رایس، انزوای حزبا... را در سر دارد؟
جلوگیری از تزلزل این دسته از کشورهای عرب خاورمیانه هدف اصلی کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه ایالات متحده از سفرش به خاورمیانه است که از روز یکشنبه این هفته و پس از دیدار با فرستادگان دولت عربستان به آمریکا آغاز شده است. برخی گروهها در مصر و اردن به عنوان تنها کشورهای عرب که اقدام به انعقاد معاهده صلح با تلآویو کردهاند از دولتهای خود خواستهاند روابط با اسرائیل را به حال تعلیق درآورند. طی روزهای اخیر و با آغاز عملیات زمینی ارتش اسرائیل در لبنان شهروندان مصری، یمنی، سوری و همچنین ساکنان سرزمینهای فلسطینی در حمایت از حزبا... اقدام به برگزاری تظاهرات کرده و حملات ارتش اسرائیل به لبنان را محکوم کردهاند.
محمود حبیب، جانشین رهبر جنبش اخوانالمسلمین مصر که بزرگترین گروه اپوزیسیون این کشور است، میگوید: حزبا... برای حفظ غرور ملت عرب میجنگد و هدف اسرائیل و آمریکا از اجرای پروژه کنونی به زانو درآوردن اعراب است.
اگرچه اعراب و اسرائیل از سال ۱۹۴۸ به بعد هر از چندگاهی در حال جنگ با یکدیگر بودهاند اما مناقشه جاری تفاوتهای زیادی با موارد قبل دارد. حضور حزبا... در یکسوی مناقشه جاری موجب دو پارگی پایتختهای عربی در موضعگیری در قبال بحران کنونی شده است و برخی را در پس پرده به سوی حمایت از اسرائیل سوق داده است.
واکنشهای انعکاسی
رایس پنجشنبه گذشته و در آستانه دیدارش با کوفیعنان، دبیرکل سازمان ملل متحد برای بررسی اوضاع خاورمیانه گفت: این بار رویارویی اسرائیل و حزبا... با دفعات قبلی متفاوت است. در گذشته حملات حزبا... انعکاسی از مشکلی وسیعتر در کل جهان عرب بود اما این شرایط متفاوت است.
قرار نیست رایس در سفر جاری خود به منطقه در هیچیک از پایتختهای عربی توقف کند. او ابتدا با ایهود اولمرت، نخستوزیر اسرائیل دیدار کرد و سپس به رم رفت تا با نمایندگان سازمان ملل متحد، مصر، عربستان سعودی، لبنان، فرانسه، ایتالیا، انگلیس و روسیه برای یافتن راهحلی برای پایان دادن به بحران جاری رایزنی کند.
تنها مشکل
پس از دیدار روز یکشنبه رایس با بوش در کاخ سفید، وزیر امورخارجه عربستان سعودی در اظهاراتی خواستار برقراری آتشبس فوری شد اما در سخنان خود به حملات گسترده اسرائیل علیه لبنان اشاره نکرد.
سعود الفیصل، وزیر امورخارجه ریاض در سخنان خود تنها مشکل موجود بر سر راه حفظ آرامش در لبنان را ناتوانی دولت این کشور در اعمال قدرت خود در داخل و صیانت از تمامیت ارضی این کشور عنوان کرد.
شکاف در جهان عرب اولین بار پانزدهم ژوئیه و در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عرب در قاهره آشکار شد. در آن نشست کشورهای عرب، نتوانستند در زمینه در پیش گرفتن موضعی واحد در قبال مناقشه جاری و حملات گسترده اسرائیلیها علیه لبنان که تا این مقطع حداقل چهارصد کشته، آوارگی نیم میلیون لبنانی و خسارتی چهارمیلیارد دلاری به اقتصاد لبنان را رقم زده است به موضعی واحد دست پیدا کنند. حسنی مبارک، رییسجمهور مصر و ملک عبدا...، پادشاه اردن از اقدام حزبا... در به اسارت درآوردن دو سرباز اسرائیلی در عملیاتی فرامرزی به عنوان اقدامی غیرمسوولانه یاد کردند و حزبا... را عامل آغاز مناقشه اخیر معرفی کردند.
عبدا... محمد، استاد علوم سیاسی دانشگاه کویت با اشاره به انتقاد تلویحی پارهای کشورهای عرب از حزبا... میگوید: سرزنش حزبا... پیامی شفاف از این کشورها به ایالات متحده است که به منزله آمادگی آنها برای حرکت در راستای اهداف آمریکا در منطقه تفسیر میشود. اگرچه همه کشورهای مسلمان حملات اسرائیل به لبنان را زیاده از حد دانسته و تلآویو را از این حیث محکوم کردهاند اما شدت و ضعفی که در واکنشهای آنها وجود دارد برگرفته از اختلافاتی است که در رویکرد آنها در قبال حزبا... و تلآویو وجود دارد.
سوریه که از سوی ایالات متحده و اسرائیل به تامین سلاح و منابع مالی حزبا... متهم است از اقدامات این جنبش حمایت به عمل آورد و حتی از احتمال ورود به کارزار مخاصمه در صورت پیشروی ارتش اسرائیل در قلمرو لبنان خبر داد. اما دولت نوریالمالکی، نخستوزیر عراق به نکوهش عملیات نظامی اسرائیل در لبنان بسنده کرد.
منبع: بلومبرگ
