دست اندازهای تحریم آمریکا برای گاز روسیه

- شرکت گازپروم که ۳۳ درصد نیازهای گازی کشورهای اروپایی شامل بیش از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب را در سال تامین می کند، با تحریم های جدید آمریکا برای ساخت خط لوله جریان شمالی ۲ با مشکل مواجه شده است.

به گزارش ایرنا، بر پایه آخرین تحریم های آمریکا علیه روسیه، شرکت گازپروم برای تامین مالی اجرای طرح خط لوله گاز جریان شمالی ۲ نمی تواند از سرمایه گذاران خارجی کمک گیرد. 

** طرح اروپایی-روسی و سد آمریکا

خط لوله جریان شمالی-۲ برای انتقال سالانه ۵۵ میلیارد متر مکعب گاز روسیه از طریق دریای بالتیک به آلمان برنامه ریزی شده که بخشی از برنامه شرکت روسی گازپروم برای رهایی از اتکا به مسیر کنونی اوکراین برای گاز رسانی به اروپا است. 
فاز نخست این خط لوله به آلمان که 1222 کیلومتر است، سال 2011 به بهره برداری رسیده و سالانه بیش از 20 میلیارد مترمکعب گاز روسیه را به این کشور اروپایی منتقل می کند. 

هزینه ساخت مرحله دوم این خط لوله حدود هفت میلیارد و 400 میلیون یورو برآورد شده است که گازپروم و چند شرکت اروپایی دیگر اعتبار مالی آن را تامین می کنند.
 

** کارشناس روس: اهداف آمریکا علیه مسکو و اروپا 

ولادیمیر زاخاروف رییس انستیتو پژوهش های سیاسی و راهبردی روسیه در مصاحبه با ایرنا در مسکو گفت: آمریکا با اقدام های خود در واقع ناتوانی اتحادیه اروپا و ضربه زدن به کشورهای اروپایی را می خواهد.

وی افزود: اجرای چنین سیاست ضداروپایی، هدف غایی اما پنهانی آمریکا است و برای رسیدن به این نتیجه، راههایی انتخاب شده که اجرا می شود.

رییس انستیتو پژوهش های سیاسی و راهبردی روسیه همچنین با بیان اینکه در قانون جدید تحریم های آمریکا، مشارکت مسکو در طرح های انرژی اروپا منع شده است، اظهار کرد: این قانون طرح های خط لوله گاز جریان شمالی ۲ و پروژه خط لوله گاز جریان ترکی از روسیه را هدف قرار داده است.

وی گفت: آمریکا در واقع خواهان تضعیف اتحادیه اروپا است. در برنامه ریزی کاخ سفید، کشورهای اروپایی باید تا حدی ضعیف شوند که در آینده برای ساختار سلطه جهانی واشنگتن هیچ خطری نداشته باشند و توانایی رقابت با آمریکا را در عرصه بین المللی از دست بدهند. 

زاخاروف افزود: هدف اصلی آمریکا این است که اتحادیه اروپا بازیگر مستقل نباشد و به همین دلیل ساختار مشارکت اروپایی-روسی را هدف قرار داده است. واشنگتن از سویی کشورهای اروپایی را از گاز نسبتا ارزان روسیه به بهای حدود ۲۰۰ دلار برای هر هزار مترمکعب محروم می کند و از سوی دیگر گاز فشرده و گران خود به بهای ۵۰۰ دلار برای هر هزار مترمکعب را برای فروش تحمیل کند.

وی تاکید کرد: بدیهی است، اجرای چنین سیاستی برای اتحادیه اروپا زیان بار خواهد بود. آمریکا افزون بر پیشگیری از تبدیل این تشکل به بازیگر مستقل بین المللی، آن را نیز مهار خواهد کرد و در آینده هم شاهد گام های بیشتری در این مسیر به بهانه های گوناگون توسط واشنگتن خواهیم بود.

کارشناس روس گفت: به همین دلیل اروپایی ها از قانون جدید تحریم های ضدروسی آمریکا انتقاد می کنند و کمیسیون اروپا هشدار داد که در صورت اجرایی شدن، تدابیری برای مقابله با تاثیرات منفی و زیانبار آن بر کشورهای اروپایی اتخاذ خواهد شد. 

** نگاه رسانه های روسی: 

پایگاه آنلاین روزنامه روسی ماسکوفسکی کامسامولتس در این باره در مقاله ای نوشت: بخشی از بسته جدید مجازات های آمریکا هدفمند علیه این طرح جهت گیری دارد.

در مقاله آمده است: از نگاه مقامات روس، آمریکا سعی دارد راه را برای گازمایع خود در بازار اروپا باز کند اما هدف شماره یک در هر حال خطوط لوله گاز جدید روسیه است. سازمان رتبه سنجی مودیز در ماه اوت اعلام کرد که احداث خطوط لوله جریان شمالی2 و جریان ترکی می‌تواند در نتیجه مجازات ای ضدروسی واشنگتن متوقف شود.

گازپروم و اروپایی های شریک قرارداد طرح جریان شمالی 2 علاقه مند بودند، بخش قابل توجه هزینه‌های اجرای این پروژه‌ها را از بانک‌های اروپایی وام بگیرند که اکنون با مشکل مواجه می شود. 

روزنامه روسی نوشت: راینر زیله رئیس شرکت «او ام وی» اتریش نیز اعتراف کرده که مجازات های آمریکا برای طرح جریان شمالی ۲ مشکل آفرین شده است و تأمین مالی ۷۰ درصد هزینه‌های پروژه ممکن نیست.

اما سران شرکت گازپروم و آلکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه بارها اعلام کرده‌اند، پروژه با وجود مجازات ها اجرا می‌شود، یعنی تنها راه حل بالا بردن بار مالی خواهد بود.

