وضعیت بازار کار در آغاز فعالیت دولت دوازدهم
بــازار کار یکــی از مهمتریــن بازارهــا در اقتصــاد کشــور اســت چــون ارتبــاط بســیار نزدیکــی بــا موضوعـات رشـد اقتصـادی، بهـره‌وری، فقـر و توزیـع درآمـد دارد.
در ایـن بـازار، با توجـه به وضعیت عرضــه و تقاضــای نیــروی کار، نــرخ بیــکاری در اقتصــاد تعییــن می‌شــود کــه یکــی از متغیرهــای کلیــدی اقتصــاد کلان و سیاســتگذاری تلقــی می‌شــود.
یکــی از اهــداف دولتهــا از جملــه دولــت جمهــوری اسـلامی ایــران رســیدن بــه اشــتغال کامــل همــراه بــا اســتفاده بهینــه از تخصصهــا و مهارتهــای مختلــف نیــروی کار اســت. افــزون بــر ایــن، دومیــن هــدف دولــت دســتیابی بــه توزیـع عادلانه درآمـد و کاهـش فقـر در جامعـه اسـت کـه یکـی از متغیرهـای مؤثـر بـر آنهـا، کمیـت و کیفیــت فرصتهــای شــغلی ایجــاد شــده و توزیــع مطلــوب آن بیــن مناطــق مختلــف و اقشــار مختلـف جامعـه اسـت.
در جدول زیر شاخص کلیدی بازار کار طی شش ماهه سال ۱۳۹۶ ارائه شده است.
متوسط جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر کشور به عنوان پایه بالقوه جمعیت فعال در شش ماهه اول سال جاری حدود ۶۵.۸ میلیون نفر بوده است که حدود ۴۰.۸ درصد آنها فعال بوده‌اند. بنابراین، نزدیک به ۵۱ درصد جمعیت بالقوه فعال از بازار کار خارج هستند و در صورت بهبود شرایط بازار کار، بخش قابل ملاحظه‌ای از آنها وارد بازار کار خواهند شد.
بر اساس گزارش صد روزه عملکرد دولت دوازدهم از تبیین وضعیت موجود بازار کار، در سال گذشته با بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد اشتغال شاهد افزایش سریع نرخ مشارکت نیروی کار در بازار کار بوده‌ایم و انتظار می‌رود این روند در سالهای آتی ادامه یابد.
در شش ماهه اول سال جاری به طور متوسط ۱۲.۲ درصد جمعیت فعال کشور بیکار بوده‌اند و حدود ۳۵.۸ درصد جمعیت بالقوه کار شاغل بوده‌اند.
در شش ماهه اول سال جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، متوسط عرضه جدید نیروی کار حدود ۷۶۸ هزار نفر و متوسط خالص اشتغال ایجاد شده حدود ۷۴۹ هزار نفر بوده است که ناکافی بودن فرصتهای شغلی ایجاد شده در مقایسه با عرضه جدید نیروی کار را نشان می‌دهد.
در شش ماهه اول سال جاری حدود ۹.۷ درصد شاغلان دارای وضعیت اشتغال ناقص هستند؛ یعنی کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار کرده‌اند ولی متقاضی و آماده کار بیشتر هستند و به طور همزمان ۴۰.۷ درصد شاغلان دارای ساعات کار معمول بوده‌اند که نشانگر پرکاری است.
وجود پدیده پرکاری بطور عمده به دلیل ناکافی بودن دستمزدها برای کار معمول در هفته است و اشتغال ناقص بواسطه ناکافی بودن فرصتهای شغلی است.
با توجه به ناهمگنی نیروی کار از نظر سطح مهارتها، تخصصها و بطور کلی توانمندی‌ها و همچنین ناهمگنی مناطق کشور از نظر زیرساختها، موقعیت جغرافیایی، برخورداری از منابع و ... بازار کار دارای عدم تعادل در ابعاد مختلف است.
به عنوان مثال، متوسط نرخ بیکاری جوانان ۱۵-۲۹ ساله در شش ماهه اول سال جاری به ۲۵.۴ درصد و متوسط نرخ بیکاری زنان نیز به حدود ۲۰.۴ درصد رسیده است که به مراتب بیشتر از میانگین نرخ بیکاری کشور است.
از منظر دیگر، متوسط نرخ بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی در همین دوره حدود ۲۰.۲ درصد بوده است که در این مورد نیز شرایط نامتعادل بازار کار کاملا مشهود است. در نهایت، متوسط نرخ بیکاری در برخی از مناطق کشور مانند استان کرمانشاه به طور پایداری در سطح بسیار بالایی قرار دارد و فاصله بین بیشترین و کمترین نرخ بیکاری استانی در شش ماهه اول سال جاری حدود ۱۲.۱ واحد درصد بوده است که حاکی از جذاب نبودن سرمایه‌گذاری در مناطق محروم و مرزی در مقایسه با سایر مناطق است و سیاستهای دولت در حل این مشکل از کارایی کافی برخوردار نبوده است.
مهمترین چالشهای بازار کار در ابتدای کار دولت دوازدهم
بــا توجــه بــه مــوارد مطــرح شــده مهمتریــن چالشهــای بــازار کار در آغاز دولت دوازدهم را ناکافی بودن فرصتهای شغلی و نرخ بیکاری دو رقمی و طولانی شدن مدت بیکاری، ناکافی بودن دستمزدها و وقوع پدیده پرکاری، اشتغال ناقص و درآمد پایین برای بخشی از نیروی کار، گسـتردگی بخـش غیـر رسـمی و عـدم برخـورداری بخـش قابـل ملاحظه‌ای از شاغلان از حمایتهای بیمه‌ای تشکیل می‌دهند.
به گزارش ایسنا، سیاســتهای دولــت در بــازار کار بیان کننــده خط مشــی و تصمیم گیری‌هــای دولــت در اســتقرار و اســتمرار فرآیندهــای توســعه بــازار کار اســت کــه از طریــق ایجــاد زیرســاختها، بهبــود عملکــرد وظایــف حاکمیتــی دولــت، اقدامــات حمایتــی بــرای بهبــود فضــای کســب و کار و تقویــت و نهادینه سـازی فرآینـد پایـداری و توسـعه اشـتغال انجـام می‌شـود.
اهمیـت موضـوع اشـتغال و بـازار کار در برنامـه ششـم توسـعه اقتصـادی، اجتماعـی و فرهنگـی بـه حـدی اسـت کـه به عنـوان یکـی از موضوعـات خـاص کلان فرابخشـی در بنـد ت مـاده ۲ قانـون برنامـه ششـم توسـعه اقتصـادی، اجتماعــی و فرهنگــی گنجانــده شــده اســت.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر