کارتر، انرژی خورشیدی یا چگونه ریگان با راهبرد نفت شوروی را نابود کرد؟
کارتر و خانواده‌اش شخصا از آن پنل‌های خورشیدی بسیار ابتدایی استفاده کردند. تقریبا ۳متر طول و یک‌متر عرض داشتند. آنها اشعه‌های خورشید را جذب می‌کردند و به آبگرمکن محل زندگی خود و کافه تریای کاخ سفید انرژی می‌دادند. بله، کارتر اشتباهات خود را داشت؛ اما او خیلی جلوتر از زمان خود در زمینه انرژی پاک بود. این مرد درباره انرژی تخیل بسیار غنی‌تری نسبت به دیگران داشت که همین به او یک اعتبار ویژه می‌داد. او خیلی بیشتر از این بود که بگوید ترموستات را پایین بیاورید یا اینکه آمریکایی‌ها باید ژاکت بپوشند. در واقعیت جایگزین من - اجازه دهید آن را «تعقیب خورشید برای همه بشریت» بنامیم - ریگان، به‌جای اینکه دستور دهد پنل‌های خورشیدی کارتر در سال۱۹۸۶ حذف شوند، انرژی خورشیدی را دوبرابر می‌کرد. او به هر ساختمان دولتی ایالات متحده دستور می‌داد که سلول‌های خورشیدی فتوولتائیک پیشرفته را روی پشت‌بام خود نصب کنند؛ زیرا سلول‌های خورشیدی فتوولتائیک به‌طور فزاینده‌ای از نظر تجاری در دهه۱۹۸۰ قابل استفاده بودند و می‌توانستند پرتوهای خورشید را به جریان الکتریکی تبدیل کنند. در نتیجه، آمریکا به «عربستان سعودیِ پنل‌های خورشیدی» تبدیل می‌شد.
وای خدای من، اگر چنین می‌شد چقدر دنیا متفاوت می‌شد. ما می‌توانستیم فناوری فتوولتائیک را سریع‌تر بهبود بخشیم و قیمت پنل‌های خورشیدی را سریع‌تر از منحنی هزینه-حجم پایین بیاوریم؛ به‌طوری‌که تا امروز، اکثر ساختمان‌ها و خانه‌های آمریکا می‌توانستند از انرژی خورشیدی استفاده کنند و هر کشور فقیری هم می‌توانست هزینه انرژی خورشیدی را بپردازد. ما هرگز جنگ دیگری برای نفت انجام نمی‌دادیم و روند تغییرات آب و هوایی کُند می‌شد و کارتر و ریگان به‌عنوان پدران استقلال انرژی آمریکا به مانت‌راشمور (کوه راشمور) منتقل می‌شدند.
البته که این‌طور نشد، اما نه به این دلیل که کارتر تلاش نکرد. دیوید بیلو در مقاله‌ای لذت‌بخش و خواندنی در سال۲۰۱۰ در ساینتیفیک امریکن، خاطره‌ای جذاب و گرم از پیشگامی خورشیدی کارتر نوشت: «در ۲۰ژوئن۱۹۷۹، دولت کارتر ۳۲پنل را نصب کرد که برای برداشت پرتوهای خورشید و استفاده از آنها برای گرم کردن آب طراحی شده بودند.» این چیزی است که کارتر در مراسم وقف پیش‌بینی کرد: «در سال ۲۰۰۰، این آبگرمکن خورشیدی پشت سر من، همچنان اینجا خواهد بود و انرژی ارزان و کارآمد را تامین می‌کند. این (آبگرمکن خورشیدی) برای نسل بعدی می‌تواند به منزله تحریک کنجکاوی باشد یا قطعه‌ای از یک موزه باشد یا نمونه‌ای از راهی که طی نشده است یا می‌تواند تنها بخشی کوچک از یکی از بزرگ‌ترین و هیجان انگیزترین ماجراجویی‌هایی باشد که تاکنون توسط مردم آمریکا انجام شده است.»
پیش‌بینی‌های کارتر هم درست و هم غلط بود. نسل بعدی نوآوری خورشیدی، مبتنی بر سلول‌های خورشیدی فتوولتائیک، در واقع به یکی از ارزان‌ترین اشکال انرژی پاک روی زمین تبدیل شده است؛ اما رسیدن به آن حدود ۴۰سال طول کشید، نه ۲۰سال. اگر جانشینان کارتر دیدگاه و پشتکار او را داشتند، شاید زودتر به آن نقطه عطف می‌رسیدیم. افسوس که این کار را نکردند، بنابراین پنل‌های خورشیدی کاخ سفید کارتر امروزه نیز نمادین هستند؛ یعنی راهی است که طی شده اما این راه با سرعت کافی طی نشده است. در ضمن، کارتر هم درست می‌گفت که پنل‌هایش ممکن است روزی سر از موزه در آورند. اما او هرگز نمی‌توانست پیش‌بینی کند که این موزه در چین باشد که مسیر خورشیدی را سریع‌تر از ما طی کرد.