گازپروم اعلام کرده، سرمایه گذاری خود را در سال جاری سه میلیارد دلار افزایش می دهد که بار مالی این شرکت افزایش می یابد، زیرا پروژه بزرگ همزمان دارد.

این شرایط، می تواند بدهی کل شرکت گازپروم را تا آخر سال جاری از ۴۰ میلیارد دلار فراتر ببرد و هر چند باز هم می‌تواند وام بگیرد، اما پرداخت سود به سهامداران روشن نیست.

از سوی دیگر، روزنامه ماسکوفسکی کامسامولتس به برنامه عرضه گسترده گاز طبیعی آمریکا به کشورهای اروپایی اشاره کرده که می تواند اوضاع را برای روسیه ناگوار ‌کند. 

روزنامه روسی نتیجه گیری کرد: البته طرح خط لوله گاز جریان شمالی ۲ در نهایت راه اندازی می‌شود، ولی می‌تواند قیمت گزافی برای روسیه داشته باشد.

** تاکید روسیه بر اجرای طرح با وجود دست اندازهای تحریمی آمریکا

مسکو برای ساخت جریان شمالی-2 با برخی مخالفت ها مانند مانع تراشی های اوکراین و لهستان که در مسیر شبکه کنونی ترانزیت گاز از روسیه به اروپا قرار دارند، مواجه شده است، زیرا این کشورها نمی خواهند سود اقتصادی و موقعیت خود را به عنوان ترانزیت کننده گاز از دست بدهند.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه با حمایت از طرح خط لوله گاز جریان شمالی-۲ گفته بود که با وجود بروز مشکلات در اجرای این طرح به دلیل خودداری لهستان از دادن اجازه اجرا در دریای بالتیک، تمامی شرکا از جمله آلمانی، اتریشی، هلندی و فرانسوی خواهان ساخت هستند.

وی گفت: هیچ شکی ندارم که طرح خط لوله انتقال گاز به شمال اروپا اجرا خواهد شد. البته زمانی که با طرحی مخالفت می شود، وضعیت نامعلومی شکل می گیرد که برای بخش تجاری جالب نیست، ولی باید رو به جلو حرکت کرد.

رئیس جمهوری روسیه در ادامه گفت که شرکت گازپروم با وجود مشکلات کنونی، این طرح بزرگ را اجرا می کند و لوله های ویژه (برای استفاده زیر آب) را نیز سفارش داده است.

وی همچنین انگیزه مخالفت با اجرای خط لوله جریان شمالی ۲ را سیاسی خواند و افزود: ادعا کرده اند، کشورها برای خرید گاز به مسکو وابسته می شوند، در حالیکه این موضوع بی اساس بوده و منطقی نیست، زیرا این شرایط متقابل است و روسیه نیز با ساخت خط لوله و فروش گاز به خریدار وابسته می شود.

دیمیتری مدودیف نخست وزیر روسیه نیز اعلام کرده است که این کشور حتما با استفاده از امکانات خود خط لوله جریان شمالی ۲ را می سازد و به بهره برداری می رساند.

رسانه های روسی خاطرنشان می کنند این خط لوله گاز ظرفیت های موجود خط لوله جریان شمالی (از روسیه به آلمان) را دو برابر کرده و گاز طبیعی را با دور زدن اوکراین و از بستر دریای بالتیک به آلمان انتقال خواهد داد. 

** بازی دو سویه اروپا با گاز روسیه

روزنامه نزاویسیمایا گازتا چاپ مسکو نیز نوشته است: در شرایطی که روسیه به احداث خطوط لوله گاز به اروپا برای جایگزینی خط لوله گاز اوکراین مشغول است، اتحادیه اروپا ضمن علاقه برای ساخت طرح جدید، حفظ شبکه انتقال گاز از مسیر اوکراین را نیز مورد تاکید قرار می دهد.

از این رو، مقام های اتحادیه اروپا ساخت خط لوله گاز جریان شمالی-2 را مستقیم به ادامه ترانزیت گاز روسیه از اوکراین مرتبط می کنند.

زیگمار گابریل وزیر خارجه آلمان آشکارا اعلام کرده که این کشور به خط لوله گاز جریان شمالی ۲ نیاز دارد، اما ترانزیت گاز از اوکراین هم باید حفظ شود. 

به این ترتیب اتحادیه اروپا تلاش می کند، روسیه را برای حفظ ترانزیت گاز از طریق اوکراین تحت فشار قرار دهد تا گازپروم مجبور شود با شرایط تحمیلی این کشور و به زیان خود در سال ۲۰۱۹ توافق نامه را تمدید کند.

نزاویسیمایا گازتا در این باره نوشته است: پافشاری های اروپا مغایر برنامه های مسکو است، زیرا گازپروم خط لوله گاز جریان شمالی ۲ را برای رهایی از وابستگی به تزانزیت گاز از طریق اوکراین برنامه ریزی کرده بود.

هرچند قرارداد گازی مسکو و کی یف دسامبر ۲۰۱۹ منقضی می شود، ولی دو کشور در باره مفاد و شرایط ترانزیت گاز اختلافات شدیدی دارند که در مواردی به دادگاه بین المللی نیز کشیده شده است و همین مساله افق تمدید توافق را تیره کرده است.

با توجه به برنامه های پیش بینی شده، اجرای این طرح، گاز روسیه را ارزان تر به بازارهای مصرف اروپایی می رساند، زیرا هزینه ترانزیت که اکنون به اوکراین و کشورهای دیگر مسیر پرداخت می شود، حذف خواهد شد.

این کاهش بها برای مسکو عاملی است تا خریداران بیشتری را جذب کند و آمریکا را که در صدد ورود به این بازار گازی است عقب براند.