تنش میان اسرائیل و حزبالله در حال تشدید است
«نبرد روز حساب» در لبنان
شرایط در منطقه بهگونهای است که هر لحظه باید انتظار یک تحول یا یک جنگ بزرگ را داشت. در حمله جنگندههای اسرائیلی به جنوب و شرق لبنان ۱۸۲نفر جان خود را از دست دادند. بهدلیل پویایی تحولات، آمار مربوط به شهدا ممکن است هر لحظه تغییر کند. «عروبه جمال» در گزارش ۲۳سپتامبر در الجزیره که همواره بهروزرسانی میشد، نوشت: نگرانیها از وقوع یک جنگ تمامعیار در خاورمیانه بالا گرفته است؛ آن هم درحالی که حزبالله در واکنش به حملات اسرائیل از «نبرد روز حساب» سخن گفت. به گزارش الجزیره از بیروت، مردم بیروت، پایتخت لبنان، دیروز دوشنبه (۲ مهرماه) با خبری مبنی بر «سطح بی سابقه حملات اسرائیل» به مناطق جنوبی و شرقی این کشور از خواب بیدار شدند. به گفته تحلیلگران لبنانی، حدود یکچهارم جمعیت در بخشهای جنوبی زندگی میکنند که چیزی حدود ۸۰۰هزار نفر میشود. گفته شده است حدود ۱۰۰هزار نفر از آنها جابهجا شدهاند؛ اما همچنان در جنوب لبنان هستند.
تماسهای تلفنی، پیامکها و فیلمهای زیادی از ساکنان جنوب ارسال میشود که باعث نگرانی بستگان و دوستانشان شده است. آنها نه تنها درباره آنچه در جنوب اتفاق میافتد، بلکه درباره اینکه واقعا به یک جنگ تمامعیار بین حزبالله و اسرائیل نزدیک هستند، نگران هستند.
به نوشته گزارشگر الجزیره، «این اولین باری است که آنها در یک سال گذشته این میزان اضطراب را بهدلیل تمام اتفاقات رخداده و تداوم سطح حملات اسرائیل و همچنین پاسخ حزبالله احساس میکنند.» این در حالی است که «خبرگزاری ملی لبنان» (NNA) گزارش داد که مردم بیروت پیامهایی - ظاهرا از سوی ارتش اسرائیل- دریافت میکنند که از آنها خواسته به سرعت مکانهای خود را تخلیه کنند. این خبرگزاری گفت که «زیاد مکاری» وزیر اطلاع رسانی لبنان هم یک پست صوتی دریافت کرد مبنی بر ترک سریع ساختمان خود.
«زین بصراوی» هم در گزارش دیگری برای الجزیره نوشت که هشدارهای اسرائیل نمونه کلاسیک جنگ روانی است که در مناطق دیگر نیز انجام میشود. آنها این هشدارها را صادر میکنند و میخواهند این تصور را به مردم (غیرنظامیان) تلقین و در ذهن آنها جا بیندازند که رهبرانشان و مردمی که در کنار آنها میجنگند از اطرافیانشان بهعنوان سپر انسانی استفاده میکنند. او بر این باور است که در کنار عملیات نظامی، توپخانه تبلیغاتی اسرائیل هم بهکار افتاده تا در مردم هراس ایجاد کند. در همین ارتباط، پیامهای ناشناس اسرائیلی با شمارههای لبنانی به مردم هشدار میدهد که از مراکزی که ممکن است حزبالله از آنها استفاده کند، دوری بجویند.
جزئیات حملات در جنوب لبنان
به گزارش المیادین، جنگندههای اسرائیلی سلسله حملاتی را به شهرکها در جنوب و شمال البقاع انجام دادند. در البقاع، ۹نقطه در زنجیره غربی مشرف به شمال البقاع هدف بمباران قرار گرفتند. بمباران اشغالگران به شکل کمربندهای آتشین در منطقه صور و نبطیه در جنوب هم بود. روستاها و ارتفاعات منطقه التفاح و زمینهای بایر در الهرمل، زبود و حربطه در شمال البقاع از دیگر اهداف بمباران اشغالگران بود. در نتیجه حمله رژیم صهیونیستی به حومه شهرک بودای در شمال البقاع، یک غیرنظامی شهید و ۹نفر دیگر زخمی شدند. وزارت بهداشت لبنان نیز تاکید کرد: «در بمباران رژیم صهیونیستی به زمینهای بایر الهرمل در شرق لبنان یک نفر شهید و ۶ نفر زخمی شدند.» وزارت بهداشت لبنان همچنین گفت: «در حملات اسرائیل به شهرکهای المالکیه و کوههای بطم در جنوب لبنان ۱۳تن زخمی شدند.» همچنین در حملات صهیونیستها به عیترون در جنوب لبنان ۱۱تن زخمی شدند.
