به گزارش خبرآنلاین،اگر دیپلماسی را هنر و فنی بدانیم که عهده دار تأمین منافع ملی کشور از طریق بسیج همه ابزارها و نیروهای ملت است، در این صورت باید بپذیریم که اقتصاد یبه عنوان اولین هنر باید مقدمات کار را فراهم کند و البته در شرایط صلح نیز مهمترین ابزار است. حتی در شرایط خصومت آمیز نیر ابزار اقتصادی و تجاری، حربه مهمی در جهت تأمین اهداف دیپلماتیک خصمانه است.

 اقتصاد و تجارت، به همان میزان که در موقع تهاجم مورد استفاده قرار می گیرند، در هنگام دفاع نیز ابزار مهمی هستند. اما آیا وضعیت دیپلماسی اقتصادی ایران و به طور مشخص دیپلماسی تجاری ایران توانسته ظرفیت های اقتصادی کشور را پوشش دهد؟

پاسخ به این سئوال  روشن است؛ تناسبی میان افق های مطلوب و ظرفیت های ما با وضعیت دیپلماسی تجاری کشورمان وجود ندارد.

موانع کجاست؟

یکی از کمبودهای توسعه دیپلماسی تجاری  رایزنان بازرگانی هستند؛ تعداد رایزن های تجاری ایران در کشورهایی که امکان توسعه صادرات در آنها مهیاست، زیاد نیست.در بسیاری از کشورها اصلا رایزن تجاری نداریم. این در حالی است که کشوری مثل کره جنوبی در 121 کشور جهان دفتر نمایندگی سازمان توسعه تجارت و سرمایه گذاری کره جنوبی فعال دارد و فقط تعداد کارکنان مأمور و محلی این دفتر در تهران ۷ نفر است. در حالی که ایران در کره جنوبی حتی فاقد رایزن بازرگانی است.

به رغم فشارهای سنگینی که در سالهای گذشته در زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی به کشور تحمیل شده است، با این حال ایران توانسته دستاوردهای قابل توجهی در عرصه های سیاسی، اقتصادی، علمی و نظامی کسب کند. از همین رو،کارشناسان توصیه می کنند که همکاری تیم اقتصادی دولت و دستگاه دیپلماسی می تواند موجب بهبود فضای روابط تجاری ایران با دنیا شود و امروز نوبت بهره برداری از دیپلماسی اقتصادی است.

اقتصاد ایران طی چند دهه گذشته وابستگی زیادی به نفت داشته و تنها کالاهای صادراتی اش نفت و مشتقات آن بوده،اما امروز بهترین فرصت است که با وجود نوسان قیمت های نفت،به هنر دیپلماسی توسل کرد.اگرچه برنامه ایجاد معاونت اقتصادی در وزارت امور خارجه در دستور کار قرار دارد،اما تسریع در اجرای آن  خواست فعالان تجاری و البته نیاز امروز اقتصاد ایران است.

از سویی نوسان در تراز تجاری ایران موضوعی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.سال گذشته برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب مثبت شد،اما در نیمه اول سال مجددا منفی شد.این مثبت شدن تراز تجاری بارقه امیدی برای تجار و صادرکنندگان ایجاد کرد که می توان تراز تجاری را به نفع محصولات صادراتی مثبت کرد.

واقعیت این است که  بدون رشد صادرات غیرنفتی، اداره کشور و پیشرفت آن امکانپذیر نیست. بنابراین دولت حتما باید بخش های اقتصادی و بازرگانی نمایندگی های ایران را تقویت کند.

  ضرورت‌های د‌یپلماسی تجاری

یحیی آل اسحاق رییس سابق اتاق بازرگانی تهران در این رابطه می گوید:« ما با تمام شاخص های اقتصادی باید بتوانیم یک درصد از تجارت جهانی و منطقه ای را داشته باشیم. درست است که تجارت ما ضعیف است اما اتاق های ما حتما باید بتوانند از این پتانسیلی که دارند استفاده کنند. ما باید خودمان را با امارات، قطر، ترکیه و این کشورها مقایسه کنیم. البته در مقایسه با ترکیه و امارات، ما رتبه خوبی در سهولت کسب وکار در فضای بین المللی نداریم که بخشی از این مساله مربوط به آثار تحریم های گذشته است. »

دیپلماسی اقتصادی وظیفه دارد که امکان بهره جویی اقتصاد ملی را از این فرآیند به حداکثر برساند. رایزنان بازرگانی که کارگزاران این دیپلماسی هستند، وظیفه دارند که همه گونه خدمات کنسولی و غیر آن را به بازرگان ها و شرکت های صنعتی و خدماتی کشور متبوع خود بدهند.

 همچنین وظیفه تسهیل روابط تجاری و صنعتی را بر عهده دارند. همانطور که شاخص های سهولت فعالیت اقتصادی در داخل کشورهاست، فعالیت و کسب وکار،جهت گیری دیپلماسی بازرگانی ایرانی باید معطوف به بهبود فعالیت و شاخص کسب وکار برای بازرگانان ایرانی در خارج از کشور باشد.

ایران در دو دهه گذشته فرصت های مناسبی را برای حضور در اقتصاد کشورهای آسیای میانه جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی و سپس عراق و افغانستان پیدا کرد بود که پس از حضور پرقدرت اولیه، به دلیل فقدان دیپلماسی تجاری، ظرفیت های اقتصادی ایران در این کشورها از سوی دیگران جایگزین شد.بنابراین تا فرصت هست،باید حرکت کرد.

 

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.