‌ای دولت، شفاف سازی و ایجاد امکان نظارت بر خط بر کلیه حساب های دستگاه‌های اجرایی و کاهش اثر منفی عملیات مالی دولت بر نظام بانکی، کلیه حساب‌های بانکی اعم از ریالی و ارزی برای زیر مجموعه‌های دولتی صرفا از طریق خزانه داری کل کشور و نزد بانک مرکزی افتتاح شود.

بر این اساس برای انتقال حساب‌های دولتی به بانک مرکزی و حتی حساب‌های متعددی که در بانک‌های عامل وجود داشت «حساب واحد خزانه» تشکیل شد تا ضمن ایجاد سیستمی یکپارچه و محاسباتی با محوریت بانک مرکزی و خزانه‌داری کل کشور موجب کاهش هزینه‌های عملیاتی و از سوی دیگر افزایش شفافیت مالی در دولت شود، در عین حال که دستورالعمل‌ مربوطه به طور خاص از سال گذشته در دستور کار قرار گرفت و حساب‌ها به مرور در حال انتقال هستند.

مروری بر صورت‌های مالی جدیدی که بانک مرکزی از وضعیت مالی بانک‌ها منتشر کرده است نشان از کمتر شدن حجم سپرده‌های دولتی در بانک‌ها دارد. در مهرماه سال جاری حجم سپرده‌های دولتی به ۳۵ هزار میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با رقم ۴۶ هزار میلیاردی مهرماه سال۱۳۹۴ تا بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان کاهش دارد. این رقم در اسفندماه سال قبل حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان بوده است. با این حال  آمار نشان از کند شدن سرعت ریزش حساب‌ها  در دوره مورد بررسی دارد چرا که در مهرماه سال قبل در مقایسه با همین ماه در سال ۱۳۹۴ تا ۲۱.۸ درصد از حجم سپرده‌های دولتی در بانک‌ها کم شده و در مهرماه امسال نسبت به مهرماه سال قبل ۱.۷ درصد کاهش دارد.

عمده دلیل کاهش در حجم سپرده‌ها در بانکها به اجرای دستورالعمل تمرکز حسابهای دولتی بر می‌گردد. در مجموع آخرین اعلام رسمی مسئولان بانک مرکزی حاکی از آن است که تا پایان سال گذشته حدود ۲۴۰۰ حساب دولتی از بانک‌ها به بانک مرکزی منتقل شده بود که تا پایان پنج ماهه اول امسال به رقم ۴۲۰۰ فقره رسیده است.