الجزیره نیز گفت: «حملات اسرائیل به شهرکهای حولا، مجدل سلم، طلوسه و الصوانه در جنوب لبنان هم رسید.» به گزارش الجزیره، «بمباران اسرائیل به شهرکهای خیام و منطقه محمودیه در جنوب لبنان، مجاورت مناطق الشعراء، حربطه و الهرمل در شرق لبنان رسید.» طبق گزارش العربی الجدید، هواپیماهای اشغالگران بیش از ۸۰حمله هوایی به مناطق و درههای نبطیه در جنوب لبنان انجام دادند. بر این اساس، رسانههای عبری از موج دوم حملات نیروی هوایی این رژیم در جنوب لبنان خبر دادند. طبق این گزارش سلسله حملات اشغالگران بخش شرقی لبنان تا روستاهایی در اطراف شهر صیدا را دربرگرفت. خبرنگار الجزیره نیز گفت: «حملات اسرائیل به شهرکهای عباسیه، دیر قانون النهر، معروب و میس الجبل، شهرکهای طورا، البازوریه، جبشیت و برعشیت در جنوب لبنان رسید. اسرائیل ۲ حمله نیز به نزدیکی شهرکهای قرعون و مشغره در غرب بقاع در شرق لبنان انجام داد.» سیانان در گزارشی نوشت: وزیر بهداشت لبنان میگوید بهدلیل تجاوزات اسرائیل بهلبنان ۱۸۲نفر شهید شدند.
برآیند گزارشهای المیادین، الجزیره، خبرگزاری لبنان و رسانههای عبری حاکی از گستردگی حملات اسرائیل به لبنان است. «دانیل هاگاری»، سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی مدعی شد: «حمله ما به جنوب لبنان پس از رصد تحرکات حزبالله برای هدف قرار دادن اسرائیل صورت گرفت.» وی افزود: «دهها هواپیمای جنگی به بیش از ۱۵۰نقطه در لبنان حمله کردند.» از سوی دیگر، «یسرائیل کاتس» وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی در توجیه حملات این رژیم به خانههای مردم لبنان مدعی شد: «مردم لبنان باید خانههایی را که به موضع حزبالله تبدیل شدهاند، تخلیه کنند تا آسیبی نبیند.» همچنین «یوآو گالانت» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی نیز گفت: «ارزیابی وضعیت تهدیدات حزبالله را به اطلاع لوید آستین، همتای آمریکایی رساندم.» گالانت مدعی شد: «در این مرحله جدید که ما وارد جنگ شدهایم، موفقیت ما به مدیریت صحیح جبهه داخلی بستگی دارد. روزهایی در پیش است که مردم باید آرامش خود را حفظ کنند.»
در مقابل، جبهه مقاومت نیز آرام ننشسته است. حزبالله گفت که دیروز دوشنبه مقر ذخیره لشکر شمالی، پایگاه تجمع نیروهای ذخیره لشکر الجلیل و انبارهای لجستیک آن در پایگاه عمیعاد و مجتمعهای صنایع نظامی شرکت رافائل را در منطقه زوفولون در شمال شهر حیفا با دهها موشک کاتیوشا هدف قرار داد. شبکه۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد که قواعد درگیری رسما تغییر کرد. به گفته این شبکه، ارتش در حال بمباران جنوب لبنان است و حزبالله با موشکباران الجلیل سفلی پاسخ میدهد. رسانههای عبری درخصوص حملات صورتگرفته از سوی حزبالله نوشتند: «از ساکنان الجلیل علیا درخواست شده است در پناهگاهها بمانند.» حزبالله با عملیات موشکی خود آژیرهای خطر را در اسرائیل به صدا درآورد.
مقاومت اسلامی در عراق نیز اعلام کرد: «پایگاه دیدهبانی تیپ گولانی را در سرزمینهای اشغالی با پهپاد هدف قرار دادیم.» همچنین وبگاه العهد گزارش داد مقاومت اسلامی عراق در بیانیهای اعلام کرد که مجاهدان این گروه روز یکشنبه با پهپادهای «الارفد» مقری صهیونیستی را در غور (دره) اردن در سرزمینهای اشغالی هدف قرار دادند. بر اساس این بیانیه، این پنجمین حمله روز یکشنبه بود که در ادامه رویکرد مقاومت در برابر اشغالگران انجام شد. الجزیره که همواره خبرهای خود را بهروزرسانی میکرد، در گزارشی نوشت: دیروز دوشنبه ارتش اسرائیل ۱۵۰حمله هوایی در سراسر لبنان انجام داد. ارتش اسرائیل این حملات را «پیشگیرانه» خواند.
