اقتصاددانان: باید منتظر تورم بود
کیش ترامپ به اقتصاد آمریکا
به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، مایکل فرولی، اقتصاددان ارشد ایالات متحده در جی.پی مورگان گفت: «دو منبع عدم قطعیت وجود دارد: یکی، البته، کاری است که آنها قرار است انجام دهند. مورد دیگر این است: حتی اگر بدانید که آنها قرار است چه کاری انجام دهند، چه معنایی برای اقتصاد خواهد داشت؟» آنچه پیشبینیکنندگان میدانند این است که اقتصاد آمریکا با این شرایط به سمت سال۲۰۲۵ پیش میرود: «بیکاری کم، افزایش دستمزدها، کاهش تدریجی نرخهای بهره فدرالرزرو و تورمی که پس از سالها افزایش سریع قیمتها به آرامی در حال بازگشت است.» اگر این تحولات را همچون ساخت یک کارخانه بدانیم، ساختوساز آن در دولت بایدن رقم خورده و محصولات آن در سالهای آینده خودش را نشان خواهد داد. اما آنچه در آینده برای رشد و تورم پیش میآید، نامشخص است؛ بهویژه به این دلیل که وقتی صحبت از مسائل بزرگی مانند اعمال یا عدم اعمال کنترل بیشتر بر فدرالرزرو میشود، ترامپ توصیههای متفاوتی از افراد مختلف در مدار خود دریافت میکند. در اینجا به برخی از آنها که بسیار مهم هستند، اشاره میشود.
تعرفهها: احتمالِ تورم، میزان: نامشخص
اگر اقتصاددانان درباره یک مورد از سیاستهای ترامپ موافق باشند، این است که پیشنهادهای تعرفهای او میتواند قیمتها را برای مصرفکنندگان افزایش دهد و تورم را بالا ببرد. اما گستره تخمینها درباره میزان آن نامشخص است. زمانی که ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود تعرفههایی وضع کرد، آنها موجب افزایش قیمت برای مصرفکنندگان شدند؛ اما فقط اندکی بالا رفتند. اما آنچه او اکنون وعده میدهد میتواند گستردهتر باشد. ترامپ اینبار طرحهای مختلفی را ارائه کرده است، اما آنها اغلب شامل تعرفهها و عوارض ۶۰درصدی یا بیشتر بر کالاهای چینی است. عمر شریف، بنیانگذار Inflation Insights، گفت: «به هیچ وجه مشخص نیست که این طرح ترامپ مانند دوره پیشین فقط تاثیر اندکی روی قیمتها بگذارد.»
اخراجیها؛ تاثیر روی رشد اندک
تعرفهها تنها چیزی نیست که اقتصاددانان در تلاش برای کشف آن هستند. همچنین مشخص نیست که سیاست مهاجرتی در دولت ترامپ چگونه ممکن است به نظر برسد که همین، مدلسازی تاثیر اقتصادی احتمالی را دشوار میکند. ترامپ در زمان مبارزات انتخاباتی بارها وعده بزرگترین اخراج در تاریخ آمریکا را داده و در مواقعی به اصلاحات برنامههای مهاجرتی با تمام قوا اشاره کرده است. در مصاحبهای در پادکست «همهچیز یکجا»، او گفت: «کاری که من انجام خواهم داد این است که شما از یک کالج فارغالتحصیل شوید، فکر میکنم باید بهطور خودکار، بهعنوان بخشی از دیپلم خود، گرین کارت دریافت کنید تا بتوانید در این کشور بمانید.»
