از زمان انفجارهای قیمتی مسکن زمان زیادی نمی گذرد.درست یک دهه قبل،زمانی که محمود احمدی نژاد رییس جمهور وقت دولت نهم،شعار عدالت را دستمایه کرد تا فرمان اجرای طرح مسکن مهر را صادر کند و همزمان تغییر نرخ سود بانکی را به صورت «دستوری» کاهش داد،بازار مسکن ناگهان پربازده ترین بازار شد.قیمت ها آنچنان روند افزایشی گرفت که تا سالها خیلی ها فکر می کردند اگر در این بازار سرمایه گذاری نکنند،از قافله عقب افتاده اند.

موج افزایش قیمت ها،بازار سوداگری مسکن را هم قدرتمند کرد.آنچنان که به قول عامه مردم «بساز و بفروش ها» یک شبه ره صدساله رفتند.در این آشفته بازار خانه هایی که به تولید انبوه رسید،غالبا بدون نظارت بود.حتی گاهی ساخته شد تا به فروش برسد.بعدها همین بی توجهی ها عامل گسترده شدن معضل «امضافروشی» هم در بازار مسکن شد.

اتفاق هایی که در بازار مسکن طی یک دهه گذشته افتاد،بنا به تعبیر محمدرضا انصاری نایب رییس هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران  و تهران قارچ گونه بوده است.او در این رابطه می گوید:« اگر بازار مسکن در سالهای گذشته فعال بوده، قارچ گونه بوده است؛ یعنی مسکن به عنوان یک کالا در اقتصاد کشور ما نقش بازی می کرد و مردم در نبود تولید سراغ مسکن برای سرمایه گذاری رفتند.لذا عملا مسکن به یک کالا تبدیل شد و نقدینگی جامعه به گونه ای روی این بخش  فشار آورده که قیمت مسکن انفجارگونه بالا رفت.»

آمار ها و نشانه ها

اواخر دهه ۸۰ همزمان با تشدید تحریم های بین المللی میزان ورودی به اقتصاد ایران نیز کاهش یافت.این اتفاق سبب شد تا نقدینگی که در مسکن رسوب کرده بود،منجمد شود.بازار بی حرکت ماند.بخش بزرگی از این عدم تحرک از رکودی ناشی می شد که کل اقتصاد کشور را فراگرفته بود و بخشی هم به دلیل تبعات تحریم ها و تحولات جهانی بود.مسکن از ابتدای دهه ۹۰ همزمان با سایر بخش های اقتصادی کشور،به محاق رکود رفت.رکودی که پس از شش سال از این بازار رفته است.

آنطور که کارشناسان اقتصادی می گویند،رکود در بازار مسکن دوره های ۳ یا حداکثر ۴ ساله دارد و این نخستین بار است که در اقتصاد ایران رکود بازار مسکن ۶ ساله شده است.

نشانه ها ازبازار مسکن،حکایت از رشد معاملات دارد.البته این تحرک در افزایش معاملات مسکن از دی ماه سال گذشته رقم خورد.به تدریج میزان معاملات در بهار و تابستان سبب شد تا قیمت ها در بازار مسکن افزایش یابد.این روند هم اکنون ادامه دارد به طوری که گزارش ها نشان می دهد،معاملات بازار ساخت و ساز را هم به تحرک وا داشته است.

 انصاری در این رابطه می گوید:« اگر به دنبال تعادل در بازار مسکن هستیم باید ابتدا تولید رونق پیدا کند و بعد شاهد خواهیم بود که مسکن نیز در جایگاه واقعی خود قرار می گیرد. نقش مسکن به عنوان محرک اقتصاد نقش مهمی است ولی در عین حال نباید مسکن تنها جایی باشد که اقتصاد کشور در آن می چرخد. به نظرم باید در بازار مسکن اصلاحاتی صورت گیرد و تنظیم برنامه ها به گونه ای باشد که ضمن اینکه مسکن فعال می شود و مردم صاحب خانه می شـوند، ساخت و ساز هم رونق بگیرد و اشتغال خوبی هم در کشور ایجاد شود.»

مولفه چند وجهی بازار

کارشناسان می گویند،رکود بازار مسکن مولفه ای چند مجهولی است. چرا که اصولا ساخت وساز به عوامل مختلفی وابسته است. از نیروی انسانی گرفته تا صنایع وابسـته به آن.

درگذشته سرمایه‌گذاری در بخش های دیگر توام با نگرانی و بی ثباتی بود. به همین دلیل هم سرمایه گذاران ترجیح می دادند سرمایه خود را در بخش ساخت وساز که بازاری مطمئن بود، سرمایه گذاری کنند. چون هم سود آن بیشتر بود و هم عوایدش تضمین شده بود؛ بنابراین همین موضوع باعث شده بود بازاری کاذب و حبابی شکل بگیرد تا جایی که بررس های حکایت از آن داشت که در تهران و کلان شهرها، خریدوفروش ها و ساخت وسازها تنها برای رفع نیاز مسکن شهروندان نبوده است، بلکه مسکن به نوعی به کالایی برای سرمایه گذاری تبدیل شد.

شاهد این مثال خانه های خالی بسیار زیادی است که امروز در تهران و سایر شهرهای بزرگ وجود دارند. از سویی رونق مسکن به بازارهای دیگری هم وابسته است، بازارهایی مانند بازار طلا، سکه، خودرو، بورس و... روی این بازار تاثیر می گذارند. از همین رو حالا که این بازارها به تحرک رسیده اند،بازار مسکن هم به دنبال این بازارها در حال تحرک است.

محمد سالاری عضوهیات مدیره انجمن انبوه سازان مسکن استان تهران در این رابطه می گوید:« مسکن یک قیمت تمام شده ای دارد و نمی شود از آن قیمت پایین تر عرضه شود بنابراین تنها تا حدی می تواند پایین بیایید . بخش مهمی از رکود و نبود فروش در سالهای اخیر هم به همین دلیل است، چون سرمایه گذاران دست نگه داشته اند چون خیلی از آنها ترجیح می دادند که سرمایه هایشان را نگه دارند تا آن را چوب حراج بزنند.»

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.