نقشه اسرائیل برای لبنان چیست؟
اگرچه آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام نظامی صهیونیست گزارش داد که «اسرائیل بر عملیات هوایی متمرکز است و هیچ برنامه فوری برای عملیات زمینی ندارد» اما اکونومیست روایت دیگری دارد. نشریه اکونومیست با اشاره به تحولات مینویسد: «با وجود تشدید وضعیت، این جنگ هنوز همهجانبه نیست.» اکونومیست به نقل از منابع نظامی مینویسد، رژیم صهیونیستی همچنین در حال برنامهریزی یک حمله زمینی است که شامل تصرف یک منطقه حائل متشکل از چند مایلی قلمرو شمال مرز اراضی اشغالی و لبنان است. ارتش رژیم صهیونیستی برای آمادگی در این زمینه، از استقرار لشکر دومی که تا حدود یک ماه پیش در غزه بود، به سمت شمال خبر داده است. یکی از افسران ذخیره صهیونیست که در تدارکات شرکت داشت، گفت: «طرحهای تهاجم زمینی آماده است؛ اما ما هنوز با داشتن نیروهای کافی برای اجرای آنها فاصله داریم.» برخی گزارشها حاکی است که گزارههایی مانند «با جنگ فاصله داریم»، «جنگ تمامعیار دور از دسترس است» و غیره نشانههایی از «رد گم کنی» اسرائیل است؛ چراکه شرایط به سرعت در حال تغییر است.
البته شکافهایی در میان ردههای بالای نظامی و سیاسی وجود دارد. برخی خواستار تشدید تنش بسیار سریعتر هستند و استدلال میکنند که تلآویو باید از موقعیت پیشآمده برای حزبالله در پی انفجارهای اخیر برای نابودی بخش بزرگی از تواناییهای حزبالله و تصرف قلمرو استفاده کند. اما ژنرالهای محتاطتر، از جمله «یوآو گالانت» وزیر جنگ، از استراتژی فعلی و تدریجیتر حمایت میکنند و امیدوارند به حزبالله فضایی برای بازنگری در موضع خود و «عقبنشینی» بدهد. با این حال، «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی وعده داده است تا ساکنان صهیونیست شمال را به شهرکها بازگرداند.
تلاشهای دیپلماتیک ادامه دارد
دبیرکل سازمان ملل با اشاره به وضعیت ناآرامیها در غرب آسیا و تشدید تنشها میان رژیم صهیونیستی و حزبالله هشدار داد که لبنان میتواند به «غزه دیگری» بدل شود. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در مصاحبه با «فرید زکریا» در رابطه با انفجار دستگاههای ارتباطی در لبنان گفت: «احتمال تشدید تنشهای گستردهتر و تبدیل لبنان به غزه دیگر وجود دارد و این چیزی است که من را نگران میکند و فکر میکنم تراژدی بزرگی برای جهان خواهد بود.» گوترش در آستانه آغاز هفتادونهمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ادامه این مصاحبه افزود: «برای من واضح است که طرفین علاقهای به آتشبس ندارند. این یک تراژدی است؛ زیرا جنگ باید متوقف شود. توافقهای پیشنهادی قبلی کاملا منطقی هستند و طرفین باید آنها را بپذیرند.»
جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پی حملات متقابل میان حزبالله لبنان و رژیم صهیونیستی و استمرار حملات این رژیم به نوار غزه در بیانیهای اظهار کرد که برقراری آتشبس چه در خط آبی در حدفاصل لبنان و اراضی اشغالی و چه در نوار غزه به مسالهای ضروری تبدیل شده است. بورل درباره حملات روز جمعه رژیم صهیونیستی در بیروت گفت: اتحادیه اروپا پس از حملات روز جمعه در بیروت که در آنها دستکم سه کودک کشته شدند و نیز تشدید خشونت در مرزها میان اسرائیل و حزبالله، بهشدت نگران تشدید تنش در لبنان است. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد: توقف جنگ در لبنان و غزه در صدر دستورجلسه هفتاد و نهمین دور از نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل در ماه جاری میلادی خواهد بود.