همان‌طور که بیلو خاطرنشان کرد، پس از اینکه ریگان پنل‌ها را در سال۱۹۸۶ حذف کرد، یکی از ۳۲مورد از موزه ملی تاریخ آمریکا سر در آورد، دیگری به کتابخانه کارتر رسید، دیگری هم به مجموعه موزه علم و فناوری خورشیدی در دژوی چین رفت. هوانگ مینگ، رئیس شرکت گروه انرژی خورشیدی هیمین، بزرگ‌ترین تولیدکننده چنین آبگرمکن‌های خورشیدی در جهان، این هدیه را برای نمایش دائمی در ۵اوت پذیرفت. ریگان شاید به حرف کارتر گوش نداده باشد، اما پکن گوش داده است. پنل‌های خورشیدی فتوولتائیک ساخت این کشور در چین امروزی چیزی غیر از آثار موزه‌ای هستند. چین امروز تقریبا ۸۰ درصد از زنجیره تامین پنل خورشیدی فتوولتائیک جهان را کنترل می‌کند که تقریبا دوبرابر ظرفیت خورشیدی اتحادیه اروپا و بیش از سه برابر ایالات متحده است. برخلاف آمریکا، چین چندین دهه تعهد خود را با بودجه دولتی، برای تسلط بر صنعت خورشیدی حفظ کرد. چین سیاست انرژی تجدیدپذیر نداشت که هر چهار یا هشت‌سال تغییر کند، همان‌طور که با انتقال از کارتر به ریگان و از باراک اوباما به دونالد ترامپ دیدیم. این‌چنین احمقانه!
کارتر در سال۱۹۷۹ یک هدف رویایی تعیین کرده بود که آمریکا تا سال۲۰۰۰ در حدود ۲۰درصد انرژی مورد نیاز ایالات متحده را از منابع تجدیدپذیر تامین کند. پس از تقریبا دوبرابر این زمان، انرژی‌های تجدیدپذیر در واقع ۲۰درصد از تولید برق آمریکا را تشکیل می‌دهند؛ اما بخش زیادی از آن مربوط به انرژی بادی و آبی است. انرژی خورشیدی تقریبا ۴درصد از کل تولید برق ایالات متحده را تشکیل می‌دهد. یکی از دلایل این است که ریگان از انرژی خورشیدی روی‌گردان شد و به‌جای آن بر بهره‌برداری از سوخت‌های فسیلی ارزان تاکید کرد. بیلو خاطرنشان کرد: «در سال۱۹۸۶، دولت ریگان بودجه تحقیق و توسعه برای انرژی‌های تجدیدپذیر را در وزارت انرژی نوپای آن زمان ایالات متحده از بین برد و معافیت‌های مالیاتی برای استقرار توربین‌های بادی و فناوری‌های خورشیدی را حذف کرد و ملت را دوباره به سوخت‌های فسیلی ارزان اما آلاینده، اغلب از تامین‌کنندگان خارجی متعهد کرد. باز هم، در آن سال بود که تیم ریگان به آرامی پنل‌های خورشیدی کارتر را درحالی‌که تبدیل به سقف کاخ سفید شده بود، پایین آورد. توجه به میراث واقعی یک رئیس‌جمهور همیشه به صبر نیاز دارد. به مدت ۲۰سال پس از ریاست‌جمهوری کارتر، بسیاری از پنل‌های خورشیدی کاخ سفید او را لقب فیل سفید داده بودند که این نماد یک رئیس جمهور ساده‌لوح و بیش از حد لیبرال است. اما ۲۰ سال پس از آن ۲۰سال اول، چشم‌انداز کارتر درباره یک آمریکای با انرژی تجدیدپذیر، به‌طرز باورنکردنی یک نوع آینده‌نگری شده است. این آینده‌نگری می‌تواند پایه و اساس لازم برای یک آمریکای امن‌تر از نظر اقتصادی، از نظر زیست محیطی و امنیت ژئوپلیتیک باشد.
همان‌طور که اتفاق می‌افتد، میراث انرژی ریگان نیز در گذشته پیچیده است. ریگان با دوبرابر کردن سوخت‌های فسیلی –درحالی‌که عربستان سعودی را به پمپاژ بیشتر نفت تشویق کرد- به کاهش قیمت جهانی نفت‌خام به حدود ۲۰دلار در هر بشکه در اواخر دهه۱۹۸۰ کمک کرد. این بخشی از یک استراتژی عمدی و موفق برای ورشکستگی اتحاد جماهیر شوروی بود که با صادرات نفت و گاز زندگی می‌کرد. این به فروریختن دیوار برلین و آزادی اروپای شرقی کمک کرد. این امر راه را برای تحکیم و گسترش اتحادیه اروپا هموار کرد که امروزه محرک بزرگ انرژی پاک و کاهش تغییرات آب و هوایی است. همچنین می‌خواستم پنل‌های خورشیدی کارتر را یادآوری کنم که نمادها -مانند صفحات خورشیدی روی سقف کاخ سفید- جنبه‌ای از رهبری است که مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
اما دوست من اندی کارسنر که در زمان ریاست‌جمهوری جورج دبلیو بوش دستیار وزیر انرژی در امور بهره‌وری انرژی و انرژی‌های تجدیدپذیر بود و به بوش کمک کرد تا اولین رئیس‌جمهوری باشد که درخت کریسمس کاخ سفید را با لامپ‌های «LED» بسیار کارآمد روشن کند، یک‌بار به من گفت: «نمادگرایی در سیاست مهم است. همه چیز درباره تبدیل تخیل به نمایش است تا مردم بتوانند به‌طور ملموس درک کنند که آینده بهتری می‌توانند در پیش داشته باشند.» او افزود: «این چیزی است که الهام‌بخش «پشتکار» است و پشتکار چیزی است که شما را از خط دروازه عبور می‌دهد.» کارتر ممکن است به‌عنوان رئیس‌جمهور دچار مشکل شده باشد، اما دیدگاه و اصرار او درباره انرژی خورشیدی -مانند دیدگاه و پافشاری او درباره صلح خاورمیانه- شایسته است که امروز هم به چراغ روشنی تبدیل شود؛ ترجیحا با یک لامپ «LED» که با انرژی خورشیدی کار می‌کند.