اما اصلاح سیستم مهاجرت قانونی برای کارگران با تحصیلات عالی نیاز به مشارکت کنگره دارد و کمپین به سختی درباره چنین برنامههایی صحبت میکرد. وقتی صحبت از مهاجرت با مهارتهای پایین به میان میآید، درحالیکه کارهایی وجود دارد که دولت میتواند بهطور یکجانبه برای شروع اخراج انجام دهد، طیف وسیعی از تخمینها درباره اینکه چند نفر ممکن است با موفقیت اخراج شوند، وجود دارد. با این حال جمع کردن افراد سخت است، پروندهها ممکن است در سیستم دادگاه گیر کنند و افراد تازهوارد جایگزین اخراج شدههای اخیر شوند. اقتصاددانان گلدمن ساکس تخمین زدهاند که دولت ترامپ ممکن است در سال۲۰۲۵ بین ۳۰۰ هزار تا ۲.۱ میلیون نفر را اخراج کند. دامنه پایین در نظر گرفته شده از سوی اقتصاددانان بر اسا مدل اخارج دولت قبل ترامپ است و سقف آنکه افزون بر ۲میلیون اخراجی است، بر اساس مدل آیزنهاور در دهه۱۹۵۰ است. ترامپ گفته که الگوی آیزنهاور را مد نظر قرار خواهد داد.
مقرراتزدایی: قیمت پایین بنزین اما نه زیاد
ترامپ وعده داد که قیمت بنزین را در جریان مبارزات انتخاباتی از طریق ترکیبی از مقرراتزدایی و مانورهای ژئوپلیتیک به نصف کاهش دهد. تحلیلگران صنعت گفتهاند که او احتمالا میتواند سوزن ریلهای جاری را کمی جابهجا کند - اما از آنجا که بنزین تحت تاثیر بازار جهانی است و شرکتها هزینههای سربار دارند، مشخص نیست چقدر است.
حدسهای کامل: حس ششم و فاز درگیری با فدرالرزرو
حدسها حتی اگر مبهم باشند، به نظر میرسد بسیاری از سرمایهگذاران و مصرفکنندگان بر این باورند که برنامههای ترامپ باعث رونق اقتصادی خواهد شد. بازارهای مالی پس از پیروزی او جان تازهای گرفتند و امیدها برای مقرراتزدایی و کاهش مالیات تقویت شد. این احتمال وجود دارد که خود چنین خوشبینی -و حل بلاتکلیفی انتخاباتی- بتواند حداقل برخی از افراد و کسبوکارها را به خرج کردن و سرمایهگذاری تشویق و رشد را تقویت کند. اگر قرار باشد اقتصاد دوباره گرم شود، فدرالرزرو میتواند واکنش نشان دهد تا از انجام این کار به شکل خیلی شدید جلوگیری کند. کاخ سفید کنترل مستقیمی بر نحوه تعیین نرخ بهره توسط فدرالرزرو ندارد.
اگر بهدلیل کاهش مالیات یا سایر سیاستهای مالی، اقتصاد شتاب بیشتری بگیرد، کاهش قیمتها میتواند زودگذر باشد؛ زیرا رشد قویتر میتواند به افزایش سریع قیمتها از حد معمول کمک کند. اگر نرخ بهره بالا بماند، ترامپ به احتمال زیاد ناراضی خواهد بود: او مرتبا از فدرالرزرو به خاطر کاهش ندادن آنها در دوره اول ریاستجمهوری خود انتقاد میکرد و او قبلا وعده بازگشت به نرخهای پایینتر در دوره دوم ریاستجمهوری خود را داده است. روند سقوط احتمالی این سوال را مطرح میکند که آیا ترامپ تلاش خواهد کرد تا کنترل بیشتری بر بانک مرکزی مستقل آمریکا داشته باشد یا خیر؟ به نظر میرسد که ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود به این نتیجه رسیده بود که رئیسجمهور قدرت قانونی برای اخراج رئیس فدرال رزرو را ندارد.
اما او متعاقبا پیشنهاد کرد که ممکن است سعی کند پاول را از مقام مدیریتی خود برکنار کند. اخیرا، ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی۲۰۲۴ گفت که تلاشی برای اخراج پاول نخواهد داشت؛ اما او این اظهارات را تا حدودی مشروط کرد. او به «بیزینسویک» گفت که پاول کار خود را ادامه خواهد داد؛ بهویژه اگر فکر کنم او کارش را درست انجام میدهد. به ادعای یک فرد آشنا از حلقه رئیسجمهور منتخب، به او گفتهاند که نباید تلاش کند رئیس فدرالرزرو را برکنار یا تنزل مقام دهد؛ زیرا انجام این کار بازارها را متلاطم میکند.