بورل در ادامه بار دیگر اجرای کامل و برابر قطعنامه شماره۱۷۰۱ شورای امنیت را خواستار شد. ۱۱اوت۲۰۰۶ شورای امنیت این قطعنامه را برای توقف کامل عملیاتهای جنگی میان لبنان و رژیم صهیونیستی صادر کرد. در این قطعنامه خواسته شده است منطقهای خالی از نیروهای مسلح و تجهیزات جنگی و سلاح در حدفاصل خط آبی و رودخانه لیتانی در جنوب لبنان و تنها حضور نیروهای امنیتی لبنان و نیروهای یونیفل ایجاد شود. دولت آمریکا هم در پیامی به کابینه رژیم صهیونیستی نسبت به اتخاذ هرگونه تصمیم برای ورود به یک جنگ گسترده در جبهه لبنان هشدار داد. شبکه۱۲ رژیم صهیونیستی در اینباره گزارش داد: «آمریکاییها از وقوع یک جنگ گسترده میان اسرائیل و حزبالله هراس دارند؛ چراکه چنین جنگی پای آنها را نیز وسط خواهد کشید.»
این شبکه در ادامه آورده است: «مقامات دولت آمریکا به همتایان اسرائیلی خود گفتهاند، حتی زمانی که واکنشی دارید، فرصت استفاده از راهحل سیاسی را از بین نبرید.» بر همین اساس، رئیسجمهور آمریکا گفت ایالات متحده «هر کاری که میتواند» انجام میدهد تا از جنگی گستردهتر در «خاورمیانه» جلوگیری کند. پایگاه خبری هیل گزارش داد، رئیسجمهور آمریکا در پاسخ به سوالی درخصوص اینکه آیا نسبت به تشدید تنشها در منطقه نگران است یا خیر، گفت: «بله نگران هستم.»
«نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان هم در گفتوگو با روزنامه الشرق الاوسط گفت، بنیامین نتانیاهو به تبدیل جنوب لبنان به زمین سوخته غیر قابل سکونت، نابودی زمینهای کشاورزی آن از طریق بمبهای فسفری، با خاک یکسان کردن منازل و کشتار شهروندان ادامه میدهد. وی تاکید کرد لبنان خواهان جنگ نیست و به سمت جنگ هم نمیرود؛ اما حق دارد از خود دفاع کند و از هیچ تلاشی برای تامین پایداری مردم جنوب لبنان برای ممانعت رژیم صهیونیستی از کوچاندن آنها دریغ نخواهد کرد. بری، نتانیاهو را به این امر متهم کرد که تلاش میکند با آتشافروزی، لبنان و منطقه را وارد جنگ بزرگ بکند؛ اما لبنان هرگز به سمت جنگ نخواهد رفت و در تله رژیم صهیونیستی نخواهد افتاد و برعکس در برابر طرح این رژیم مقاومت خواهد کرد و به قواعد درگیری پایبند است.
نگرانی از جنگ همهجانبه و هشدار سازمان ملل
نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و یکی از رهبران ارشد حزبالله روز یکشنبه (۱ مهرماه) متعهد شدند که شدت حملات فرامرزی خود را افزایش دهند و این نگرانی را ایجاد کردند که درگیری مجدد ممکن است به جنگی همهجانبه تبدیل شود. «هویدا سعد»، «آدام راسگون» و دیگران در گزارش روز یکشنبه برای نیویورکتایمز نوشتند، نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزبالله گفت که شبهنظامیان لبنان وارد «مرحله جدیدی» از جنگ علنی علیه اسرائیل شدهاند. این موضع گیریها پس از یک هفته پرتلاطم بیان شد. نعیم قاسم با اشاره به حملات راکتی روز یکشنبه حزبالله گفت: «آنچه رخ داد، تازه شروع کار است.» او که در مراسم تدفین شهدای حزبالله سخنرانی میکرد، گفت: «ما آنها را میکشیم و با آنها از جایی میجنگیم که انتظارش را ندارند.»
قبل از اظهارات قاسم، به نظر میرسید که نتانیاهو تصمیم برای تشدید حملات علیه حزبالله را دوچندان کرده است. قاسم گفت که اسرائیل میخواهد حزبالله را عقب براند تا دهها هزار اسرائیلی آواره در یک سال گذشته بتوانند به خانههای خود در شمال اسرائیل بازگردند. نتانیاهو هم در بیانیه ضبطشده گفت که اسرائیل «یکسری ضربات» به حزبالله وارد کرده که این گروه پیشبینیاش» نکرده بود. تشدید درگیریها بین اسرائیل و حزبالله، «جینین هنیس-پلاسچارت» هماهنگکننده ویژه سازمان ملل برای لبنان را بر آن داشت تا هشدار دهد که این منطقه «در آستانه فاجعه قریبالوقوع است».